§8.6 Modern imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 8

§8.6 Modern imperialisme

In deze les leer je

• hoe Afrika werd verdeeld door Europese staten.
• hoe kolonialisme plaatsvond in de rest van de wereld.
• hoe het moderne imperialisme kan worden verklaard.

In de late 19e eeuw begon de periode van het modern imperialisme, waarin Europese staten grote delen van Afrika en andere delen van de wereld onder hun controle brachten. Dit proces werd formeel geregeld tijdens de Conferentie van Berlijn (1884-1885), waar de Europese mogendheden Afrika onderling verdeelden zonder rekening te houden met de inheemse bevolkingen. Landen zoals Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en België stelden protectoraten in en koloniseerden grote gebieden. Deze bezetting ging vaak gepaard met geweld en onderdrukking van de lokale bevolking.

Modern Imperialisme

Verdeling van Afrika

Modern Imperialisme

Wat ging vaak gepaard met de bezetting van Afrika door Europese landen?

1. Vreedzame samenwerking
2. Economische ontwikkeling
3. Culturele uitwisseling
4. Geweld en onderdrukking van lokale bevolking

Hoe stelden Europese staten hun controle in Afrika in?

1. Vredesverdragen
2. Handelsverdragen
3. Protectoraten en kolonisatie
4. Allianties met lokale leiders

Welke Europese conferentie regelde formeel het imperialisme in Afrika?

1. Conferentie van Madrid
2. Conferentie van Berlijn
3. Conferentie van Parijs
4. Conferentie van Londen

Welke uitspraak over modern imperialisme is NIET waar? Modern imperialisme..

1. ..draaide uit op meer Europees bestuur en samenwerking.
2. ..zorgde voor zowel indirect als direct bestuur van Europese machtshebbers.
3. ..leidde tot het uitbuiten van de economie van gekoloniseerde gebieden.
4. ..zorgde ervoor dat minderheden in kolonies in het leger of bestuur konden komen.

Naast Afrika koloniseerden de Europese mogendheden ook grote delen van Azië en Oceanië. In Azië werden bijvoorbeeld India, Indonesië en Indochina onder Europese controle gebracht. Het kolonialisme in deze gebieden richtte zich op de exploitatie van grondstoffen en landbouwproducten. Inheemse volkeren werden gedwongen te werken op plantages en in mijnen, vaak onder zeer slechte omstandigheden.

Hoe werden inheemse volkeren vaak tewerkgesteld in gekoloniseerde gebieden?

1. Als vrije ondernemers
2. Op plantages en in mijnen, vaak onder slechte omstandigheden
3. In overheidsdiensten en administratie
4. In fabrieken met goede arbeidsvoorwaarden

Waar richtte het kolonialisme in Azië zich voornamelijk op?

1. Onderwijs en gezondheidszorg
2. Exploitatie van grondstoffen en landbouwproducten
3. Technologische ontwikkeling
4. Culturele uitwisseling

Welke gebieden werden door Europese mogendheden gekoloniseerd naast Afrika?

1. Zuid-Amerika
2. Azië en Oceanië
3. Antarctica
4. Noord-Amerika

Een van de meest schrijnende voorbeelden van de wreedheden tijdens het modern imperialisme was de situatie in Congo. Dit gebied was het persoonlijke bezit van de Belgische koning Leopold II en werd geëxploiteerd voor rubber en ivoor. De inheemse bevolking werd onderworpen aan extreme dwangarbeid, mishandeling en moord. Deze genocide van Congo leidde tot miljoenen doden en is een van de zwartste bladzijden in de geschiedenis van het imperialisme.

Afrikaanse delingen

• Europeanen gebruikten veel geweld om hun kolonies uit te buiten en de bevolking te onderdrukken. 
  
  
• In Congo leidde het beleid van koning Leopold tot tien miljoen doden. 
  
  
• In Namibië werden bevolkingsgroepen door de Duitsers vermoord. Het was de eerste genocide.  

