This lesson contains 25 slides, with interactive quizzes, text slides and 5 videos.
Lesson duration is: 30 min
Items in this lesson
6.6 Sociaal gedrag
Voorkennisvragen
1. Wat is adequaat gedrag?
2. Wat maakt mensen uniek t.o.v. dieren?
Slide 1 - Slide
Sociaal gedrag
Onderlinge interactie tussen soortgenoten
Verschillend tussen diersoorten
Dieren leven solitair, in paren of in groepen
Slide 2 - Slide
Noem een voorbeeld van een diersoort dat een solitair leven leidt
Slide 3 - Open question
Noem een voorbeeld van een diersoort dat paren vormt
Slide 4 - Open question
Noem een voorbeeld van een dier dat in groepen leeft
Slide 5 - Open question
Signalen
Belangrijk bij sociaal gedrag
Prikkels
Slide 6 - Slide
Signalen
Signalen kunnen worden afgegeven via:
Geuren
Kleuren
Geluiden
Houdingen
Gebaren
Slide 7 - Slide
Balts en bronst
Balts= Gedragsketen die dieren uitvoeren voorafgaand aan het paren
Soortspecifiek
Bij zoogdieren heet dit bronst
Slide 8 - Slide
Slide 9 - Video
Waar let het vrouwtje op als het mannetje probeert indruk te maken?
Slide 10 - Open question
Territoriumgedrag
Territorium (leefgebied) verdedigen
Dreiggedrag
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Video
Wat voor dreiggedrag heb je gezien?
Slide 13 - Open question
Conflictgedrag
Conflictgedrag= gedrag dat ontstaat als er voor meerdere gedragssystemen een even sterke motivatie is.
Vluchten of vechten? Dan maar conflictgedrag
Een bijzondere vorm van conflictgedrag is oversprongsgedrag. Bij oversprongsgedrag gaat een dier opeens gedrag vertonen uit een heel ander gedragssysteem.
Slide 14 - Slide
Rangorde
Rangorde = de volgorde binnen een populatie van dominantste tot minst dominante individu
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Video
Noem een voordeel van een duidelijke rangorde
Slide 17 - Open question
Imponeergedrag
Meestal is dreiggedrag genoeg om een gevecht te voorkomen.
Dieren dreigen door gebruik te maken van imponeergedrag.
Imponeergedrag = gedrag waarbij een dier zich zo groot en indrukwekkend mogelijk maakt.
Slide 18 - Slide
Verzoeningsgedrag
In een conflictsituatie toont het ondergeschikte mannetje vaak verzoeningsgedrag
Verzoeningsgedrag verlaagt de aggressie van de belager.
In de foto rechts steekt de aap zijn hand uit. Dit is verzoeningsgedrag.
Slide 19 - Slide
Statenvormende insecten
Sommige soorten insecten leven in staten.
In staten is er een duidelijke taakverdeling.
Slide 20 - Slide
Slide 21 - Video
Aan de slag
Maken opdracht 51 t/m 57
Slide 22 - Slide
Opdracht 51a: Twee merelmannetjes vechten om een territorium. Is dit sociaal gedrag? Leg uit waarom.
Slide 23 - Open question
Extra: Moraliteit bij dieren?
Geinteresseerd in dit onderwerp? Een lastige vraag die wetenschappers vaak hebben is waar komt moraliteit vandaan? Frans de Waal doet onderzoek naar moraliteit onder apen. Bekijk de video op de volgende slide als je het interessant vind.