hout en bastvaten

• Biologie
• Middelbare school

Transport in planten

• stoffen in de plant worden vervoerd in vaten
  
• vaten liggen bij elkaar in vaatbundels
  
• houtvaten vervoeren water en mineralen vanuit de wortel omhoog
  
• bastvaten vervoeren glucose en andere stoffen vanuit de bladeren naar andere delen van de plant
  

Hoe stroomt er water door de plant?

• Worteldruk

Wortels persen (duwen) het water door de houtvaten omhoog

• Verdamping

Door verdamping in de bladeren, zuigen de bladeren water omhoog

Wanneer er druppels aan het blad hangen is er veel worteldruk, maar weinig verdamping

 in de stengel bevinden zich het vaatbundels: 

-bastvaten
- houtvaten

Water opnemen

1. Opname van mineralen en water in de wortels. (worteldruk)

2. In de stengel zitten dunne houtvaten (capillaire werking).

3. Bladeren zuigen water aan

(verdamping).

3. 

Worteldruk. 

Opname van mineralen. Door osmose stroomt daarna water de wortels in.

1

Capillaire werking

Water kruipt via de randen van de smalle houtvaten omhoog.

In het water opgeloste mineralen liften mee.

2

Verdamping

In bladeren verdampt water. Hierdoor stijgt OW in de bladeren. 

Bladeren zuigen zo water aan (opgeloste mineralen liften mee).

3

Bastvaten = buitenkant = bast 

Houtvaten binnenkant

Bastvaten en houtvaten

Bast en houtvaten

Houtvaten en bastvaten

Houtvaten: Vervoeren water en mineralen naar boven toe

Bastvaten: Vervoeren glucose in water naar beneden /de rest van de plant

Vaatbundels in een blad

Houtvaten boven

Bastvaten beneden

bastvaten en houtvaten

Houtvaten zijn dode cellen
Ze bestaan uit cellulose en houtstof

Bastvaten zijn levende cellen
Er zitten openingen in om stoffen 
door te laten

Vaatbundels

Vaatbundels: dunne kanaaltjes waar water en voedingsstoffen vervoert worden. (komen overal voor in de plant)

2 soorten vaatbundels:

- houtvaten: water stroomt vanuit de wortel, via de stengel omhoog naar de bladeren.

- Bastvaten: water en voedingsstoffen vanuit de bladeren naar de wortels en de bloemen.

Verdamping: via de huidmondjes; kleine openingen in het blad (onderkant van het blad). Waterstroom via de houtvaten. Veel bladeren --> veel verdamping.

Houtvaten

• Watertransport door verdamping, capillaire werking en waterpotentiaal
• Sapstroom van beneden naar boven
• In zomer vooral verdamping, in lente vooral worteldruk

Houtvaten

Celwanden tussen houtcellen verdwijnen en er ontstaan buisjes.

Tranporteren water met opgeloste mineralen vanuit de grond.

Plantenweefsel

• Groeiweefsel: worteltoppen, okselknoppen
  
• Transportweefsel: houtvaten en bastvaten in stengel en bladeren
• Vulweefsel: palissadeweefsel, sponsweefsel 
• Opperhuid: bovenkant en onderkant blad met huidmondjes

stevigheid door water ( vacuole)

stevigheid door houtvaten (dikke celwanden en cellulose)

stevigheid door vezels ( rondom vaatbundels)

Hoe krijgt een plant stevigheid? 

Houtvaten

- Ligging in de bladeren aan de bovenzijde

- Ligging in de stam in de jaarringen

- Transport van water en mineralen

- Transport van wortel naar blad

Bastvaten

- Ligging in de bladeren aan de onderzijde

- ligging in de stam, om de houtvaten

- Transport van water en assimilatieproducten

- Transport van blad naar alle delen