Thema Zintuigen samenvatting laatste les

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Thema Zintuigen

Het zintuigenstelsel

Het zintuigenstelsel

Voelen

Horen

Zien

Proeven

Ruiken

Hoe werkt een zintuig?

Buiten het zenuwstelsel

Binnen het zenuwstelsel

Zintuigcellen

Na een waarneming komt:

Drempelwaarde & adequate prikkel

Drempelwaarde = Minimale prikkelsterkte die een impuls veroorzaakt

Hoe zal motivatie en gewenning invloed hebben op de drempelwaarde?

Een adequate prikkel is

1. een prikkel die hoort bij het zintuig
2. een prikkel die goed binnenkomt
3. geen idee
4. een prikkel die niet bij het zintuig hoort

de drempelwaarde voor een prikkel is

1. Hoogste waarde van een prikkel
2. De waarde die een prikkel nodig heeft
3. geen idee
4. Minimale prikkelsterkte die een impuls veroorzaakt

De huid

Warm/kou zintuigen

De huid

Welk zintuig zit in de neus

Reukzintuig / Neus

Smaakzintuig / Mond

Het oor:

3

4

10

2

7

11

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

Oog: prikkel = licht

Oor: prikkel = geluid

Wat trilt er als eerste wanneer een geluid je oor binnenkomt? Zet in de juiste volgorde.

trilhaartjes in het slakkenhuis

vocht in het slakkenhuis

trommelvlies

gehoorbeentjes

Zintuigen in je oog

Zintuigen in je oog

Weet je nog?

Het oog:

Adequate prikkel => licht.
zintuig   =>      lichtzintuig
orgaan   =>       het oog

Sleep de onderdelen van het oog naar de juiste plek.

Hoornvlies

Netvlies

Ooglens

Iris

pupil

Glasachtig lichaam

Binnenkant oog

Onderdelen oog

wenkbrauw

wimpers

ooglid

traanklier

traanbuis

maakt traanvocht

beschermt tegen vuil en vliegjes

verspreid traanvocht over het oog 

vangt zweet op van je voorhoofd 

afvoerbuis van tranen

Bouw van het oog

De iris en de ooglens

Iris

Pupil

BS 4: De iris en de ooglens

6.4 De iris en de ooglens

gebruik de oogspiegel

Pupilreflex

pupilreflex

Pupilreflex

overdag

's nachts

Lengtespieren gespannen

Kringspieren gespannen

vaatvlies netvlies

Het netvlies

Staafjes: zwart/wit, weinig licht

kegeltjes: kleuren, licht nodig

accommoderen

veraf

dichtbij

kringspier samengetrokken

Accomoderen

Met de pupilreflex wordt geregeld hoeveel licht er binnen in je oog op je netvlies valt. Je pupillen kunnen zichzelf vergroten en verkleinen.

veel licht

weinig licht

Nu kan er meer licht binnen komen

Nu kan er minder licht binnen komen

lengtespieren in iris trekken samen

kringspieren in iris trekken samen

lengtespieren in iris ontspannen

Kringspieren in iris ontspannen

Scherpstellen: Accomoderen

Ver: plat                          Dichtbij: bol

Onderdeel oog	Situatie
Kringspieren	Ontspannen
Lensbandjes	Strak
Lensen	Plat
Ogen zijn	Rusttoetstand

Veraf zien:

Onderdeel oog	Situatie
Kringspieren	Samengetrokken
Lensbandjes	Minder strak
Lensen	Boller
Ogen zijn	Geaccomodeerd, kring spieren gespannen

Bij het zien van dichtbij:

Hormonen

• hormoonklieren  maken hormonen.
• gaan via bloed naar andere organen.

Afbeelding: https://asapeducate.com/science_notes/endocrine-system/

Alvleesklier regelt suikerspiegel door hormonen glucagon en insuline. Insuline dalen. Glucagon stijgen

Glucagon zorgt voor afbraak glycogeen door lever en spieren.

Daarnaast afbraak vetten.

Alvleesklier regelt suikerspiegel door hormonen glucagon en insuline.

Organen reageren op deze hormonen.

Glucagon zorgt voor afbraak glycogeen door lever en spieren.

Daarnaast afbraak vetten.

De snelheid van het hormoonstelsel is hoog

1. juist
2. onjuist

Wat klopt niet over adrenaline?

1. Het laat het hart langzamer kloppen.
2. Het laat het hart sneller kloppen.
3. Je gaat er sneller door ademen.
4. Je bloeddruk gaat er door omhoog.

Wat wordt er NIET door het hormoonstelsel geregeld?

1. Voortplanting
2. Stofwisseling
3. Pijn
4. Groei

Adrenaline wordt gemaakt in

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

Wat is de overeenkomst tussen het zenuwstelsel en het hormoonstelsel?

1. Het zijn allebei systemen die iets regelen in het lichaam.
2. Ze kunnen allebei prikkels opwekken.
3. Ze zijn allebei net zo snel in het regelen van processen.
4. De werken allebei met elektronische impulsen.