Zenuwstelsel deel 3

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

Zenuwstelsel deel 2

Pijn 10.6

aandoeningen zenuwstelsel 10.7

Wat is het
gele
gebied?

1. voorhoofdskwab
2. achterhoofdskwab
3. slaapkwab
4. wandbeenkwab

Als je pijn hebt. Wat doe je dan?

1. Ik schreeuw het uit, iedereen mag weten dat ik pijn heb
2. Een echte man/vrouw laat pijn niet zien
3. ligt eraan waar de pijn zit
4. Ligt eraan waar en met wie ik ben

Ik heb hoofdpijn, ik zal toch geen hersentumor hebben?

1. Mate van afleiding
2. mate van angst
3. mate van controle gevoel
4. mate waarin pijn herinneringen oproept

De vorige keer bij de tandarts deed de wortelkanaalbehandeling veel pijn

1. mate van afleiding
2. mate van angst
3. mate van controlegevoel
4. mate waarin pijn herinneringen oproept

Gezichtsuitdrukkingen (gespannen gezicht)

Stemming (paniekerig, paniekreactie)

Geluiden (zoals kreunen, jammeren)

Fysiologische signalen (tranen)

https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/gezondheid/pijnobservatielijst-pijngedrag-cpg-checklist 

Hoe noem je pijn die wordt veroorzaakt door beschadigingen in het zenuwstelsel?

1. Acute pijn
2. sensibele pijn
3. chronische pijn
4. neuropatische pijn

Aandoeningen van zs

slaaparm/carpale tunnelsyndroom

migraine

hersenschudding

hersenvliesontsteking

epilepsie

MS (multiple sclerose)

ziekte van Parkinson

ALS 

Slaaparm 

Tijdelijk tekort aan zuurstof en voedingsstoffen

verdrukking/verminderd bloedtoevoer

lichaamsdeel naar beneden hangen/schudden

Carpale tunnelsyndroom

Afknelling van zenuw

carpale tunnel: tunnel in de pols waar zenuw en pezen lopen

krachtsverlies is hand, slaapgevoel

Behandeling

brace/spalk

operatie

Migraine

Hoofdpijn in aanvallen (4 uur - 3 dagen)

Meer bij vrouwen als bij mannen

Uitlokkende factoren:

Stress, vermoeidheid, hormonale verandering

Prodromen (voorteken) vlekken, aura, sterretjes

Behandeling; rust, medicatie, uitlokkende factoren minimaliseren

              Hersenschudding

Ernst: 

Snelheid, Kracht, Leeftijd > 60 jaar complicaties groter en Bloedstolling

Symptomen

Bewusteloosheid, Misselijk, Hoofdpijn/nekpijn

Suf, verward, concentratie problemen, Wazig zien

Behandeling:

Wekadvies: (kan binnen 24 uur na klap een bloeding ontstaan)

Rust

Tekst

Hersenvliesontsteking
We hebben3 hersenvliezen. Welke hoort er niet bij?

1. Harde hersenvlies
2. zachte hersenvlies
3. grote hersenvlies
4. spinnenwebvlies

Hersenvliesontsteking

Ontstoken hersenvliezen viraal of bacterieel

Nekstijf, hoofdpijn, kin niet op borst doen, rood-paarse niet wegdrukbare vlekjes huid (petechiën), hoge koorts, verminderd bewustzijn

Diagnose: Lumbale punctie

Behandeling: antibiotica

Bacterieel is ernstiger 

Epilepsie

Verstoring in prikkeloverdracht (kortsluiting)

Aanval

oorzaak

                                                         - in helft van de gevallen niet bekend

                        - hersenaandoening 

Triggers

uitlokkende factoren:

alcohol/drugs

lichtflitsen

slaaptekort/spanning/stress

menstruatie 

vergeten medicatie

Gegeneraliseerde aanval 

Blz. 147 

Fase 1

Fase 2

Fase 3

Hoe te handelen

Blijf kalm

neem 

Behandeling

Medicatie: anti-epileptica 

Ketogeendieet, operatie 

leefregels: zwemmen, autorijden, bedienen zwaar materieel

Hulphond

MS (Multiple Sclerose)

Aandoening czs

Auto-immuunziekte

begint voor 30e levensjaar 

myelineschedes beschadigen

Wat is geen functie van de myeline(schede)?

1. gevormd uit steuncellen
2. informatie wordt sneller doorgegeven
3. laagje om een axon
4. afvoeren afvalstoffen uit de zenuw

Symptomen

Afhankelijk van welke zenuwbaan de myeline beschadigd is;

Verloop MS

onvoorspelbaar

verloop en ernst verschilt per persoon

afwisseling klachten en (gedeeltelijk herstel)

2 fasen:

1. rr -fase( relapsing (opvlamming) en remitting (verdwijnen/verminderen symptomen)

2. progressieve fase: geen herstelfase meer 

rr= relapsing (opvlamming) en remitting (verdwijnen/verminderen symptomen)

behandeling

Geen genezing

gezond leefpatroon

schub  =opvlamming van de ziekte

medicatie om schub te voorkomen/verkorten

Wat is een trigger?

