Jezelf organiseren

• Mentorles
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

www.ted.com

Jezelf organiseren

De strategie Jezelf organiseren gaat om het in goede banen leiden van je eigen inspanningen bij het leren. Een leerling die deze strategie inzet…

• Probeert iets wat mislukt is, nog een keer.
• Werkt gericht naar een doel, ook al is de weg ernaartoe lastig of saai.
• Doet zijn best, ook als hij lesstof of een taak niet zo leuk vindt.
• Zet door, ook als het lastig is.
• Laat zich niet afleiden door medeleerlingen.

KOUD en HEET systeem

Hoe komt het dat niet iedereen goed is in het managen van zijn eigen inspanningen?

KOUDE SYSTEEM: 

Richt zich op het behalen van langetermijndoelen. 

Bijvoorbeeld: het behalen van een diploma of overgaan naar het volgende schooljaar. 

Ontwikkeling loopt door tot ongeveer het 25e levensjaar. 

KOUD en HETE systeem

Hoe komt het dat niet iedereen goed is in het managen van zijn eigen inspanningen?

HETE SYSTEEM: 

Richt zich op het behalen van kortetermijndoelen. 

Bijvoorbeeld: Het ontvangen van een appje en daar direct op reageren of gamen met vrienden in plaats van te leren.

Is vanaf de geboorte al volop aanwezig.

HETE SYSTEEM

Zet je ertoe aan om leuke dingen te doen en vervelende dingen te negeren. 

Dit systeem werkt heel snel, op basis van gevoelend en impulsen.

KOUDE SYSTEEM

• Werkt langzamer, op basis van verstand en regels. 
• Moet je oefenen
• Moet je ontwikkelen
• Niet even makkelijk om in te zetten.
• Voor het leren hard nodig. Zeker als je de leerstof minder interessant of moeilijk vindt. 

Zet je ertoe aan om eerst de dingen te doen die moeten gebeuren (leuk of niet) en pas dan de leuke dingen.

Balans tussen 

KOUDE en HETE SYSTEEM

• Verschilt per mens.
• ADHD of leerstoornissen zoals dyslexie kunnen het koude systeem  ondermijnen.
• Beperkte energie om met wilskracht iets vol te houden.
• innerlijk conflict: aandacht houden bij een saaie taak of afspreken met vriend(-in). 

Tip 1 BEWUSTWORDING VAN HET HETE EN KOUDE SYSTEEM 

Mensen hebben beide systemen nodig 

om te kunnen functioneren. 

Als het gaat om leren, is de grote valkuil dat het hete systeem te veel domineert. 

Tip 1 BEWUSTWORDING VAN HET HETE EN KOUDE SYSTEEM 

Bij de ene persoon is het koude systeem sterker ontwikkeld dan het hete, bij sommige is dat juist andersom, en bij weer andere mensen zijn heet en koud in balans

Hoe zit dat bij jou?

Wat zijn de voor- en nadelen daarvan, als het gaat om leren?

Wanneer is het voor het leren nodig dat je het koude systeem activeert?

Waar merk je dat aan? Wat kun je dan doen ? Wat heb je daarvoor nodig?

Tip 1 BEWUSTWORDING VAN HET HETE EN KOUDE SYSTEEM 

Bedenk 3 tips die je kunnen helpen om het koude systeem (nog beter) aan te boren op het moment dat het nodig is. 

Bedenk ook wanneer je weer kan overgaan op het hete systeem.

Tip 1 BEWUSTWORDING VAN HET HETE EN KOUDE SYSTEEM 

• Merk je dat je erg druk bent, doe dan een ontspannings- of mindfulness-oefening. Je wordt er rustiger van, waardoor je beter kunt nadenken en verstandiger keuzes kunt maken.
• Wissel leuke en minder leuke leeractiviteiten af. Je houdt het dan langer vol om met minder leuke activiteiten aan de slag te zijn. 
• Werk je hard, neem dan geregeld een pauze. Je kunt jezelf dan weer opladen. Het werken aan minder leuke taken houd je dan langer vol.  

