Bouwsteen 4 - Inclusieve didactiek

1 / 35
next
Slide 1: Slide
GesMiddelbare schoolmavoLeerjaar 1

This lesson contains 35 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

verbinden culturele achtergronden
- eigen lespraktijk
voorbeelden uitwisselen
- controle van begrip - willekeurig bevragen
pRET?
casus meertaligheid:ukrains/ eigentaal/ blinde vlek

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Startklaar
  • Op je plek zitten 
  • Telefoon in het Zakkie 
  • Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
  • Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 
timer
3:00

Slide 3 - Slide

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.
Overzicht Periode 1
  • Thema: Johan de Witt Kijkwijzer
  • Benodigde lesmaterialen: Kijkwijzer, klimwijzer, laptop, pen en papier


Bijeenkomst 1
Bijeenkomst 2
Bijeenkomst 3
Bijeenkomst 4
Startklaar
Voorkennis activeren
Leerdoelgericht werken
Formatief handelen
Bijeenkomst 5
Bijeenkomst 6
Bijeenkomst 7
Bijeenkomst 8
Actieve verwerking
Inclusieve didactiek
Concrete en herkenbare voorbeelden
Afsluiting

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Terugblik actieve verwerking
De opdracht was:
Maak met 1 klas een Cornell aantekening en/of een advanced organiser.

Bespreek met jouw buurvrouw/buurman jouw reflectie.

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Startvragen
Wat voor type leerling was jij?
Wat werkte goed?
Wat hadden docenten kunnen doen om jou nog verder te laten komen?

Wat is daar nu van terug te zien in jouw onderwijs?

Slide 6 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

      Leerdoelen
1. Je bent je bewust van de invloed van taal en culturele achtergrond van leerlingen op jouw lessen (R).
2. Je stimuleert interactie in de klas (T1).
3. Je kunt gewenst gedrag stimuleren (T2).
4. Je kunt een contextrijke omgeving creëren door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de les te betrekken (I)







Slide 7 - Slide

3. Leerdoelgericht werken
De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Kijkwijzer
Klimwijzer

Slide 8 - Slide

5. Concrete en herkenbare voorbeelden
De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Wat staat er hier?
Mevrouw, Mijnheer;
Wij moeten u melden dat wij heel dringend reloeten moeten verbatten.
Die zullen beginnen op maandag 14 oktober om 9 uur en normaal
gesproken klaar zijn op woensdag 16 oktober rond 16 uur. Dit heeft tot
gevolg dat de pinoot naar de stollangen asgenaat moet worden. Wij
vragen u dan ook uw fieber vanaf zondagavond of zeker vanaf
maandagochtend op het zirkje te zetten. Wij verontschuldigen ons voor
de problemen die deze situatie veroorzaakt.

Decoo, W., (2020), Vreemdetalenonderwijs – Van onderzoek naar praktijk

Slide 9 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Context
Mevrouw, Mijnheer;
Wij moeten u melden dat wij heel dringend rioleringswerken moeten
uitvoeren. Die zullen beginnen op maandag 14 oktober om 9 uur en
normaal gesproken klaar zijn op woensdag 16 oktober rond 16 uur. Dit
heeft tot gevolg dat de oprijlaan naar de garageruimte opengebroken
moet worden. Wij vragen u dan ook uw voertuig vanaf zondagavond of
zeker vanaf maandagochtend op het pleintje te zetten. Wij
verontschuldigen ons voor de problemen die deze situatie veroorzaakt.
Gekende woorden 
Niet gekende woorden
+/- 92%
+/- 8%

Slide 10 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Piramide van Miller

Slide 11 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Piramide van Miller
Eerste laag: weten

Wat moet een leerling weten om vakbekwaam te kunnen zijn?

Slide 12 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Piramide van Miller
Tweede laag: toepassen

Hoe moet een leerling kennis toepassen?

