4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

Klassikale uitleg 4.3

Korte toelichting 4.4

Zelfstandig werken

Deze les 

4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

Je kunt beschrijven hoe Nederlanders vanaf de jaren 1950 anders gingen denken over de rollen binnen het gezin.

Je kunt beschrijven voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf.

Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen dat Nederlanders vanaf de jaren 1960 meer mogelijkheden kregen om zelf te bepalen hoe ze wilden leven.

Leerdoelen

Wat is het verschil tussen informatiemaatschappij en globalisering?

Wat is een massacultuur?

Wat is een consumptiemaatschappij?

4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

A: Vaste rollen

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Gezin tot jaren 1950:

• tot trouwen bij ouders wonen
• veel kinderen krijgen
• scheiden was eigenlijk onmogelijk
• homosexualiteit onbespreekbaar

Een vast rollenpatroon:

• vrouwen: huishouden en kinderen opvoeden
• meisjes: naar de huishoudschool 
• mannen: buitenshuis werken
• jongens: vak leren om geld te kunnen verdienen

Rollenpatroon van de jaren 50': de man werkt, de vrouw blijft thuis en verzorgt het huishouden.

Leerdoel:

Je kunt beschrijven hoe Nederlanders vanaf de jaren 1950 anders gingen denken over de rollen binnen het gezin

Begrippen:

rollenpatroon

gezinspolitiek

handelingsonbekwaam

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Ongelijke positie man/vrouw ook in de wet:

• gezinspolitiek: dat betekent dat gezinnen waar alleen de vader een inkomen had, allerlei belastingvoordelen kreeg.
• getrouwde vrouwen handelingsonbekwaam: volgens de overheid waren zij niet in staat om zelfstandig belangrijke beslissingen te nemen.
  - geen eigen bankrekening 
  - toestemming man bij aankopen 
• ambtenaren/onderwijzeressen ontslagen na trouwen

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Veranderingen:

1955: getrouwde vrouwen niet meer ontslagen

1957: einde handelingsonbekwaamheid

Vrouwen mochten nu ook werken!

4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

B: de tweede feministische golf 

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

B

De tweede feministische golf

Eerste feministische golf:

- 1919: kiesrecht voor de vrouwen

Tweede feministische golf (1960/1970):

- gelijke kansen opleiding en werk

- verandering vaste rollenpatroon

- keuzevrijheid bij gezinsplanning

- recht op abortus

Actiegroepen:

- Dolle Mina's: zoeken aandacht in de media

- Man-Vrouw-Maatschappij (MVM): in gesprek met politiek

Leerdoel:

Je kunt beschrijven voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf

Begrippen:

feminisme

tweede feministische golf

Wat gaan we doen vandaag?

- Welkom + dagopening

- Mededeling mentorles -> morgen gesprekjes 

- Bespreken planning

- Herhaling §2

- Nakijken + hwk controle §2

- Uitleg §3

- Aan de slag!

- Afsluiting

Maken:

Alle opgaven van pagina 25.

4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

C: Meer persoonlijke vrijheid

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

C

Meer persoonlijke vrijheid

Vanaf 1960:

• Gezin verandert:
  - samenwonen zonder trouwen geen probleem
  - scheiden wordt makkelijker
  - eenoudergezinnen
  - samengestelde gezinnen
  - bewust geen kinderen nemen
  - bewust vrijgezel blijven 
• Homoseksualiteit:
  - meer ruimte voor homo- en biseksuelen
  - oprichting COC 
  - cafe en clubs voor homoseksuelen
  - 2001: homoseksuelen mogen trouwen

Leerdoel:

Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen dat Nederlanders vanaf de jaren 1960 meer mogelijkheden kregen om zelf te bepalen hoe ze wilden leven

Begrippen:

discriminatie

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

C

Meer persoonlijke vrijheid

Vanaf 1960:

• Keuzes over leven en dood
  -  1980: abortus legaal
  -  2001: euthanasie mogelijk
  
  
• Wijzigingen in de grondwet:
  -  1983: iedereen gelijk, discriminatie verboden