Les 3 +4 basisstof 3.2 (deel 2) + basisstof 3.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H3 Ordening

Werken met Lessonup

Ga naar Lessonup.com 

Vul rechtsboven de pin-code in

Vul je eigen naam in

We kunnen beginnen!! 

Huiswerk controleren 

Basisstof 1 steeds kleine groepen

Maken: blz. 170 opdracht 2 t/m 4 + 6 t/m 9 

Topklas 176

Waar ging de vorige les over?

Na deze les kun je: 

Uitleggen dat de indeling van organismen berust op overeenkomt en verwantschap 

Topklas (UItleggen wat DNA-sequencing is) 

nos.nl

Soorten

Organismen behoren tot hetzelfde soort:

• als ze zich samen kunnen voortplanten
• en de nakomelingen vruchtbaar zijn

Ras

- Een ras: een groep organisme binnen een soort.

Een soort kan uit verschillende rassen bestaan. 

Wat is evolutie?

EVOLUTIE

Evolutie is het biologische begrip waarmee het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie wordt aangegeven.

Variatie en selectie

Verschillen binnen een soort is variatie. -->

Door selectie blijven sommige organismen leven en andere niet binnen 1 soort.-->

Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen. Evolutie: soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen.

Natuurlijke selectie

Evolutie

Soorten ontstaan door evolutie

Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen. Evolutie: soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen.

Verwantschap

Hoe meer DNA organismen met elkaar gemeen hebben hoe meer verwantschap er is.

Verwantschap

DNA-sequencing

DNA bestaat uit de 4 basen: A, T, C en G. 

Sequentie = volgorde

Soorten met veel verwantschap hebben ook veel overeenkomst in hun DNA-sequentie.

(topklas)

DNA

DNA

DNA sequencen

DNA sequencen is een DNA-analyse techniek. 

met deze techniek kan je de basen volgorde van het DNA bepalen.

Wanneer je de volgorde (sequentie) van een persoon hebt kan je deze vergelijken met de sequentie van een ander persoon. Op deze manier kan je kijken hoe verwant de personen zijn.

Kleine verschillen tussen organismen van dezelfde soort

alleen de best aangepaste nakomelingen overleven en kunnen zich voortplanten

De overeenkomst in DNA en uiterlijk van verschillende organismen.

Verwantschap

Variatie

Selectie

Aan de slag 

Lees H3 bassistof 2: overeenkomst en verwantschap

Maak opdracht 3, 4, 6, 8, 9   (blz. 178)

topklas 183 -->1, 3, 4, 7 en 8  (blz. 183) 

H3 Ordening

Huiswerk controleren 

Basisstof 2 Evolutie en verwantschap 

Opdracht 1 t/m 9

blz. 178

topklas blz. 183  

Waar ging de vorige les over?

Na deze les kun je: 

Dieren indelen op grond van de kenmerken skelet en symmetrie

Kenmerken e  voorbeelden noemen van zes stammen van het dierenrijk. 

Wat is symmetrie?

kenmerken

Symmetrie

Voorwerpen (of dieren) die

je in twee gelijke helften kunt

verdelen.

• Tweezijdig symmetrisch
• Veelzijdig symmetrisch
• Niet symmetrisch

Kenmerk: Symmetrie

• Niet symmetrisch
• Tweezijdig symmetrisch
• Veelzijdig symmetrisch

Tweezijdig symmetrisch

Veelzijdig symmetrisch

niet symmetrisch

Stammen zijn geordend op: 

skelet:

geen skelet

inwendig skelet

uitwendig skelet

Inwendig skelet

Bij een inwendig skelet zit het skelet  aan de binnenkant van het organisme. 

Skelet

Geleedpotigen hebben een uitwendig skelet.

Hun skelet zit als een soort pantser op/om het lichaam.

Stevigheid dieren

Inwendig skelet: 

Skelet zit aan de binnenkant vb. de mens

Uitwendig skelet:

Skelet zit aan de buitenkant vb. de krab

Geen skelet:

Geen skelet vb. de kwal

Inwendig skelet

Uitwendig skelet

Geen skelet

Geen skelet

Uitwendig skelet

Inwendig skelet

Indeling van dieren

1. Sponsen
2. Neteldieren
3. Weekdieren
4. Stekelhuidigen
5. Geleedpotigen 
6. Gewervelden
7. (wormen)

sponzen

Neteldieren

weekdieren

Stekelhuidigen

geleedpotigen

Gewervelden

4 klassen

• Vissen
• Amfibieën
• Reptielen
• Vogels
• Zoogdieren 

wormen

Indeling van dieren : Symmetrie en skelet

Tekst

Hierboven staan  4 stammen van het dierenrijk. Onder staan een aantal dieren weergegeven. Sleep de dieren naar de juiste stam.

Neteldieren

Stekelhuidigen

Geleedpotigen

Wormen

Aan de slag 

Lezen: H3 basisstof 3 Dieren 

Maken: opdracht 1 t/m 3 + 5 t/m 7 blz. 188

Topklas: opdracht 1 t/m 3 + 5 t/m 8 blz. 193

Werken met Lessonup

Ga naar Lessonup.com 

Vul rechtsboven de pin-code in

Vul je eigen naam in

We kunnen beginnen!!