3.2 De Oranjes worden de baas

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

De Oranjes worden de baas

Leerdoelen

• Hoeveel macht heeft de koning?
  
  
• Hoe werkten de Eerste en Tweede kamer onder Willem I?
  
  
• Hoe werd de macht van de Koning in 1848 beperkt?

Willem van Oranje

• Willem van Oranje belangrijk voor
  Nederlandse opstand in 16e eeuw
  - Familie van Oranje blijft macht houden als stadhouder
  
  
• Stadhouders waren er tot de inval van Napoleon
  - Na Napoleon geen stadhouder meer maar koning!

2.1 En weer Oranje

• 1813: rellen met als sleur: "Oranje boven"
  - Nederlaag van Napoleon
  zorgt voor hoop in Nederland
  
  
• Bestuur met koning beviel wel
  - Willem Frederik gevraagd om koning te worden
  
• Nederland wordt een monarchie: oudste kind volgt op

2.2 De kamers van de koning

• Koning van Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
  - Noorderlijke Nederlanden + Zuidelijke (België) 
  - 2 hoofdsteden, Amsterdam en Brussel
  
  
• 1815: invoering van een nieuwe grondwet: 
  - Regels over hoe een land geregeerd moest worden

2.2 De kamers van de koning

• Voortaan twee kamers in het parlement:
  - Eerste Kamer: Aangewezen door de koning
  - Tweede Kamer: Gekozen door de rijke burgers
  - Ministers: Gekozen door de koning
• Koning kon zowel minister als Eerste Kamerlid ontslaan
  - Alle politieke macht bij de koning 
  - Veel verbetering tot opstand van België

Huiswerk

Maken:

Paragraaf 3.2

Opdracht 1 t/m 5

De Oranjes worden de baas

Leerdoelen

• Hoeveel macht heeft de koning?
  
  
• Hoe werkten de Eerste en Tweede kamer onder Willem I?
  
  
• Hoe werd de macht van de Koning in 1848 beperkt?

Het controleren van wetten naast de grondwet wordt gedaan door:

1. Eerste Kamer
2. Tweede Kamer
3. Parlement
4. Ministers

Zijn verantwoordelijk voor een bepaald gebied/onderwerp in het land.

1. Eerste Kamer
2. Tweede Kamer
3. Parlement
4. Ministers

Het verzinnen van nieuwe wetten:

1. Eerste Kamer
2. Tweede Kamer
3. Parlement
4. Ministers

Het maken en invoeren van wetten:

1. Eerste Kamer
2. Tweede Kamer
3. Parlement
4. Ministers

2.3 Onrust in 1848

• Koning Willem I stapt op na teleurstellingen
   met België
  - Opvolger Willem II krijgt meer kritiek
  
  
• Willem II wilt niets veranderen tot frustratie van de liberalen
  - Liberalen wouden meer vrijheid voor de burger!
  - Rechten van de burger moet meer beschermt!

2.3 Onrust in 1848

• Ook in andere landen veel opstand tegen de koning.
  - In Frankrijk koning van de troon
  
  
• Willem II: " Streng maar rechtvaardig!" 
  - Komt hier snel op terug uit angst.

2.3 Onrust in 1848

• Grondwet 1848: Bijna alle macht weg van de koning
  

1. Alle burgers dezelfde grondrechten
   (Vrijheid van meningsuiting/ onderwijs)
2. Ministers luisteren naar parlement en niet de koning
3. Burgers kiezen het parlement, niet de koning
4. Rijke burgers kiezen direct de Tweede Kamer en indirect de Eerste Kamer

Huiswerk

Maken:

Paragraaf 3.2

Opdracht 1 t/m 9