Algarije

Werd in 1830 veroverd door de Fransen.

Tunesië

Werd in 1881 overgenomen door de Fransen, het werd een protectoraat.

Een land waar een ander land over heerst. 

Egypte

Werd in 1882 Brits protectoraat.

Libië

Werd in 1912 een Italiaanse kolonie.

Namibië

Werd bezet door Duitsland

Marokko

Werd verdeeld in een Spaans en Frans protectoraat.

Tanzania

Werd bezet door Duitsland

Congo

Werd bezet door België

Zuid-Afrika

Werd een Britse kolonie in 1795.

Het moderne imperialisme kan worden verklaard door verschillende factoren. Economische motieven speelden een grote rol; Europese landen wilden toegang tot grondstoffen en nieuwe markten voor hun industriële producten. Politieke en militaire motieven waren ook belangrijk: landen wilden hun macht en invloed uitbreiden en strategische posities innemen. Racisme en een gevoel van superioriteit onder Europeanen droegen bij aan de rechtvaardiging van de koloniale overheersing, waarbij inheemse volkeren als inferieur werden beschouwd.

Wat was een gevolg van het moderne imperialisme?

1. Uitbreiding van de macht en invloed van Europese landen
2. Vermindering van Europese politieke macht
3. Vermindering van Europese handel
4. Versterking van inheemse economieën

Hoe droeg racisme bij aan de rechtvaardiging van koloniale overheersing?

1. Door inheemse volkeren als inferieur te beschouwen
2. Door hun culturen te waarderen
3. Door hen te helpen moderniseren
4. Door gelijke rechten te geven aan inheemse volkeren

Waarom wilden Europese landen toegang tot nieuwe markten?

1. Voor culturele uitwisseling
2. Voor politieke allianties
3. Voor hun industriële producten
4. Voor militaire uitbreiding

Wat waren belangrijke motieven voor het moderne imperialisme?

1. Alleen politieke motieven
2. Sociale en culturele motieven
3. Alleen economische motieven
4. Economische, politieke, en militaire motieven

In reactie op de koloniale bezetting en uitbuiting ontstonden in veel gebieden gewapende opstanden en guerillaoorlogen. Inheemse groepen probeerden zich te verzetten tegen de Europese overheersers, hoewel deze opstanden vaak met geweld werden neergeslagen. Ondanks de brute onderdrukking bleef het verzet tegen het kolonialisme bestaan en legde het de basis voor de latere onafhankelijkheidsbewegingen in de 20e eeuw.

Wat was het resultaat van het verzet tegen het kolonialisme?

1. Basis leggen voor latere onafhankelijkheidsbewegingen
2. Versterking van de koloniale overheersing
3. Overgave aan de Europese machthebbers
4. Verlies van inheemse culturele identiteit

Wat probeerden inheemse groepen te bereiken in reactie op het kolonialisme?

1. Zich verzetten tegen de Europese overheersers
2. Samenwerken met de koloniale machthebbers
3. Emigreren naar Europa
4. Aanpassen aan de Europese cultuur

Wat was een veelvoorkomende reactie op de koloniale bezetting en uitbuiting?

1. Economische samenwerking
2. Vreedzame onderhandelingen
3. Gewapende opstanden en guerrillaoorlogen
4. Overgave aan de Europese overheersers

De Industriële revolutie is een oorzaak van het Modern-Imperialisme.

- Vul het oorzaak-gevolg schema in.

industriële revolutie 

Grondstoffen nodig

Modern-Imperialisme

Koloniseren Afrika/ Azië

Grotere afzetmarkt + Grondstoffen

 superioriteitsgevoel

Afzetmarkt

Europese landen concurreren met elkaar om wie de meeste macht heeft 

Door de industriële revolutie zijn er veel grondstoffen nodig om de machines draaiende te houden 

Economische oorzaak

modern imperialisme 

Politieke oorzaak

modern imperialisme 

Culturele oorzaak

modern imperialisme 

Einde

van deze les