Bloedsomloop - afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Afweer 

Thema 3 bloedsomloop

Basisstof 5

Afweer

Wat zie je op de afbeelding?

Leerdoelen

1. Na deze les kun je uitleggen hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.
2. Na deze les kun je omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.
3. Na deze les kun je omschrijven hoe vaccineren werkt.
4. Na deze les heb je een eigen mening over vaccineren en kun je deze onderbouwen.

lichaamsvreemd

Lichaamsvreemde stoffen = alle stoffen die niet in je lichaam thuis horen.

Denk aan: speeksel van een ander (door zoenen), gif, bacteriën, virussen, bloed van een ander.

barrières 

Vreemde stoffen worden op 3 manieren tegen gehouden:

1. Door de huid
   
2. Door slijmvliezen in de luchtwegen (en vagina)
   
3. Door zoutzuur (HCL) in maagsap (in de maag)
   

Welk van de onderstaande opties ziet ons lichaam als lichaamsvreemd?

1. Virussen en Bacteriën
2. Virussen en vreemd DNA
3. Virussen, bacteriën en vreemd DNA
4. Alleen virussen

Infectie

Infectie = ziekteverwekkers die toch het lichaam zijn binnengekomen en zich gaan vermenigvuldigen.

Bij een infectie ontstaan er vaak ziekteverschijnselen (=symptomen). Wat voor ziekteverschijnselen ontstaan er bij een infectie?

1. Alleen roodheid
2. Roodheid, koorts, zwelling en pijn
3. Roodheid, zwelling en pijn
4. alleen zwelling en pijn

Antistoffen

Antistoffen = product van een witte bloedcel, die de ziekteverwekker onschadelijk maakt.

Er bestaan veel verschillende ziekteverwekkers dus zijn er ook veel verschillende ..?..nodig.

Witte bloedcel
B-lymfocyt is een soort witte bloedcel. In je lichaam heb je 5 soorten witte bloedcellen.

Eerste curve 
De hoeveelheid antistof is hier lager doordat de witte bloedcellen voor het eerst in aanraking is gekomen met deze ziekteverwekker en dus nog geen geheugencellen voor het maken van de juiste antistoffen hiervoor hebben.

Tweede curve
Is hoger (grotere hoeveelheid antistof) omdat het lichaam de ziekteverwekker snel herkend (onthouden heeft van de vorige keer) en snel veel antistoffen aanmaakt. 

Wat is de beste omschrijving voor het begrip ''immuun'' ?

1. Niet ziek worden
2. vatbaar zijn voor infectieziekte
3. Niet meer vatbaar zijn voor een bepaalde infectieziekte

Allergie

Allergie = overgevoeligheid voor bepaalde stoffen.

Zoals: pinda's, huisstof, dierenharen, stuifmeel, wespensteken.

Allergische reactie

Allergische reactie = reactie van het afweersysteem op de stof waar je overgevoelig voor bent.

Daardoor krijg je bijvoorbeeld een rode plek, huiduitslag, een branderig gevoel, jeuk of ontstekingen.

Rijksvaccinatieprogramma

Allergie

Immuun

Antistoffen

Infectie

Ziekteverwekker

Virus, bacterie of schimmel

vatbaar tegen infectieziekten

Ziekteverwekkers die binnen het lichaam zijn en gaan vermenigvuldigen

Overgevoeligheid voor bepaalde stoffen

maakt ziekteverwekker onschadelijk

Aan de slag

Wat: maken basisstof 5, blz. 192 - 195.

opdracht 1 t/m 9

Hoe: individueel

Tijd: 10 min.

Hulp: boek, docent

nabespreken opdr. 1 t/m 4

Leerdoelen

1. Na deze les kun je uitleggen hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.
2. Na deze les kun je omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.
3. Na deze les kun je omschrijven hoe vaccineren werkt.
4. Na deze les heb je een eigen mening over vaccineren en kun je deze onderbouwen.

Vooruitblik

• bloeddruk
• slagaderverkalking 
• hartinfarct
• stress
• gezonde leefstijl

01:08

Welke ziekteverwekker veroorzaakt meningokokken ziekte?

1. Bacterie
2. Virus
3. Schimmel

02:56

Hoe kun je meningokokkenziekte oplopen?

10:06

Hoe kun je jezelf beschermen tegen meningokokkenziekte?

12:15

Hoe denk jij over het meningokokkenvaccin?