Diergedrag kinderboerderij

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Poster Project dieren

Gedrag dieren bestuderen

Om onderzoek te doen naar gedrag van dieren en mensen maken onderzoekers gebruik van ethogrammen en protocollen. 

Ethogram

Een ethogram is een nauwkeurige beschrijving van alle gedragingen die een dier vertoont, zonder menselijke interpretatie.

Een dier vertoont heel veel verschillende gedragingen. 

Onderzoekers beschrijven dit gedrag heel precies. 

Ze schrijven op wat een dier doet bij elke handeling, niets meer en niets minder.

Gedragselementen

De naam van een gedragselement (kolom 1) bestaat uit één of twee woorden. Bij het observeren schrijft dit veel te langzaam. Daarom korten we elke naam af tot 1 of 2 letters (kolom 2).

Voor de letters gebruiken we de eerste letter van de naam die is gekozen. Zijn er meer woorden met dezelfde beginletter, dan gebruiken we nog een tweede letter.

Ethogram

Als je gedrag gaat bestuderen maak je eerst een ethogram

In een ethogram beschrijf je alle gedragselementen die je kunt bedenken en geef je ze een code. Zie rechts een voorbeeld van een ethogram

Protocol

Een protocol is een door een onderzoeker gemaakte lijst van gedragselementen in de waargenomen volgorde. Deze lijst laat zien hoe lang de gedragingen duurden.

Gewoonlijk doet men dit onderzoek met zijn tweeën. De een noemt in een bepaald ritme het gedrag dat hij op dat moment ziet. De ander noteert dit als afkortingen in een lijst.

Bekijk eerst het filmpje en luister hoe het klinkt als je gaat protocolleren. In het filmpje wordt elke keer precies na 2 seconden gezegd wat het dier doet.

Protocol

Tijdens het bestuderen van gedrag maak je gebruik van een protocol. 

In een protocol noteer je om de zoveel seconden welk gedragselement je ziet. Je gebruikt voor het noteren de afkortingen die je hebt bedacht in je ethogram.

PO dierenposter

• Een zelf getekende afbeelding van je dier.
• Het ethogram van je dier
• Een staafdiagram door het protocol goed uit te werken.
• Uitleg over het waargenomen gedrag; Welk gedrag hebben jullie veel gezien? Waarom zal dat gedrag zo zijn?
• Algemene informatie over het dier 
• Uitleg over het uiterlijk van het dier en wat dit te maken heeft met zijn leefwijze.
• Een voedselketen waar het dier deel van uitmaakt.

                  EXTRA: andere leuke feitjes, wist u datjes over je dier.

Voedsel en vijand: maak een voedselketen

Elk dier heeft voedsel nodig. Sommige dieren eten planten, andere planteneters en weer andere diereneters. 

Ook het dier dat jullie hebben gekozen behoort tot een voedselketen. 

Waarschijnlijk leeft het dier nu in gevangenschap, maar soortgenoten of voorouders deden dit niet. 

Zoek over deze in het wild levende soorten de gegevens over eten en gegeten worden uit.

Maak dan een of meer voedselketens met je dier erin op een deel van jullie poster.

Zorg dat je voedselketen compleet is. Het is duidelijk als je dit met plaatjes doet.

Zijn er meerdere dieren die elkaar eten? Zet ze dan allemaal in de juiste volgorde in de voedselketen.

Voedselketen

Voedselketen

Pijl --> wordt gegeten door...