20231004 Mask BASVMBOLJ4AK vmbo leerjaar 1 Thema's Werk 7.1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

BASVMBOLJ4AK

David Lindenaar

Docent burgerschap en maatschappijleer & -kunde bij de afdelingen:

Zorg, Vavo en Educatie

[e-mail]

Maatschappijkunde

AFSPRAKEN 

1. Kom op tijd.

2. Neem altijd jouw spullen mee. Je neemt elke les een opgeladen laptop, boek en pen mee.

3. Telefoon in de tas, dopjes uit, smartwatch verbinding uit.

4. Jas uit, tas van tafel en niet eten in de les.

5. Ben je er een les niet? Maak het huiswerk dan thuis. Gebruik de e-mail die ik elke les verstuur.

6. Sla geen vragen over en antwoord altijd met uitleg.

Maatschappijkunde: 

Thema's kgt examenkatern Werk

18-09: 1. De betekenis van werk

20-09: 2. Arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden & 3. Bedrijfscultuur

25-09: 4. De arbeidsmarkt

  

27-09: 5. Hoe kom je aan werk

02-10: 6. Werkloosheid

04-10: 7. De sociale partners

09-10: 8. Verzorgingsstaat

Terugblik op:

Maandag 02-10: 6.1 Werkloosheid

6.1 Soorten werkloosheid

Bij werkloosheid is er te weinig werkgelegenheid voor

het totale aantal arbeidskrachten.

Werkloosheid: een deel van de beroepsbevolking

dat geen werk kan vinden.

De drie soorten werkloosheid:

• seizoenwerkloosheid;

• conjuncturele werkloosheid;

• structurele werkloosheid.

6.1 Soorten werkloosheid

• Seizoenwerkloosheid: Sommige beroepen hebben alleen in een bepaalde tijd werk: denk aan fruitplukkers of skileraren.
• Conjuncturele werkloosheid (is meestal tijdelijk): Soms gaat het goed met de economie, soms slecht. Conjunctuur: golfbeweging in de economie. Als het slecht gaat in de economie noemen we dat een laagconjunctuur of economische crisis. In een laagconjunctuur neemt de werkloosheid toe.
• Structurele werkloosheid: Als de economie blijvend veranderd, kunnen banen voor altijd verdwijnen. Dan is er sprake van structurele werkloosheid. Dat heeft te maken met: het marktmechanisme: er is geen vraag meer naar bepaalde producten, zoals cd’s en dvd’s; de automatisering: het werk is overgenomen door computers en robots; de lagelonenlanden: bedrijven hebben hun productie verplaatst naar landen met een lager loon.

6.2 Gevolgen van de werkloosheid

Werkloosheid heeft drie gevolgen:

• persoonlijke gevolgen;

• gevolgen voor de samenleving;

• gevolgen voor de overheid.

6.2 Gevolgen van de werkloosheid

Persoonlijke gevolgen:

• je inkomen gaat omlaag;
  
• je wordt minder goed in je werk;
  
• je hebt minder sociale contacten;
  
• je hebt veel vrije tijd en gaat je vervelen;
  
• je voelt geen waardering meer.
  

6.2 Gevolgen van de werkloosheid

Gevolgen voor de samenleving:

• Er kan een tweedeling ontstaan tussen mensen
  met werk en mensen zonder werk.

Gevolgen voor de overheid:

• De sociale premies moeten omhoog;
  
• De overheid moet bezuinigen;
  
• De overheid moet de uitkeringen verlagen.
  

Lesdoel 02-10: 

7.1 De sociale partners

We leren:

• x

Lesdoel 02-10: 

7.1 De sociale partners

We leren:

• Wat werkgevers- en werknemersorganisaties zijn.
• De belangen van werkgevers en werknemers zijn.
• Wat cao's zijn.

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

7.1: De sociale partners: pagina 66-75:
opdracht 1 - 15 +
begrippen en samenvatting. 

