Ziekten spijsverteringskanaal

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Ziekten van het spijsverteringskanaal

ziekten van het
spijsverteringsstelsel

Lesdoelen

- Jij kan veel voorkomende ziektebeelden benoemen van het spijsverteringskanaal

- Jij kan oorzaak, symptomen en behandeling benoemen van deze ziektebeelden

Spijsverteringsstelsel

Sleep de woorden naar de juiste plek.

Slokdarm

Lever

Dikke darm

Galblaas

Maag

Alvleesklier

Dunne darm

Anus

Blinde darm

Darmen

Ziektebeelden

- Diverticullitis

- Enteritis

- Ileus

- Ziekte van Crohn

- Colitis ulcerosa

-Darmkanker

-Appendicitis

Ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa 

Oorzaak: onbekend, mgl immunologische reactie 

Pathologie: terugkerend ontsteking van het darmslijmvlies met ulcera (zweren) 

Verschillen

voorkomen

locatie

welke darmlagen doen mee?

1000 nieuwe patient/jaar in Nl

vaker vrouwen

Gehele darmstelsel, in segmenten

alle darmlagen, 

1500 nieuwe patienten/jaar in Nl

piek leeftijd: 15-40, mannen 60-70 jaar. vaker bij mannen. 

alleen de dikke darm

alleen het slijmvlies

Ziekte van Crohn

Colitis Ulcerosa

Ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa - Symptomen

Verloop symptomen: exacerbaties en remissies. 

Remissies: geen klachten

Symptomen bij exacerbaties zijn: 

diarree met slijm, pus en bloed (crohn vaker slijm/pus, colitis vaker bloed)

soms incontinent voor ontlasting

pijn/krampen in de (onder) buik. opgezette buik

weinig eetlust, vermoeidheid, misselijk

Vermagering doordat voedingsstoffen en vocht niet worden opgenomen. 

soms koorts

Triggers voor exacerbatie: 

spanning/stress, voeding, medicatie, roken, zonlicht, infectie,  te weinig bewegen, verstoord slaapritme. 

Diagnostiek

- anamnese

- lichamelijk onderzoek

- fecesonderzoek  > vertering bekijken

- Rontgen > typisch beeld bij ziekte van Crohn

- colonoscopie/ sigmoïdoscopie, met eventueel biopsie. 

Beeld Crohn en Colitis

Behandeling

Acute fase: 

- rust aan darmen : 

dieetaanpassingen OF

oraal stoppen en parenteraal geven (infuus)

- medicatie: 

(5-aminosalicylzuur) die ontstekingremmend werkt

soms in combinatie met corticosteroïden (bij colitis kan dit via klysma) 

- laatste redmiddel: 

Stoma, hopelijk tijdelijk

Rustige fase: gericht op voorkomen van nieuwe 

- leefstijlaanpassingen

- soms onderhoudsmedicatie 

- Poeptransplantatie

Wat zie je?

Diverticulitis

Diverticulitis is een aandoening waarbij divertikels, kleine uitstulpingen of zakjes in de wand van de dikke darm, ontstoken raken. Deze divertikels ontstaan ​​vaak door een combinatie van factoren, waaronder verhoogde druk in de dikke darm en zwakke plekken in de darmwand. 

Risicofactoren

Leeftijd: Het risico op diverticulitis neemt toe met de leeftijd. Het komt vaker voor bij mensen ouder dan 40 jaar en wordt meer gezien bij mensen van 60 jaar en ouder.

Voeding: Een dieet dat arm is aan vezels en rijk is aan geraffineerde koolhydraten kan de ontwikkeling van diverticulitis bevorderen. Een vezelrijk dieet helpt de stoelgang soepel te houden en de druk in de darmen te verminderen.

Obesitas: Overgewicht en obesitas verhogen het risico op diverticulitis, mogelijk als gevolg van verhoogde druk in de darmen.

Inactiviteit: Gebrek aan lichaamsbeweging kan de darmfunctie verminderen en het risico op diverticulitis vergroten.

