Les 3 - tekstsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ga alsjeblieft rustig zitten en pak je spullen

Vandaag

• Nakijken huiswerk
• Theorie les 3 (tekstsoorten)
• Zelfstandig werken

Nakijken huiswerk

opdracht 1 t/m 5 + 10 t/m 15 (P.34 t/m 37 uit werkboek)

Tekstsoorten (vormen)

• mondeling
• schriftelijk
• digitaal of op papier
• kort / lang
• met / zonder afbeeldingen
• ....

Tekstsoorten

Wat is het doel van:

• de Donald Duck (stripboek)?
• je lesboek? 
• een betoog?
• een flyer van een sportschool?

Tekstsoorten

Wat is het doel van:

• de Donald Duck (stripboek)? Amuseren/vermaken
• je lesboek? Informeren
• een betoog? Overtuigen
• een flyer van een sportschool? Activeren

Verhalende tekstsoorten

• vertelling --> delen van een persoonlijke ervaring
  (dagboek, autobiografie)

• verhaal --> amuseren of tot nadenken aanzetten door een verhaal te verzinnen 
  (roman, mop, sprookje)

Feitelijke tekstsoorten

• Verslag --> objectieve beschrijving
• Procedure --> instrueren (bijv. recept of handleiding)
• Uiteenzetting --> informeren (menukaart, krantenartikel)
• Oproep --> activeren (uitnodiging, reclame)

Waarderende tekstsoorten

• Beschouwing --> verschillende gezichtspunten
  (essay, beschouwend artikel/beschouwende toespraak)
• Betoog --> overtuigen (klachtenbrief, betogend artikel)
• Respons --> reageren (recensie, productreview)

Als je weet met welke tekstsoort je te maken hebt, weet je vaak ook wat het doel is. En andersom.


Maar let op: bijv. brief
--> kan informerend zijn (informeren over een bijeenkomst) maar ook activerend (oproep om een prik te halen o.i.d.)

Vaak heeft een tekst meerdere doelen

Bijv. eerst informatie geven over een onderwerp en daarna proberen te overtuigen

Taalgebruik

Elke tekstsoort heeft dus een bepaald doel (of doelen).

Daarnaast kenmerkt een tekstsoort zich door een specifiek taalgebruik

Welk taalgebruik verwacht je in:

• instructie (menukaart, routebeschrijving, ...)?
• rapport/verslag?
• verhaal?

Vaak herken je tekstsoorten al aan de opmaak

Kijk maar eens naar de volgende slides

Kortom, om de tekst goed te kunnen begrijpen is het van belang om te weten wat het doel is. 

Zelfstandig werken

Maak: 1 t/m 6 + 11 t/m 17 (P.40/41 van werkboek)

Volgende les

Kern les 4 (inleiding, kern, slot)

Huiswerk: Kern les 3 -->
1 t/m 6 + 11 t/m 17 (P.40/41 van werkboek)

Zorg ook dat je een boek hebt voor je boekopdracht
www.lezenvoordelijst.nl (15-18 jaar)