M3 - lezen H1.3-2.3-3.3

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

M3

Lezen H1.3 -2.3 -3.3

Theorie lezen H1.3

• leesstrategieën
• tekstverbanden en signaalwoorden
• de opbouw van een tekst
• de opbouw van een alinea 

Je bekijkt een artikel om te beoordelen of je dat kunt gebruiken bij het schrijven van een verslag over een bepaald onderwerp.
Welke manier van lezen gebruik je?

1. verkennend lezen
2. nauwkeurig lezen
3. zoekend lezen
4. studerend lezen

Verbanden en signaalwoorden

1. Opsomming: zaken die bij elkaar horen worden achter elkaar opgenoemd
2. Tegenstelling: zaken die in de tekst tegenovergesteld zijn
3. Voorbeeld/toelichting: geeft meer info over een uitspraak die erbij staat
4. Chronologie: geeft tijdsvolgorde van gebeurtenissen aan
5. Oorzaak-gevolg: noemt oorzaken en gevolgen van iets
6. Redengevend: geeft aan waarom iemand iets vindt of doet
7. Concluderend: er wordt een conclusie getrokken
8. Samenvattend: de belangrijkste info wordt kort herhaald

Opsommend tekstverband

Redengevend tekstverband

Tegenstellend tekstverband

Toelichtend tekstverband

Voorwaardelijk tekstverband

ten eerste

bovendien

ook

als ... dan

indien

tenzij

want omdat immers

maar echter hoewel

 dat wil zeggen met andere woorden

Wat is het tekstverband in deze tekst?

In elke alinea staat een kernzin.
Wat is dat?

De belangrijkste zin van een tekst. Een uitspraak waarover in de rest van de alinea meer over wordt gezegd.

Wat is de kernzin?

1. Jolles beschrijft recent onderzoek naar de hersenontwikkeling van jongeren.
2. Diverse studies tonen aan dat puberhersens nog niet optimaal functioneren.
3. Bij meisjes zijn de hersenfuncties voor het maken van complexe keuzes volgroeid na hun 20ste.
4. Bij jongens ligt dat gemiddelde nog een paar jaar hoger.

Theorie lezen H2.3

• informatieve teksten
• objectieve informatie
• tekstdoel en tekstsoort

Wat is geen goed voorbeeld van een informatieve tekst?

1. nieuwsbericht
2. handleiding
3. ingezonden brief
4. interviewverslag

Wat wordt bedoeld met objectieve informatie?

Wat is ONJUIST over feiten?

1. Uitspraak over iets dat waar of onwaar is.
2. Je kunt het controleren.
3. Je gebruikt argumenten om feiten te ondersteunen
4. Je kunt ze gebruiken als argument.

Leg uit wat een tekstdoel is en
noem een voorbeeld.

Een tekstdoel is wat de schrijver wil bereiken bij de lezen, bijvoorbeeld informeren.

Sleep de tekstdoelen naar de juiste afbeeldingen.

Informeren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

Beschouwen

Theorie lezen H3.3

• betoog
• subjectieve informatie
• functies van de inleiding en het slot

Wat is een betoog en waaraan kun je zien dat een tekst een betoog is?

Wat staat er in een betoog?

1. Mening van de schrijver
2. Argumenten
3. beoordelingswoorden
4. A, B en C zijn alle drie goed

Welke uitspraken over argumenten zijn JUIST ?

1. Je gebruikt ze om je mening te ondersteunen.
2. Ze beginnen vaak met maar, hoewel en toch.
3. Ze beginnen vaak met omdat, want of daarom.
4. Je kunt ze baseren op feiten of op gevoel.

Het zinsgedeelte na de pijl is een 

1. feit
2. mening
3. argument
4. conclusie

Inleiding

Slot

aanleiding

samenvatting

conclusie

advies

belangrijke vraag stellen

anekdote

Toekomstverwachting

deskundige introduceren

Op welke manier wordt deze tekst ingeleid?

1. Door een anekdote te vertellen.
2. Door de aanleiding te noemen.
3. Door een deskundige te intrduceren
4. Door het standpunt van de schrijver te noemen.

Wat is de functie van deze slotalinea?

1. Het is een korte samenvatting.
2. Er wordt een advies gegeven.
3. De lezer wordt gewaarschuwd.
4. Dit is een conclusie.

Welke uitspraak over deze LessonUp past bij jou?

1. Ik vond hem makkelijk.
2. Ik vond hem soms lastig.
3. Ik vond hem moeilijk.
4. Ik merk dat ik de theorie goed moet leren.