Les 8 "Imperium Romanum: Koningstijd, republiek, keizertijd II"

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Geschiedenis

1. Leerdoelen

2. Imperium Romanum:

Koningstijd, republiek, keizertijd

Leerdoelen

Dit kan je na deze les:

• Je kunt aangeven welke drie bestuursvormen het Romeinse Rijk gekend heeft. (R)
  
• Je kunt uitleggen waarom Rome een republiek werd in 509 v. Chr. (T1)
  
• Je kunt aangeven uit welke twee groepen de Romeinse samenleving bestond. (R)
  
• Je kunt uitleggen hoe het Romeinse bestuur werkte. (T1)
  
• Je kunt uitleggen waarom Octavianus zijn naam in Augustus veranderde. (T2)

Tijd van Grieken en Romeinen

3000 v. Chr. - 500 n. Chr.

Imperium Romanum

750 v. Chr. - 500 n. Chr.

Vanaf wanneer hebben wij in Rome een republiek en geen monarchie meer?

1. 8ste eeuw v. Chr.
2. 7e eeuw v. Chr.
3. 6e eeuw v. Chr.
4. 5e eeuw n. Chr.

Het bestuur van de Romeinse Republiek

Burgeroorlogen

1e eeuw v. Chr.: legercommandanten machtiger dan de senaat!

Steeds vaker vochten de generaals 

ook tegen elkaar.

Optimates

Politieke tegenstanders van de populares

Dienden hun wetten op de oude manier in: via de senaat.

Populares

Politieke leiders, die via de volksvergadering wetten indienden.

Onderwerpen die goed lagen bij het volk (verdediging van grond, uitdeling van gratis graan)

Bezig met hun eigen carriére, maar ook het belang van het volk.

Burgeroorloog

Generaals vochten tegen elkaar.

Doel = zo lang mogelijk aan de macht blijven.

Benoeming tot enige consul of tot dictator. (Macht werd niet meer gedeeld.)

Leerboek blz. 69

Terug naar Julius Caesar

Machtige legercommandant 

(1e eeuw v. Chr.)

In 45 v. Chr. versloeg Caesar met zijn legioenen alle andere generaals.

Dictator voor het leven.

44 v. Chr. gedood door senatoren die een echte republiek terug wilden.

Leerboek blz. 69 en 70

Na Julius Caesar

Burgeroorlogen tussen de moordenaars en de aanhangers van Caesar (en ook de aanhangers onderling)

Marcus Antonius verslagen door Octavianus (jonge, geadopteerde zoon van Caesar)

Octavianus/Augustus: begin van de Romeinse keizertijd

Na zijn dood wilde ook bijna niemand meer terug naar de Republiek met zijn politieke ruzies, hongersnood en burgeroorlogen.

Octavianus

"Republiek was gered, senaat weer aan de macht"

Senaat gaf hem de eretitel Augustus (de Verhevene) en allerlei rechten (vetorecht, opperbevelhebber van het leger, jarenlang consul, hoogste priester, beheerde de belangrijkste schatkist)

Noemde zich zelf niet dictator! 

Egypte (graanschuur van het Middellandse Zeegebied) was zijn privébezit. (Kon uit eigen voorrad een hondersnood voorkomen.)

Leerboek blz. 70

De Keizertijd

Senaat bleef gewoon bestaan en ook oude functies, zoals consul en volkstribuun.

Maar: keizer had de macht!

Keizer

Benoemde mensen om provincies te besturen, voor financiën en rechtspraak en om de legers te leiden.

Keizerlijk bestuur naast senaatsbestuur (met ministeries)

Zorgden voor een goede relatie met de senaat en het leger en dat ze geliefd waren bij het volk (gladiatorenspelen en wagenrennen).

Keizerlijk bestuur

Keizerlijke slaven en vrijgelaten slaven werden steeds machtiger.

Senaat vond de vrijgelaten slaven te machtig.

Leerboek blz. 70

Wat heb je vandaag geleerd?

Wat gaan we volgende keer doen?

Imperium Romanum:

3.5 Een rijk, twee keizers