Roken: Roken kan de ontwikkeling van diverticulitis bevorderen door de darmperistaltiek te verstoren en ontsteking te bevorderen.

Behandeling

 In milde gevallen kan de behandeling thuis worden uitgevoerd met rust, orale antibiotica en een vloeibaar of vezelarm dieet.  Ernstige gevallen;  ziekenhuisopname , waarbij intraveneuze antibiotica worden toegediend en mogelijk vasten nodig is om de darmen te laten rusten. 

Chirurgische ingreep. 

Wat zie je?

Wat zie je?

Wat is een ileus?

1. Stuk van de darm
2. Darmafsluiting
3. Vorm van darmkanker
4. Darmvlokken

Klachten die duiden op een ileus

• Koliekpijnen (aanvalsgewijs optredende, krampende pijn die gepaard gaat met e drang om te bewegen en vaak misselijkheid en braken) 
• Opgezette buik
• Braken
• Wegblijven van winden en defecatie 

Een ileus kan ontstaan door:

1. Tumor
2. Stilliggen van de darmen na ok
3. gebruik van opiaten
4. Alle antwoorden

Maag

Ziektebeelden

- maagkanker

- gastritis

-maagzweer

Wat zijn de belangrijkste oorzaken
van een maagzweer?

Belangrijkste oorzaken: Helicobacter pylori en gebruik van NSAIDs.

Maagzweer

Maagzweer: Ulcus Pepticum

• Zweer van maagslijmvlies (ulcus ventriculi)
• Zweer van twaalfvingerige darm (ulcus duodeni)

Belangrijkste symptoom: Hevige pijn voor/na het eten

Behandeling:

• Maagzuurremmers, maagbeschermers
• Zware antibioticakuur (bij H. Pylori)

Een zweer is een grote wond/beschadiging. Als daar maagzuur in komt, dan zorgt dat voor hevige pijn.

Maagzweer 

Complicaties:

• Maagbloeding, bloed braken
• Bloedarmoede
• Perforatie van de maag ->
    buikvliesontsteking (Peritonitis)

Peritonitis is levensgevaarlijk en extreem pijnlijk!

Wat zie je?

Klachten bij darmkanker

• Veranderingen in de stoelgang: Dit omvat constipatie, diarree, afwisselend constipatie en diarree, of dunner worden van de ontlasting dan normaal.
  
• Bloedingen: Bloed in de ontlasting, dat kan verschijnen als helderrood bloed of als donkere, teerachtige ontlasting (melena).
  
• Buikpijn: Ongemak, krampen, pijn of een opgeblazen gevoel in de buik.
  
• Onverklaarbaar gewichtsverlies: Onbedoeld gewichtsverlies dat optreedt zonder veranderingen in dieet of lichaamsbeweging.
  
• Vermoeidheid: Een gevoel van vermoeidheid of zwakte dat niet verdwijnt, zelfs na rust.
  
• Bloedarmoede: Een laag aantal rode bloedcellen als gevolg van bloedingen kan leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, zwakte en kortademigheid.
  
• Veranderingen in eetlust: Een afname van de eetlust of een gevoel van volheid na het eten van kleine hoeveelheden voedsel.
  
• Obstructie van de darm: Een grote tumor kan de darm gedeeltelijk of volledig blokkeren, wat kan leiden tot ernstige obstipatie, opgeblazen gevoel en braken.
  
• Rectale bloeding: Bloedingen uit het rectum, meestal bij het passeren van ontlasting.
  
• Veranderingen in het darmgewoonten: Ongebruikelijke veranderingen in het patroon van de stoelgang die aanhouden, zoals frequente drang om te poepen.

Risicofactoren

Leeftijd

Familiegeschiedenis/ erfelijkheid

Voeding

Levensstijlfactoren

Wat zie je?

Wat zie je?

Wat zie je?

Over welke ziektebeelden van het spijsverteringskanaal zou je nog willen leren?

Hoe vond je deze les?
Tip/Top