1.1 Inleiding in de Biologie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom H4

Wat gaan we vandaag doen?

Voorstellen

Verwachtingen

PTA

Zelfstandig lezen

Korte uitleg

Zelfstandig aan de slag

Leerdoelen check

Voorstellen

Meneer Delahaije

Mentor K3E

Docent biologie en skills

Lid planning en organisatie

Verwachtingen

1) Hoe ging het vorig jaar?

Wat vonden jullie wel/niet prettig?

2) Wat zijn je verwachtingen dit jaar?

Het vak, de manier van lesgeven enz.

PTA

Lees basisstof 1

Leerdoelen

1.1.1 Je kunt beschrijven wat biologie is en uitleggen dat biologie op veel gebieden een rol speelt.

1.1.2 Je kunt het verschil tussen levensloop en levenscyclus beschrijven.

1.1.3 Je kunt de organisatieniveaus van de biologie benoemen en uitleggen dat op elk hoger organisatieniveau nieuwe eigenschappen kunnen ontstaan.

Thema 1: Inleiding in de biologie

Basisstof 1: Wat is biologie?

TH1-BS1 begrippen:

organismen

levensverschijnselen

stofwisseling

enzymen

katalyseren

dood

levenloos

individu

levensloop

ontwikkelen

soort

levenscyclus 

natuurwetenschappen

context 

biologische eenheden

molecuul

DNA

cel

orgaan

organisme

populatie

ecosysteem

biosfeer

systeem aarde

emergente eigenschap

interactie

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven wat biologie is en uitleggen op welke gebieden biologie een rol speelt
• De levenscyclus van dieren beschrijven
• De organisatieniveaus van de biologie benoemen en uitleggen dat op elk hoger organisatieniveau emergente eigenschappen ontstaan

Basisstof 1: Wat is biologie

• Biologie is de leer van het leven (een natuurwetenschap)
• Bij biologie bestudeer je organismen
• Organismen kunnen levend of dood zijn

Wanneer is een organisme levend, dood of levensloos?

Levensverschijnselen

Organismen worden als levend beschouwd als ze levensverschijnselen vertonen.

--> Bewegen, waarnemen, reageren op prikkels, voortplanten, groeien, ontwikkelen, voeden, ademhalen, uitscheiden.

Stofwisseling

Organismen doen aan stofwisseling 

• Ademhalen, uitscheiden en voeden horen bij stofwisseling
• Stofwisseling = alle chemische reacties in een organisme
• Enzymen spelen een belangrijke rol bij stofwisseling. Zij katalyseren de reacties

Wat is het verschil tussen een levensloop en een levenscyclus?

Levensloop en levenscyclus

• Een individu heeft een levensloop.
• Deze begint met het leven en eindigt met de dood
• Een soort heeft een levenscyclus.
• Deze stopt pas als de soort uitsterft

Wanneer behoren 2 individuen tot dezelfde soort?

1. Als ze nakomelingen kunnen krijgen
2. Als ze vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen
3. Als ze heel erg op elkaar lijken
4. Als ze evenveel chromosomen hebben

Organisatieniveaus

Molecuul (bouwsteen van stoffen)

Cel (bouwsteen van organisme)

Weefsel (cellen met dezelfde vorm en functie)

Orgaan (deel van organisme met specifieke functie)

Orgaanstelsel (organen die samenwerken aan één taak)

Organisme (levend wezen)

Populatie (groep individuen van dezelfde soort)

Levensgemeenschap (verschillende populaties in een bepaald gebied)

Ecosysteem (levensgemeenschap met alle levenloze natuur in een gebied)

Biosfeer (alle ecosystemen op aarde)

Emergente eigenschappen

• Een emergente eigenschap is een eigenschap die wel op een hoger organisatieniveau werkt, maar niet op een lager organisatieniveau.
• Bijvoorbeeld fietsen

Aan het werk!

• Wat: Basisstof 1: opdr. 2, 3, 4, 5, 6, 7
• Hoe: Alleen of in tweetallen (fluisteren)
• Tijd: 30 minuten
• Hulp: Steek je vinger op of overleg met je buur
• Klaar: Bekijk je opdrachten en evalueer deze. Lees daarna basisstof 2 door.
• Uitkomst: Basisstof 1 is af

huiswerk

BS1:  opdr. 2, 3, 4, 5, 6, 7

lees BS2

Wat is biologie?