Taalverzorging les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom 3GVAA

Pak je spullen op tafel en wacht rustig de start van de les af

Wat gaan we vandaag doen?

Lezen

Terugblik

Uitleg metafoor (par. 4) & spelen met taal (par. 6)

Werken

Het wereld café

Huiswerk

Klassikale vraag

Een cijfer voor Nederlands is geüpload rond 25 november. Welke toets was dit?

Tijd om te lezen

Pak je boek en ga in stilte lezen

Terugblik

Metonymia

(moet je kunnen onderscheiden van metafoor; je hoeft niet alle soorten metonymia te kunnen benoemen)

Homerische vergelijking

Metoniem 

Iets niet letterlijk benoemen, maar een woord gebruiken dat ermee te maken heeft.

Het Koninklijk Huis stuurt sinds het begin van dit jaar geen kaarten meer.

Metoniem

Een relatie tussen het genoemde en het bedoelde.

"Moet je nog een kopje?"

kopje wordt genoemd

 koffie wordt bedoeld

Beeldspraak

Twee soorten:

Metaforen 

Maken van een vergelijking (+ homerische vergelijking)

Metonymia

Niet letterlijk benoemen, maar alternatieven gebruiken

Uitleg Metafoor

Een type vergelijking

Belangrijk bij een metafoor:

Beeld (b)

Werkelijkheid (w), soms benoemd als object (o) 

Jouw buurman (w) is een boom (b) van een kerel!

Metafoor

Vergelijking met een verbindingswoord:

(van, alsof, koppelwerkwoord, als)

Hij is een boom van een kerel.

Metafoor

Zuivere metafoor:

Met beeld (b), zonder werkelijkheid (w)

Niemand durft te vechten tegen zo'n kast.

Metafoor

Personificatie:

Menselijke eigenschap geven aan een 'ding'

De aarde smacht naar regen.

Metafoor

Synesthesie:

2 soorten zintuiglijke waarnemingen (horen, zien, voelen, etc.) worden vergeleken

Een zure geur

Zure (smaken)      -      geur (ruiken)

Metafoor

Vergelijking met verbindingswoord	Ze is een schat (b) van een meid (w)
Zuivere metafoor	Zijn opmerking kwam uit de lucht vallen (b)
Personificatie	De muis aait de muismat
Synesthesie	Schreeuwende kleuren horen - zien

Zelfstandig oefenen - Metafoor

Maak opdracht 1 (blz. 48)

Uitleg par. 6: Spelen met taal

Wist je dat er een naam bestaat voor een zin die alle letters van het alfabet bevat?

Paragraaf 6: pangram

Pechdag: sexy quizvrouw blijft mank. (30 letters)

Wat valt je op?

De mooie zeeman nam Anna mee, zei oom Ed.

p

Portmanteau - Veelgebruikt door studenten

Esma

Vrijmibo

Conculega

Ga spelen met taal!

Doe je laptop dicht en doe je boek & schrift open

Maak een keuze uit een van de volgende twee opdrachten:

1. Maak een acrostichon gedicht met je eigen naam.

Gebruik bij elke letter een eigenschap of iets over jezelf

2. Schrijf een kort verhaal met minstens 5 portmanteaus.

Stel zelf nieuwe woorden samen uit twee bestaande woorden

Het wereld café

Je krijgt straks 3 vraagstukken om je in te verdiepen. Je verdiept je in elk vraagstuk, maar je geeft daar nog geen antwoord op. Je geeft wel elke keer antwoord op de 3 gestelde vragen. Doe dit eerst zelfstandig en ga daarna in groepsverband in discussie.

De docent maakt groepjes van 4. 

Vraagstuk A:

1.

Vraagstuk B:

1.

Het wereld café (3 min)

Noteer het vraagstuk en schrijf op je post-it:

1. Wat vind je hier moeilijk aan?

2. Waar komt dat door volgens jou?

3. Wat zou helpen om dit beter te kunnen?

Vraagstuk A: Hoe beleef je het creatief bezig zijn met taal?

Vraagstuk A:

1.

Vraagstuk A:

2.

Het wereld café (3 min)

Noteer het vraagstuk en schrijf op je post-it:

1. Wat vind je hier moeilijk aan?

2. Waar komt dat door volgens jou?

3. Wat zou helpen om dit beter te kunnen?

Vraagstuk B: Is het gelukt om een van de keuzeopdrachten te maken? Waaraan kan je dat zien, volgens jou?

Het wereld café (3 min)

Noteer het vraagstuk en schrijf op je post-it:

1. Wat vind je hier moeilijk aan?

2. Waar komt dat door volgens jou?

3. Wat zou helpen om dit beter te kunnen?

Vraagstuk C: Wat vond je niet leuk aan deze les? Wat zouden we daarvoor in de plaats moeten doen?

Het wereld café (10 min)

Ga nu in je groepje met elkaar over de gegeven antwoorden in gesprek. 

Zorg ervoor dat je op het groepsblad een algemeen antwoord of idee op de vraagstukken hebt geformuleerd. Dit antwoord is een combinatie van de individuele antwoorden en hetgeen is besproken in de discussies.

A. Hoe beleef je het creatief bezig zijn met taal?

B. Is het gelukt om een van de keuzeopdrachten te maken? Waaraan kan je dat zien, volgens jou?

C. Wat vond je niet leuk aan deze les? Wat zouden we daarvoor in de plaats moeten doen?

Huiswerk

Dinsdag 19 maart

Metafoor - Opdracht 1 & 3 (blz. 48)

Spelen met taal - Opdracht 1 t/m 6 (blz. 56)

26 maart Rep Taalverzorging paragraaf 1 t/m 6