A2 - vr 16 dec (wederkerend en wederkerig voornaamwoord)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lezen

Vrijdag 10 november toets grammatica!

Persoonlijk voornaamwoord

Een persoonlijk voornaamwoord (pers. vnw.) duidt een persoon, dier of ding aan. 

Voorbeelden:
Zij verloren de wedstrijd.
Pas op, hij bijt!
Ik heb het op tafel gelegd.

Bezittelijk voornaamwoord

Een bezittelijk voornaamwoord (bez. vnw.) geeft aan van wie iets is, een bezit. Het staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort. 

Voorbeelden:
jullie tuin, ons feest, jouw vriend

Maar: de tuin is van jullie > in dit geval is 'jullie' een pers. vnw.

Tip: twijfel je? Vul Henk in.
Klopt dit? dan pers.vnw

Klopt dit niet? dan bez.vnw 

Vul aan:
Ik bemoei ... niet met deze opdracht.

Vul aan:
Hij verwond ... aan de roestige spijker.

Bij wederkerende werkwoorden zie je het onderwerp wederkeren (terugkomen) in een wederkerend voornaamwoord. Het hangt dus van het onderwerp af welk wederkerend voornaamwoord je moet gebruiken. 

Wederkerend voornaamwoord (wed. vnw)

Voorbeelden wed. vnw

Ik vergis me

Jij vergist je

Hij/zij/ze vergist zich

U vergist zich

Wij/we vergissen ons

Jullie vergissen je

Zij/ze vergissen zich 

Verplicht wederkerend voornaamwoord

Als je het wederkerend voornaamwoord niet door iets of iemand kan vervangen dan is het een verplicht wederkerend voornaamwoord. 

Voorbeeld: 

Ik schaam me diep voor het onjuiste antwoord. 

Me kun je niet vervangen, dus is me hier een verplicht wed vnw. 

Toevallig wederkerend voornaamwoord

Soms kun je het wederkerend voornaamwoord wel vervangen door iets of iemand. Dan is het een toevallig wederkerend voornaamwoord.

Voorbeeld: 

Hij scheert zich iedere ochtend. 

Hij scheert de hond elke week. 

Zich is hier een toevallig wederkerend voornaamwoord. 

Wederkerig voornaamwoord (wedig.vnw)

In het Nederlands kennen we maar één wederkerig voornaamwoord en dat is 'elkaar'. 

Soms zie je ook mekaar (spreektaal) en elkander (ouderwets Nederlands). 

Voorbeelden:
 ‘Sem en Indy groeten elkaar’
‘We hebben elkaar gisteren nog gezien.’

Wat is het wederkerend vnw in onderstaande zin?

Ik was me iedere morgen met koud water om goed wakker te worden.

Toevallig of vast wederkerend voornaamwoord?

Ik was me iedere morgen met koud water om goed wakker te worden.

1. toevallig
2. vast

Wat is het wederkerend vnw in onderstaande zin?

Zij heeft zich ontzettend geërgerd aan haar kleine zusje.

Toevallig of vast wederkerend voornaamwoord?

Zij heeft zich ontzettend geërgerd aan haar kleine zusje.

1. toevallig
2. vast

Wat is het wederkerend vnw in onderstaande zin?

Er was niemand om mee te spelen, dus we hebben ons ontzettend verveeld vandaag.

Toevallig of vast wederkerend voornaamwoord?

Er was niemand om mee te spelen, dus we hebben ons ontzettend verveeld vandaag.

1. toevallig
2. vast

Wat is het wederkerend vnw in onderstaande zin?

Jullie herkennen je niet in het beeld dat geschetst wordt.

Toevallig of vast wederkerend voornaamwoord?

Jullie herkennen je niet in het beeld dat geschetst wordt.

1. toevallig
2. vast

Aan de slag

§4: Wederkerig en wederkerend voornaamwoord

Opdracht 1, 2 + 4 (bladzijde 212/213)

Klaar?
- Nakijken

- Oefen de woordsoorten op www.cambiumned.nl