Ethiek - les 3 - Ethische visies en oordelen

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom bij godsdienst

Ethiek, les 3 

Ethische visies 

Deze les

Korte terugblik vorige les

Korte uitleg ethische visies

Uitleg PO (deadline 24 juni)

Maken opdrachten reader & begin met de PO

Noem 3 waarden die belangrijk voor jou zijn

Bedenk een ethisch dilemma in de zorg

Wat is een moreel/moraal kompas?

Moraal

• Normen en waarden en opvattingen over goed en kwaad die burgers van een land gezamenlijk hebben 
• Denk aan: vrijheid, solidariteit, tolerantie, rechtvaardigheid 
• Je hebt ook een persoonlijke moraal, ook wel moraal kompas genoemd. Dat zijn de regels die je jezelf oplegt en waar je je aan houdt.

Heb je weleens in een situatie gezeten waarin je goed moest nadenken over wat het juiste ding was om te doen, dus je morele kompas gebruiken?

Ethische visies

Ethische visies zijn opvattingen over hoe wij ons behoren te gedragen.

Niet iedereen denkt daar namelijk hetzelfde over...

Optieken

We hadden het over verschillende optieken. Historische, biologische, persoonlijke etc.

Maar ook binnen een optiek kun je een verschillende visie hebben.

Voorbeeld: overleg met je buurman of buurvrouw: wat vinden jullie van dit schilderij? Mooi of niet zo super...?

De schreeuw - Edvard Munch

Iedereen bekeek het schilderij op dezelfde manier, via de esthetische optiek: hoe mooi vind je het?

Maar daarover zal daarover dezelfde mening hebben = visie

Dat is ook zo in de ethische optiek

Casus: acute operatie

Je bent hartspecialist in een ziekenhuis. Om twee uur ’s nachts komen er twee spoedgevallen binnen. Deze twee mensen moeten acuut geholpen worden om doodsgevaar af te wenden. De enen patiënt (mevrouw De Wit) is een dementerende alleenstaande bejaarde vrouw van 73 jaar. De andere patiënt is een levenslustige jonge vrouw van 27 jaar, gehuwd en moeder van 3 kinderen. Ze zijn op exact hetzelfde moment aangemeld. 

Wie moet je als eerste opereren? 

En waarom? 

Acute operatie II

Je bent hartspecialist in een ziekenhuis. Om twee uur ’s nachts komen er twee spoedgevallen binnen. Deze twee mensen moeten acuut geholpen worden om doodsgevaar af te wenden. De enen patiënt (mevrouw De Wit) is een vrouw van 53 jaar, gehuwd en moeder van 3 kinderen. De andere patiënt is een levenslustige, jonge vrouw van 27 jaar zonder directe familie. Ze zijn op exact hetzelfde moment aangemeld.

Verandert er nu iets in je mening?

Acute operatie III

Je bent hartspecialist in een ziekenhuis. Om twee uur ’s nachts komen er twee spoedgevallen binnen. Deze twee mensen moeten acuut geholpen worden om doodsgevaar af te wenden. De enen patiënt (mevrouw De Wit) is een dementerende alleenstaande bejaarde vrouw van 73 jaar. De andere patiënt is een levenslustige jonge vrouw van 27 jaar, gehuwd en moeder van 3 kinderen. 

En wat nou als in de eerste situatie, de bejaarde vrouw een halve minuut eerder was aangemeld? 

Acute operatie IV

Kijk je naar de gevolgen en wat diegene nog kan betekenen? (gevolgenethiek)

Of kijk je vooral naar de uitgangspositie: iedereen is gelijk? (beginselethiek)

En verandert dat wanneer de omgeving verandert? M.a.w. kijk je naar het meeste geluk voor allen? (Ook dat is gevolgenethiek, utilisme)

Ethische visies

Ethische visies zijn standpunten die kunnen worden ingenomen vanuit de ethische optiek. Het zijn opvattingen over hoe wij ons behoren te gedragen.

We onderscheiden: 

• Gevolgenethiek (les 4) 
• Plichtsethiek/Beginselethiek (les 5) 
• Deugdethiek (les 6)

Uitleg PO

Je gaat een ethische casus uitwerken. Lees de verhalen en kies daarna één van de volgende onderwerpen:

• Case 1: Undercover (Economie en Maatschappij)
• Case 2: Hoofddoekjes (Cultuur en Maatschappij)
• Case 3: Post van patiënten open maken (Natuur en Gezondheid)
• Case 4: Mega-chip op werkgelegenheid (Natuur en Techniek)

Of kies eventueel een eigen onderwerp!

Stappenplan PO (Minimaal 200 woorden per stap)

Stap 1: Het formuleren van het ethisch dilemma

Stap 2: Welke feiten spelen een rol (uit verschillende optieken)

Stap 3: Welke waarden spelen een rol?

Stap 4: Het formuleren van het ethisch probleem

Stap 5: Wie zijn de belanghebbenden?

Stap 6: Wie is /zijn er moreel aanspreekbaar?

Stap 7: Welk ethisch standpunt neem je in?

Stap 8: Wat zou volgens jou een goede oplossing zijn? (400 woorden)

Stappenplan

Lees eerst het stappenplan goed door voor je begint. Daar worden alle stappen uitgebreid uitgelegd.

Het stappenplan vind je onder de 4 cases.

Inleveren

Je levert de PO uiterlijk in op maandag 24 juni 23.59 via Teams opdrachten. Te laat = minpunten op de algemene voorwaarden.

Voor volgende week: groep gemaakt, keuze gemaakt voor case en stappenplan goed doorgenomen

Daarna elke week twee stappen.

Aan de slag

Maak opdracht 33, 35 en 36 uit de Reader

Klaar? Aan de slag met je PO