1. Epileptische aanval
2. beschermlaag om de zenuw
3. Uitlokkende factor
4. symptoom van een ziekte

Parkinson

Bepaa

Ziekte van Parkinson

Wat is het?

Wat zijn symptomen?

Parkinson

Bepaa

Spina Bifida

• Spina Bifida is een chronische neurologische aandoening (van het zenuwstelsel: hersenen, ruggenmerg en zenuwen).
• Meestal bevindt de spina bifida zich ter hoogte van het lendenwervels (lumbaal) en soms ter hoogte van het  heiligbeen (sacraal) of de borstwervels (thoracaal).
• Spina bifida ontstaat in de eerste 3-4 weken van de zwangerschap, wanneer de ruggenwervels worden aangelegd.

Vormen spina bifida

1. Spina bifida occulta  (gesloten)

De wervelboog is open. Het ruggenmerg vertoont geen afwijkingen en

de huid is intact. Op de exacte plek kunnen wel onvolledig gevormde

wervels zijn wat voor ingezonken huid zorgt.  

2. Spina bifida aperta  (open)
Op de rug is een uitpuilende vochtblaas zichtbaar.  

Spina bifida aperta meningocele: vochtblaas met alleen vocht

Spina bifida aperta myelomeningocele: vochtblaas met vocht, ruggen-

merg en zenuwen

Spina Bifida

spina bifida occulta 

(gesloten)

spina bifida aperta

(open)

Behandeling Spina Bifida

Ziekenhuizen hebben vaak spina bifidateam, zodat behandeling, therapieën, operaties, hulpmiddelen makkelijk en goed afgestemd worden. Team bestaat uit: neuroloog, kinderarts, revalidatiearts, uroloog, orthopeed, maatschappelijk werker, orthopedagoog en oogarts.  

Prognose afhankelijk hoogte van het defect en de ernst van de weefselbeschadiging

ALS

ziekte van de zenuwcellen die de spieren aansturen.

ALS

= amyotrofische laterale sclerose

• Amyotrofie = verlies van spierweefsel
• Lateraal = aan de zijkanten
• Sclerose = verharding

ALS

ALS: Amyotrofische Laterale Sclerose (zenuw-/spierziekte)

• 1500 mensen in Nederland
• Meestal gediagnosticeerd tussen 40 en 60 jaar
• Gemiddelde levensverwachting is 3 jaar na diagnose 
• Slechts 20% leeft langer dan 20 jaar

Oorzaak en daarmee ook de behandeling is onbekend...

Myo = Spier

Atrofisch = afsterven

Lateraal = aan de buitenkant

Sclerose = littekens

ALS 

ALS: Amyotrofische Laterale Sclerose (zenuw-/spierziekte)

• Motorische zenuwcellen sterven langzaam af
• Spieren krijgen steeds minder aansturing (spierzwakte)
• 'Use it or lose it' -> spieren worden dunner en kleiner (atrofiëren)
• Uiteindelijk raakt de patiënt verlamd

Alleen de zintuigen, spijsvertering en hart

blijven vaak intact.

In de anatomie is het zo je lichaam zich aanpast naar jouw activiteit. Sport je veel, dan zal je grotere spieren krijgen, een beter uithoudingsvermogen en een sterkere hartspier. Gebruik je de hersenen veel (door te leren), dan krijg je meer en effectievere verbindingen tussen zenuwcellen. Gebruik je een lichaamsstructuur NIET, dan zal het kleiner of dunner worden, of minder effectief.

Prognose

Overlijden meestal binnen 3 jaar na diagnose

meestal aan ademhalingsproblemen

Bij welke aandoening hoort:
geheugenverlies, wond op hoofd, duizeligheid, misselijk

1. hersenvliesontsteking
2. hersenschudding
3. Parkinson
4. Epilepsie

Dwarslaesie

dwarslaesie                                      

Dwarslaesie

• ruggenmerg beschadigd (onderbreking zenuwbanen)
  
• signalen vanuit hersenen kunnen niet meer alle delen van het lichaam bereiken

Uitval is afhankelijk van ...

• de plaats van de beschadiging: hoe hoger in het ruggenmerg de beschadiging zit, hoe groter het gebied is dat geen signalen meer krijgt.
• de grootte van de beschadiging: we spreken van een totale dwarslaesie als uw ruggenmerg helemaal onderbroken is, en van een partiële dwarslaesie als uw ruggenmerg voor een deel onderbroken is.
  

Dwarslaesie

Beschadiging

Plaats:

Grootte:

Totale dwarslaesie: ruggenmerg is helemaal onderbroken

Partiele dwarslaesie: ruggenmerg is voor een deel onderbroken

Plaats van dwarslaesie

Mate van verschijnselen afhankelijk van:

- plaats

- compleet of incompleet

Hoge dwarslaesie: vanaf eerste lendenwervels

Lage dwarslaesie: vanaf 12e borstwervel

Dwarslaesie word aangegeven met de eerste

letter van getroffen gebied en letter van

een cijfer van de zenuw.