Slide 13 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Piramide van Miller
Derde laag: laten zien

Hoe kan een leerling het geleerde toepassen in een gesimuleerde omgeving?

Slide 14 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Piramide van Miller
Vierde laag: doen

Hoe kan een leerling de in de opleiding verworven kennis, vaardigheden en houdingen toepassen in een complexe situatie?

Slide 15 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Wat staat er hier?
Mevrouw, Mijnheer;
Wij moeten u melden dat wij heel dringend reloeten moeten verbatten.
Die zullen beginnen op maandag 14 oktober om 9 uur en normaal
gesproken klaar zijn op woensdag 16 oktober rond 16 uur. Dit heeft tot
gevolg dat de pinoot naar de stollangen asgenaat moet worden. Wij
vragen u dan ook uw fieber vanaf zondagavond of zeker vanaf
maandagochtend op het zirkje te zetten. Wij verontschuldigen ons voor
de problemen die deze situatie veroorzaakt.

Decoo, W., (2020), Vreemdetalenonderwijs – Van onderzoek naar praktijk

Slide 16 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Context
Mevrouw, Mijnheer;
Wij moeten u melden dat wij heel dringend rioleringswerken moeten
uitvoeren. Die zullen beginnen op maandag 14 oktober om 9 uur en
normaal gesproken klaar zijn op woensdag 16 oktober rond 16 uur. Dit
heeft tot gevolg dat de oprijlaan naar de garageruimte opengebroken
moet worden. Wij vragen u dan ook uw voertuig vanaf zondagavond of
zeker vanaf maandagochtend op het pleintje te zetten. Wij
verontschuldigen ons voor de problemen die deze situatie veroorzaakt.
Gekende woorden 
Niet gekende woorden
+/- 92%
+/- 8%

Slide 17 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Instructie

"Slechts 17% van de Nederlandse docenten geeft aan zich goed voorbereid te voelen op het lesgeven in een cultureel diverse of meertalige klas."

Sabrina Alhanachi - onderwijswetenschapper & orthopedagoog

Slide 18 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Cultureel responsief leren
Uitdagingen: aanhoudende verschillen tussen leerlingen met en leerlingen zonder een migratieachtergrond. 

  • leerlingen met een migratieachtergrond voelen zich minder thuis op school.
  • zij zien zich veel vaker geconfronteerd met lage verwachtingen.

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat culturele responsiviteit onder andere bijdraagt aan een betere docent-leerling relatie en motivatie bevordert


Slide 19 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Casus 1 meertaligheid
Leerling A. blaast stoom af tijdens de mentorles. Zij beklaagt zich over het feit dat er door verschillende docenten met twee maten wordt gemeten en dat vind ze enorm oneerlijk. Bepaalde klasgenoten mogen van de docenten altijd in hun thuisstaal samenwerken, en andere leerlingen worden steevast aangesproken wanneer ze hetzelfde doen in een andere taal. "We zijn in Nederland, wij Nederlands spreken',  krijgen ze dan te horen. 

Bespreek:
» In welke mate wordt er in deze casus actief rekening gehouden met de taal en culturele achtergrond van leerlingen?

Slide 20 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Cultureel responsief leren
  • De culturele achtergrond van leerlingen wordt niet als problematisch,
    maar als een bron voor leren beschouwd. 

  • Lesinhoud-instructie-lesinstructies 
    Wees je bewust van de verschillende normen, waarden, perspectieven, ervaringen en voorkennis die leerlingen van huis uit meenemen  en benut deze om aan te sluiten bij de leefwereld van leerlingen

Slide 21 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Terugkoppeling TS 

Slide 22 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Instructie

Slide 23 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Instructie



'Onderwijs moet een emancipatiemachine zijn'
Ilias el Hadioui - Switchen en Klimmen
Wat zou Ilias hiermee bedoelen?

