Les 5.2 Besluiten en besturen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Les 5.2 Besluiten en besturen

Vorige les

§4.4: Samenwerking en democratie

- Quiz

- Het begin van de Europese samenwerking

- De uitbreiding van de samenwerking

- Democratie in Europa

Deze les 5.2 Besluiten en bestuur

• Landelijke politiek
• hoe wetten tot stand komen

Volgende les:

• provinciale en gemeentelijke politiek.
• Bestuur van het koninkrijk.

Toets 8 mei

4.4/5.1/5.3/5.5

Hoe wordt ons land bestuurd?

Parlementaire democratie

• Democratie = het volk regeert
• Parlement   = volksvertegenwoordiging -> Dit zijn mensen die gekozen zijn door de burgers. Zij besturen namens ons het land.

Parlement = Volksvertegenwoordiging = Eerste en Tweede Kamer = Staten-Generaal => Al deze woorden hebben dezelfde betekenis!

Parlementaire Democratie = het volk regeert via een gekozen volksvertegenwoordiging.

Parlement

Wij kiezen 1 keer in de 4 jaar op een partij waarvan wij vinden dat deze goede standpunten heeft.

2e kamer

Hoofdtaken Tweede Kamer

• Controleren van de regering. (controlerende taak)

• Maken van wetten. (wetgevende taak)

Hoe komt de regering tot stand?

Formatie

• grootste partij mag als eerste kiezen
• onderhandelen met andere partijen
• regeerakkoord

Wetgevende macht

Regering en parlement gaan over de wetgeving in Nederland.

Regering = koning + ministers

Parlement = Eerste en Tweede Kamer

Minister komt met wetsvoorstel, parlement besluit of het goedgekeurd wordt!!

Uitvoerende macht

Ministers zorgen ervoor dat de wetten goed worden uitgevoerd.

Geven opdrachten en richtlijnen aan ambtenaren of gemeentes!

Uit wie bestaat de regering?
Wat doet de regering?

Wie: Koning en ministers.

Taken:

• Dagelijks bestuur van Nederland.

• Maken van wetsvoorstellen.

De regering

prodemos.nl

Verkiezingen

=> Burgers stemmen op iemand van een politieke partij

• de partijen met de meeste stemmen -> kabinet/regering
• samenwerkende partijen noem je COALITIE
• partijen die niet in de regering zitten heten OPPOSITIE

Hoeveel stemmen heb je minimaal nodig om een wetsvoorstel er doorheen te krijgen?

Aan de slag

Werk in je tweetal

Maak de opdrachten van het formulier samen.

Ga daarna in je boek werken 5.2: 1/2/3/5/7/8

Plattegrond

Vorige les

§4.4: Samenwerking en democratie

- Quiz

- Het begin van de Europese samenwerking

- De uitbreiding van de samenwerking

- Democratie in Europa

Landelijke politiek

Deze les 5.2 Besluiten en bestuur

Deze les

- hoe wetten tot stand komen

• provinciale en gemeentelijke politiek.
• Bestuur van het koninkrijk.

Toets 8 mei

4.4/5.2/5.3/5.5

0

Hoe komt een wet tot stand? 

0

De Tweede Kamer en het parlement

Nederland heeft sinds 1848 een parlementaire democratie en is sindsdien ook een constitutionele monarchie. Dit houdt in dat:

• Nederland een grondwet heeft en wordt bestuurd door de regering.
• De koning een staatshoofd is zonder macht: de ministers hebben ministeriële verantwoordelijkheid
• De regering heeft twee taken: 1. het land besturen en 2. wetten maken

Lagere overheden

Gemeente en provincie

Provincie

Dagelijks bestuur: 

• Commissaris van de koning (benoemd door de koning)
• Gedeputeerde staten

Parlement: 

provinciale staten

Taak:

• Kiezen Eerste kamer
• Besturen provincie, bv infrastructuur, milieu, cultuur

Gemeente

Dagelijks bestuur:

• Burgemeester
• Wethouders

Parlement: gemeenteraad

Taak:

• woningen, uitkeringen, fietspaden, theaters, bestemmingplannen

Het Koninkrijk

Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit 4 landen:

1. Nederland
2. Aruba
3. Curaçao
4. Sint Maarten 

Allemaal: een eigen parlement en een eigen regering.

Samen: 1 Staatshoofd, 1 minister van buitenlandse zaken, 1 leger. 

Aan de slag

 5.2: 1/2/3/5/7/8

in stilte (10 minuten)

Daarna overleg met buur

Rijksoverheid: bestuurt het land

Regering: 

Kabinet: 

Parlement: 

Fractie: 

Staatssecretaris: 

Taak:

link naar website overheid

Rijksoverheid: bestuurt het land

Regering: Koning en ministers

Kabinet: 

Parlement: 

Fractie: 

Staatssecretaris: 

Taak: voert wetten en overheidstaken uit, maakt begrotingen 

link naar website overheid

Rijksoverheid: bestuurt het land

Regering: Koning en ministers

Kabinet: ministers en staatssecretarissen 

Parlement: Eerste en Tweede Kamer

Fractie: leden van een politieke partij 

Staatssecretaris: ondersteunt een minister met een zware taak bijv. bij Onderwijs Cultuur Wetenschap - cultuur en media 

Taak: voert wetten en overheidstaken uit, maakt begrotingen 

link naar website overheid

Hoe wordt een wet gemaakt?

Er gebeurt iets (bijv. een natuurramp) waar een wet voor nodig is.

1. Deskundigen geven de regering advies over benodigde wet
2. De regering of een Tweede Kamerlid dienst een wetsvoorstel in bij de Tweede Kamer
3. De Tweede Kamer keurt het wetsvoorstel goed (of af en dan moet de regering een nieuwe versie opnieuw indienen)
4. De Eerste Kamer keurt het wetsvoorstel goed (of af en dan moet de Tweede Kamer een nieuwe versie indienen)
5. De koning zet zijn handtekening on de wet
6. De wet wordt uitgevoerd.