2F 3F les 1. Tekstdoelen en tekstsoorten

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

LESDOELEN

• Je kent verschillende leesstrategieën
• Je weet welke leesstrategie je wanneer moet toepassen
• Je kent allerlei tekstsoorten
• Je kent de verschillende tekstdoelen

• Je kunt het juiste tekstdoel koppelen aan de tekstsoorten
• 3F: Je kent de 5 vaste tekststructuren en je kunt deze toepassen om de tekst beter te begrijpen

Tekstdoelen en Tekstsoorten

Waarom schrijft iemand iets op?
Wat wil hij ermee bereiken?

Dit zijn 5 tekstdoelen

1. Informeren
2. Instrueren
3. Overtuigen
4. Overhalen 
5. Amuseren

Feiten

Gebeurtenissen

Objectief

• Nieuwsbericht

• Schoolboek

Doe-woorden

Uitleg hoe het moet

• Recept
• Gebruiksaanwijzing
• Opdracht schoolboek

Mening + de lezer moet dezelfde mening gaan krijgen.

Nadruk op de argumenten (waarom die mening)

• Klachtenbrief
• Betoog
• Recensie

Betogen

Mening + de lezer moet dezelfde mening gaan krijgen en iets gaan DOEN

• Een advertentie van een politieke partij.
• Een folder van een supermarkt.

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Samengevat

Informeren: informatie geven met feiten 

Overtuigen: mening geven

Overhalen: lezer activeren dat hij iets gaat doen. 

Instrueren: instructie geven

Amuseren: vermaken

Samengevat

Wat voor soort teksten horen bij het tekstdoel amuseren?

3F Tekststructuur herkennen

Tekststructuur?

Tekststructuren herkennen!

Bij het globaal lezen kijk je ook hoe de tekst is opgebouwd:

Wat staat er in de inleiding, de kern/middenstuk en in het slot?

Het tekstdoel van de schrijver is vaak gegoten in een vaste structuur: gemakkelijk voor hem om zijn schrijfdoel te behalen, maar ook beter om als lezer de tekst te begrijpen!

Vaak staat er in de inleiding al een of meerdere aanwijzingen om erachter te komen wat voor vaste structuur de tekst heeft en dus ook wat de bedoeling van de schrijver is.

5 vaste tekststructuren 

Probleem-oplossing

Standpunt- argument

Beschrijving

verklaring

voor- en nadelen

Zelf theorie lezen en oefenen 

Zie studiewijzer in Teams

 Wat niet af is, is huiswerk!

Volgende les

• indeling van een tekst
• tekstverbanden/signaalwoorden/signaalzinnen