Formatief handelen

• Geschiedenis
• WO
• Studiejaar 6

"Meten is Weten."

1. Voorwaardelijke kennis vaststellen

Wat ik doe: Voordat ik aan nieuwe stof begin , controleer ik of leerlingen de kennis hebben die nodig is om de les te begrijpen.

Bijvoorbeeld: "Leerlingen weten wat Hellenisme is om te kunnen verklaren waarom Caesar en Cleopatra in het Grieks met elkaar konden spreken"

2. Duidelijke Criteria:

 Begin met het opstellen van duidelijke en begrijpelijke criteria voor kwaliteit. Bespreek deze criteria met je leerlingen zodat ze weten wat er van hen verwacht wordt.

 

Voorbeelden en Niet-voorbeelden: Laat voorbeelden en niet-voorbeelden van werk zien. Dit helpt leerlingen te begrijpen wat goed werk is en wat niet aan de criteria voldoet.

3. Misvattingen opsporen

Tijdens de les stel ik vragen of geef ik een korte opdracht om te zien welk beeld mijn leerlingen bij een bepaald begrip hebben.

"Wat waren de belangrijkste oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?"

Als een leerling bijvoorbeeld alleen de moord op Franz Ferdinand noemt zonder de bredere context, kun je dat als een aanwijzing zien dat er een misvatting is over de complexiteit van de oorzaken.

4. Voorkennis activeren

Ik stel vragen of geef een korte opdracht. Bijvoorbeeld:

Na een les over het verjagen van de laatste Romeinse koning: "Waarom zouden de Romeinen ieder jaar weer nieuwe consuls verkiezen?" 

Zo zie ik wat de leerlingen al begrijpen en wat ik nog moet uitleggen.

5. Controleren

Na ieder stukje uitleg krijgen leerlingen een aantal verwerkingsvragen. Deze maken ze in tweetallen en bespreken we klassikaal.

Bijvoorbeeld: "Welke stappen namen de Romeinen om te voorkomen dat macht zich rondom 1 persoon zou centraliseren"

6. Zelf meer leren over het leerproces

Aan het einde van de les vraag ik: "Wat vond je lastig? Wat kun je de volgende keer beter doen?" Leerlingen schrijven dit in hun schrift

Dit helpt mijn leerlingen om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun leren en hun eigen verbeterpunten te zien.

7. Vervolgacties

Als ik merk dat leerlingen het lastig vinden om oorzaken en gevolgen goed in kaart te brengen, plan ik de volgende les extra oefeningen.

Waar loop ik nog tegenaan?

Vorig jaar gebruikte ik LessonUp om controlevragen en feedback digitaal te verzamelen en rustig terug te kijken. Door het telefoonverbod kan ik dit niet meer doen, waardoor ik minder overzicht heb en het leerproces minder goed kan vastleggen.