Les 4 - §6.4 veiligheid

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

§6.4 veiligheid
+ herhaling

Lesplanning:

1. Opstart
2. Practicum serie- en parallelschakelingen
3. uitleg veiligheidsvoorzieningen
4. Opgaven §6.4 maken
5. Klassikale herhaling H6
6. Oefentoets of samenvatting maken
7. Afsluiting

Over twee weken toets H6

Practicum 

serie- en parallelschakelingen

Deel 1 - serieschakeling

Deel 2 - parallelschakeling

Nabespreking

Komen de resultaten overeen met je voorspelling?

• Alle lampjes zitten in dezelfde stroomkring.
  
  
• De stroomsterkte is overal even groot.
  
  
• De spanning van de spanningsbron verdeeld zich over de lampjes/apparaten.
  

Via Phet demonstreren.

Gelijke lampjes

V1 meet .... V

A1 meet .... A

3

0

5

6

10

60

V3 meet .... V

A3 meet .... A

1

0

2

3

4

6

• Elke lampje/apparaat zit in een apparte stroomkring.
  
  
• Over elk apparaat staat de spanning van de spanningsbron.
  
  
• De elektrische stroom heeft meerdere routes. De stroomsterkte in alle routes zijn opgeteld net zo groot als de hoofdstroomsterkte

Parallelschakelingen

Parallelschakelingen

gelijke lampjes

V1 meet .... V

A1 meet .... A

3

2

4

5

6

10

Parallelschakelingen

V4 meet .... V

A6 meet .... A

2

1

3

6

10

12

Huiswerk bespreken

opgave 33

Aan de slag

§6.3 

opgave 34, 35 en 36

maken en nakijken

deel 1

deel 2

Tip: flexles

Wat zit er in de meterkast?

Lesdoelen §6.4

• Je kan uitleggen hoe de verschillende onderdelen in de meterkast de elektrische huisinstallatie beveiligen.
  
  
• Je kan uitleggen wat kortsluiting, overbelasting en lekstroom zijn.

Zekeringen

De zekering schakelt de stroom uit wanneer deze te hoog wordt door overbelasting of kortsluiting.

kWh-meter

De energiemeter of kWh-meter meet het energieverbruik.

Groep

Een aantal stopcontacten en lichtpunten zit samen op één groep. Vanuit de meterkast loopt een aparte leiding voor elke groep.

Aardlekschakelaar

De aardlekschakelaar schakelt de stroom uit bij lekstroom.

Hoofdkabel

Kleuren draden

groen/geel    aardedraad

zwart              schakeldraad

blauw             nuldraad (0 V)

bruin              fasedraad (230 V)

Randaarde

• Door de hoge spanning (230 V) kan de elektrische stroom de aarde gebruiken als negatieve pool.  

Randaarde

• Door de hoge spanning (230 V) kan de elektrische stroom de aarde gebruiken als negatieve pool.  
• Een geaarde stekker voorkomt dat de buitenkant van een apparaat onder spanning komt te staan.

Aardlekschakelaar

De aardlekschakelaar vergelijkt de stroomsterkte die het huis binnenkomt met de stroomsterkte die het huis verlaat. Zit hier een verschil tussen dan 'lekt' er stroom naar de aarde. De aardlekschakelaar schakelt dan alle groepen in huis uit.

Deze schakeling is...

1. Serie
2. Parallel

Deze schakeling is

1. serie
2. parallel

De stopcontacten in je huis zijn aangesloten in...

1. Serie
2. Parallel

Parallelschakeling thuis

• Over elk apparaat / lamp staat de spanning
  van de spanningsbron; 230 V. 
  
  
• De elektrische stroom heeft meerdere
  routes. De stroomsterktes in alle routes zijn
  opgeteld net zo groot als de
  hoofdstroomsterkte.

Overbelasting

Er staan te veel apparaten tegelijkertijd aan waardoor
de hoofdstoomsterkte te
groot (I >16 A) wordt. 

Wat kan je vertellen over kortsluiting?

Kortsluiting

• Twee stroomdraden raken elkaar.
• De stroom gaat van de fase- naar de nuldraad zonder door een apparaat te stromen. 
• I > 16 A
• Elektriciteitsdraden worden te warm.

Zekering

Verbreekt de stroomkring wanneer de stroomsterkte te groot wordt (I > 16 A).

Kortsluiting of overbelasting?

1. Kortsluiting
2. Overbelasting

Brandt het lampje?

1. Ja, want het lampje zit in een gesloten stroomkring.
2. Ja, want het lampje is parallel geschakeld.
3. Nee, want het lampje is kort gesloten.
4. Nee, want het lampje is niet in serie aangesloten.

In huis zijn een oven (13,0 A) een vaatwasser (8,4 A) en een koelkast (1,0 A) aangesloten op één groep. Kan je alle apparaten tegelijkertijd aanzetten? Licht je antwoord toe.

De elektriciteitsdraden die naar een brandende lamp lopen, worden een beetje warm.

1. waar
2. niet waar

Een zekering beschermt tegen

1. Brand
2. Kortsluiting
3. Overbelasting
4. Overbelasting en kortsluiting

Aan de slag

§6.4 opgave 39 t/m 48

maken en nakijken

Huiswerk bespreken

opgave 34

Huiswerk bespreken

opgave 36