Slide 24 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Instructie


"Onderwijs moet een emancipatiemachine zijn"

Het idee dat onderwijs een krachtig middel is om sociale ongelijkheid te verminderen en alle leerlingen, ongeacht hun achtergrond, de kans te geven om hun volledige potentieel te bereiken. Het belang van een inclusief onderwijssysteem dat actief bijdraagt aan de emancipatie en het gelijke kansen biedt aan iedereen.

Slide 25 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Casus 1 - Inclusieve didactiek 
Transformatief handelen in de klas  
Spelgevoel
1. Organiseren positieve tipping points
2. Transformeren negatieve tipping points
3. Erkennen en waarderen van het switchen naar schoolse codes

Gedrag
4. Voorbeeldig handelen
5. (Gemeenschappelijk) normatief kader
6. Consequent handelen
7. De ‘emotionele bluetooth’ ten dienste van het switchen en klimmen

Collectieve Focus op de Hogere Leerdoelen
8. Gerichtheid op de lesdoelen
9. Didactische verbinding met de buitenschoolse leefwereld
10. Inclusieve didactiek

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Observeren



Kijkvragen:
  1. Hoe geeft Tim blijk van spelgevoel?
  2. Op welke manier geeft Tim blijk van hoge verwachtingen t.a.v. zijn leerlingen?
  3. Op welke manier maakt Tim gewenst gedrag makkelijker?
Fragment 100 dagen voor de klas
Fragment 100 dagen voor de klas, aflevering 2: 'Voor de leeuwen'

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Kwadrant TS


Iris: 'Mensen alleen zitten te praten en niet doen wat ze moeten doen'

Vraag: 
Op welke plek in het kwadrant plaats je de klas?

Slide 28 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Casus 2
In welke ruimte zou je op welke manier positieve invloed uit kunnen oefenen op de schoolcultuur?
Normatief kader

Slide 29 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Casus 2 - normatief kader

Een docent geeft aan na de meivakantie te merken dat in verschillende klassen meer leerlingen op  telefoongebruik worden betrapt. 

De docent ervaart grote weerstand op het moment dat de leerlingen gecorrigeerd worden. 

De leerlingen geven aan dat het handelen van deze docent te streng is in vergelijking met andere docenten en daardoor onstaan vaak vervelende discussies. 



Slide 30 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Casus 2
In welke ruimte zou je op welke manier positieve invloed uit kunnen oefenen op de schoolcultuur?

Slide 31 - Slide

4. Inclusieve didactiek
De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

    Begrippen uit deze les
  • Cultureel responsief lesgeven
  • Self-efficacy
  • Switchen en klimmen
  • Gewenst en ongewenst gedrag
  • Hoge positieve verwachtingen
  • Normatief kader

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Verwerkingsopdracht
Beschrijf tijdens de volgende bijeenkomst hoe jij in je les gebruik hebt gemaakt van de culturele achtergrond en/of meertaligheid van de leerlingen om de motivatie te bevorderen?

Slide 33 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Afsluiting
1. Je bent je bewust van de invloed van taal en culturele achtergrond van leerlingen op jouw lessen (R).


2. Je stimuleert interactie in de klas (T1).
3. Je kunt gewenst gedrag stimuleren (T2).
4. Je kunt een contextrijke omgeving creëren door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de les te betrekken (I)


Slide 34 - Slide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Relevante Literatuur
Literatuur:
Bennett, T. (2022). Phronese. Regie in de klas.
Voerman, L., Faber F. (2023). De Weijer Design. Didactisch coachen 1
Voerman, L., Faber F. (2020). De Weijer Design. Didactisch coachen 2. 
El-Hadioui, I., & El-Akabawy, Z. (2019). Switchen en klimmen. Van Gennep. 

Masterclass 'Studeren met succes': dag 1, dag 2 en dag 3

Johan de Witt document:
Gedragscurriculum 

Slide 35 - Slide

Zijn alle doelen behaald?
Moet er volgende week nog ergens (extra) aandacht aan worden besteed?