PZ ADL Slapen.

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Slapen

Slapen bij volwassen en Kinderen. 

Slapen is belangrijk om goed te functioneren.

1. Juist
2. Onjuist

Het slaap-waakcentrum in je hersenen werkt volgens een bepaald ritme. Het is je biologische klok.

1. Juist
2. Onjuist

Slaapritme

• Dit is bij elk mens verschillend.
• Als helpende is het belangrijk om te weten of iemand een ochtend- of een avondmens is, hier kun je je zorg op afstemmen. 

Slaap-Waakritme

1. Sluimerfase

De sluimerfase is de overgangsfase tussen waken en slapen. De oogbeweging wordt trager. Je hebt moeite je ogen open te houden en valt uiteindelijk in slaap. De hersenactiviteit neemt langzaam af.

2. Lichte slaap

In deze fase begint de slaap, maar deze is nog heel licht. Je wordt niet meer van elk geluid wakker, maar je kan makkelijk gewekt worden.

3. Diepe slaap

Dit is de fase van de echte, diepe slaap. Ademhaling en hartritme dalen tot het laagste ritme. Als je uit deze slaap gewekt wordt, ben je gedesoriënteerd en heb je tijd nodig om je te realiseren waar je bent. Deze fase zorgt voor fysiek herstel.

4. Droomslaap (REM-slaap)

In deze fase zijn er snelle oogbewegingen (Rapid Eye Movement) en is er sprake van grote hersenactiviteit. Spieren zijn volledig ontspannen. 

Slaapcyclus 

- Elke slaapcyclus duurt ongeveer 90 min.

- Wordt gem 4-6 x doorlopen per nacht

- Elke slaapcyclus bestaat uit 4 fasen.

Af en toe wakker worden is normaal, vooral tegen de ochtend

De slaapcyclus

Inslaapfase

De inslaapfase is de overgang tussen het wakker zijn en slapen. De hersenactiviteit neemt af. Voor de meeste mensen duurt deze fase slechts een paar minuten, maar een gebrek aan ritme, te veel cafeïne of spanning zorgt ervoor dat de inslaapfase veel langer kan duren.

Lichte slaap

Na de inslaapfase komt de fase van de lichte slaap. Hierbij slaap je wel, maar niet echt diep. Je wordt niet van elk geluid wakker, maar wanneer je wakker wordt, voelt het niet alsof je echt geslapen hebt. Deze fase duurt doorgaans wat minder dan een uur.

Overgang naar de diepe slaap

De derde fase is de overgang naar de diepe slaap. Dit duurt zo'n vijf tot tien minuten. Je hartritme daalt, je spieren ontspannen en de ademhaling wordt rustig en regelmatig. 

Diepe slaap

In de diepe slaap zijn je ademhaling en je hartslag op zijn laagst. In deze fase van een kwartiertje herstelt je lichaam zich. Wanneer je in deze fase wakker wordt, voel je je gedesoriënteerd; je weet niet goed waar je bent en wat er aan de hand is. 

REM-slaap

REM staat voor Rapid Eye Movement (snelle beweging van de ogen). Er is heel veel hersenactiviteit en veel beweging van de ogen. Je brein is nu bezig met dromen, herinneringen en informatie worden door je hersenen in deze fase verwerkt. Niet alleen je brein is actief, ook je lichaam is actief: je armen en benen ontspannen zich, maar je ademhaling en hartslag zijn onregelmatig en je bloeddruk gaat omhoog. Deze fase kost veel energie voor je lichaam, maar is onmisbaar voor je mentale (geestelijke) herstel. Vaak word je na de REM-slaap (onbewust) heel eventjes wakker, wanneer je weer in de inslaapfase begint met de slaapcyclus.

Cyclus

Gemiddeld duurt de slaapcyclus zo'n anderhalf uur, 90 minuten. Het meest ideale moment om wakker te worden, is aan het eind van een slaapcyclus. Je kan op die manier berekenen hoe laat je het best naar bed kan gaan. 

Als jouw wekker om 07.00 uur 's ochtends gaat en je hebt gemiddeld 15 minuten nodig om in te slapen, hoe laat kan je dan het best naar bed? Laat de studenten dit eerst even zelf berekenen, de berekeningen staan hieronder (afhankelijk van hoeveel uur een persoon zelf nodig heeft)

21.45 uur (15 minuten inslapen, 6 x 1,5 uur = 9 uur slaap)

of

23.15 uur (15 minuten inslapen, 5 x 1,5 uur = 7,5 uur slaap)

00.45 uur (15 minuten inslapen, 4 x 1,5 uur = 6 uur slaap)

In de sluimerfase slaap je lekker diep.

1. Juist
2. Onjuist

Tijdens de remslaap verwerk je de ervaringen en indrukken die je tijdens de dag hebt opgedaan.

1. Juist
2. Onjuist

Slaap waakritme kinderen

Kinderen hebben meer slaap nodig dan volwassenen.

1. Waar
2. Niet waar

Waarom ben je als kind een diepe slaap nodig?

1. om uit te rusten
2. om gedachten te verwerken
3. om te dromen
4. om te groeien

hoe veel uur slaap heeft een kind van 4 jaar nodig

1. 6-9
2. 5-8
3. 7-10
4. 10-12

Slaap problemen kind

Spanning/ gezinsproblemen

Ziekte (verkoudheid/ hoesten/verstopte neus)

Volle Luier

Dromen

slaapwandelen

Een vast ritueel voor het slapengaan

• Duidelijkheid en structuur zijn belangrijk. Ook bij het slapengaan.
• Zorg vooral ’s avonds voor een positief en rustig ritueel. Doe alles steeds in dezelfde volgorde. 
• Bijvoorbeeld eerst je kind in bad doen, dan de pyjama aantrekken en daarna een verhaaltje voorlezen. Zo leert je kind tot rust te komen. 
• Als er dan ooit slaapproblemen komen, heb je een ritueel om op terug te vallen.
  

Slaap problemen Volwassen

Wat kan ervoor zorgen
dat jij in de avond niet
goed kan slapen?