Zelfwerktijd 04-10: 

Pagina 74: begrippen en 

Pagina 75: samenvatting

7.1 Werkgevers- en werknemersorganisaties

Vakbonden: organisaties die opkomen voor de belangen

van werknemers.

Er zijn vakbonden voor elke bedrijfstak en beroepsgroep.

Bedrijfstak: bedrijven die ongeveer dezelfde werkzaamheden

uitvoeren.

Beroepsgroep: een groep personen met ongeveer hetzelfde beroep.

Alle vakbonden samen noemen we de vakbeweging.

7.1 Werkgevers- en werknemersorganisaties

Er zijn drie grote vakcentrales in Nederland:

FNV

(Federatie Nederlandse Vakbeweging, 15 aangesloten

vakbonden, ruim 1 miljoen leden);

CNV

(Christelijk Nationaal Vakverbond, met 8 aangesloten vakbonden,

260.000 leden);

VCP

(Vakcentrale voor Professionals, met 50 aangesloten vakbonden, 270.000 leden).

7.1 Werkgevers- en werknemersorganisaties

Vakcentrales en vakbonden werken op vier niveaus:

• Individuele hulp

• Steun op bedrijfsniveau

• Bedrijfstakniveau

• Landelijk niveau

Zelfwerktijd 04-10: 

Pagina 67-69: 7.1: Vraag 1 - 5

7.1 Werkgevers- en werknemersorganisaties

De belangrijkste werkgeversorganisaties zijn:

UNETO-VNI

5000 (installatie)bedrijven, 120.000 werknemers

LTO-Nederland

(de Land- en Tuinbouworganisatie), vertegenwoordigt zo’n 50.000 boeren en tuinders.

7.2 De belangen van werkgevers
en werknemers

Werkgevers en werknemers hebben tegengestelde belangen en gemeenschappelijke belangen. 

• Tegengestelde belangen: de werkdruk.
• Gemeenschappelijke belangen: een succesvol bedrijf,
  
• goede producten maken en een fijne werksfeer.
  

7.2 De belangen van werkgevers
en werknemers

Belangen van werknemers:

• werkgelegenheid

• goede arbeidsvoorwaarden

• goede arbeidsomstandigheden

• mogelijkheden om hogerop te komen

• medezeggenschap;

• een goede uitkering bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid.

7.2 De belangen van werkgevers
en werknemers

Belangen van werkgevers:

• lage kosten

• weinig concurrentie

• ijverige en goed opgeleide werknemers

• zo min mogelijk regels van de overheid

Zelfwerktijd 04-10: 

Pagina 69-70: 7.1: Vraag 6 - 10

7.2 De belangen van werkgevers
en werknemers

Werkgeversorganisaties en vakbonden onderhandelen met elkaar over cao’s: collectieve arbeidsovereenkomst, een standaardcontract met afspraken voor een hele bedrijfstak.

Cao’s moeten worden goedgekeurd door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Als hij de cao bindend verklaart, geldt de cao voor alle bedrijven in die bedrijfstak.

7.2 De belangen van werkgevers
en werknemers

Een cao-onderhandeling verloopt niet altijd eenvoudig. Vakbonden kunnen dan contact zoeken met de media of met politici.

Als er dan nog geen akkoord komt, heeft de vakbond nog

meer opties:

• Stiptheidsacties houden
  
• Naar de rechter stappen 
• Staken

Maar uiteindelijk willen beide partijen altijd een akkoord sluiten.

7.2 De belangen van werkgevers
en werknemers

Zelfwerktijd 04-10: 

Pagina 71-73: 7.1: Vraag 11 - 15

Zelfwerktijd 04-10: 

Pagina 72-73: 7.1: Vraag 13 - 15

Terugblik 02-10: 

7.1: De sociale partners

We weten nu:

• Wat werkgevers- en werknemersorganisaties zijn.
  
• De belangen van werkgevers en werknemers zijn.
  
• Wat cao's zijn.