extra basisstof klas 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Extra basisstof 6 en 7

De wervelkolom en blessures

Programma

Les 6 de wervelkolom

Les 7 Blessures

Tussendoor herhalingsvragen

Boekje af/leren toets 

Herhaling

Wat weten we nog?

Op welke plek in je lichaam komt kraakbeen voor?

gewrichtskom

gewrichtkogel

gewrichtsmeer

kraakbeenlaagje

gewrichtkapsel

Welke gewricht hoort waar?

Kogelgewricht

Rolgewricht

Scharnier-gewricht

Wat is een ander woord voor skelet?

En weten jullie nog
hoe dit bot heet?

1. Ellepijp
2. Spaakbeen
3. Opperarmbeen
4. Handwortelbeentjes

Door welke stof wordt het bot buigzaam?

1. kalkstof
2. lijmstof

Slepen & beschrijven

Gewricht

Naad

Vergroeid

Kraakbeen

Naadverbinding

Vergroeid

Gewricht

Kraakbeen

Veel beweging

Geen beweging

Beetje beweging

Welk gewricht is dit?

1. kogelgewricht
2. rolgewricht
3. scharniergewricht

Welk onderdeel van een gewricht houd de botten op hun plek?

1. Gewrichtskogel
2. Gewrichtskom
3. Kraakbeen
4. Gewrichtskapsel

Les 6 De wervelkolom

De wervelkolom

• 30 wervels
• 24 daarvan kunnen bewegen
• Dubbele-S-vorm

De wervelkolom

• Spieren aan de wervels houden de vorm in stand

De wervelkolom

Tussen de wervels zit kraakbeen: tussenwervelschijven

Functie: schokbrekers en buigen mogelijk maken

Houding

Bij een goede lichaamshouding is je rug recht en heeft je wervelkolom een dubbele-S-vorm

De wervelkolom

Wil je geen bochel?

Op welke 2 manieren vangt je wervelkolom schokken op als je loopt of rent (2 antwoorden goed)

1. Door de dubbele s-vorm
2. Door de kraakbeenschijven
3. Door het beenmerg
4. Door de veercapaciteit van de borstwervels

Wat zijn de functies van de tussenwervelschijven?

1. het beschermt je ruggenmerg
2. hierdoor kan je je rug een beetje bewegen
3. ze vangen schokken op
4. hierdoor wordt je rug een beetje langer

Les 7 Blessures

Wie heeft er wel eens een blessure gehad waardoor hij/zij langer dan 6 maanden beperkt was?

Spierscheuring

Spier moet presteren maar is te stijf, en scheurt.

Gaat meestal over door rust

Botbreuk

Door vallen en stoten.

Naar het ziekenhuis voor reparaties .

Botten moeten goed op elkaar zitten, anders genezen ze niet goed.

- Bot zetten (door gips of schroeven en platen)

Kneuzing

Door vallen, duwen, stoten, ...

Inwendige bloeding = blauwe plek

(dus óók een zuigzoen)

Zwelling = ophoping van vocht (daarom koelen, dan zwelt het niet)

Verzwikking

Een kneuzing van het gewricht.

Enkel verzwikt = kapsel van enkel ver uitgerekt. 

- kapsel kan scheuren

- kan blauwe plekken geven

Ontwrichting

Gewrichtskogel uit de gewichtskom.

Door verkeerd vallen (meestal)

Moet vaak door dokter op zn plaats worden gezet.

Voorkomen?

• Warming-up
  
• Cooling-down
  
• Voorzichtig doen
  
• Veel oefenen en trainen
• Uitrusten na sport & blessure