Wil je optimaal gebruik maken van het koude systeem dan heb je ook momenten van ontspanning en ontlading nodig. Het hete systeem mag dan weer even de boventoon voeren als daar behoefte aan is. 

Tip 2 Het innerlijke gas- en rempedaal vinden.

In plaats van dat een ander jou corrigeert, grenzen stelt en regels handhaaft.....

dit zelf de leren. 

Innerlijke gas en rempedaal. 

Wanneer is het tijd om op de rem te trappen? 

Waar merk je dat aan? 

Wanneer kun je weer op het gaspedaal drukken?

Hoe kun je de rem vinden?

Wanneer wil je de rem wel intrappen maar lukt dat niet?

Wat zou je dan kunnen doen? 

Tip 3 

Online afleidingen verminderen.

Uit onderzoek blijkt dat alleen al in het zicht liggen van een mobieltje tijden schoolwerk (ook al gebruik je het niet) afleidt, en kan zorgen voor slechtere prestaties.

Het daadwerkelijke gebruik ervan zorgt voor nog meer afleiding, en zorgt ervoor dat je steeds met je aandacht moet switchen van leren naar telefoon.

Dat kost energie en gaat ten koste van het leren. 

FOMO-syndroom: Bij het oppakken van je telefoon en checken van berichten wordt in 

je hersenen de stof dopamine vrijgemaakt. Dit is een gelukshormoon, dat ervoor zorgt 

dat je je telefoon telkens weer opnieuw wilt oppakken.

Tip 3 

Online afleidingen verminderen.

• Zet mobiel en andere digitale verleidingen tijdens het leren/oefenen uit en leg ze uit het zicht.
• Gebruik de digitale activiteiten als beloning, bijvoorbeeld als je een uur hebt geleerd, mag je daarna 10 minuten van jezelf op telefoon of internet.
• Zet een wekker of timer. 

Tip 4 EEN INNERLIJK GEVOEL VAN CONTROLE GAAN ERVAREN. 

Leerlingen met een externe locus (controle)

• hebben moeite met het vasthouden van de aandacht en doorzetten als dit nodig is. 
• hebben niet het gevoel dat ze veel kunnen doen aan hun gedrag en impulsen. Wat zij doen `overkomt` hen. 

Leerlingen met een interne locus (controle)

• hebben wel het gevoel dat ze zichzelf, hun gedrag en hun impulsen kunnen beïnvloeden. 
• zijn gemotiveerder en hun schoolprestaties zijn beter

externe locus

Voorbeelden van uitspraken:

• Ik kan er niets aan doen dat ik te laat ben, de brug ging open.
• Dat kan ik niet, dat is veel te moeilijk voor mij.
• Ik heb geen idee hoe dat heeft kunnen gebeuren.
• Dat ik een 8 had was geluk, er zaten net een paar vragen bij die ik wist. 

Stellen zich passief op, als een "slachtoffer" en laten anderen voor hen bepalen wat er gaat gebeuren. 

Tip 4 EEN INNERLIJK GEVOEL VAN CONTROLE GAAN ERVAREN. 

Leerlingen met een externe locus (controle)

Leerlingen met een interne locus (controle)

Jezelf kleine doelen stellen.

Het doel bereiken geeft vertrouwen. 

Als ik A doe, veroorzaak ik zelf B. 

Als ik me inzet, kan ik heel wat bereiken. 

Tip 5 ZELFBEHEERSING TRAINEN 

Leerlingen die meer moeite hebben met hun impulsen te beheersen. Ongecontroleerd dingen eruit flappen, lastig om stil te zitten of op hun beurt wachten.

Tip 5 ZELFBEHEERSING TRAINEN 

• Het trainen van je zelfbeheersing vanuit het idee : soms moet je eerst iets vervelends of moeilijks doen om iets leuks te krijgen. 

DAGPLANNING MAKEN

Spelletjes als Memory en Commando pinkelen.