Thema 6 basisstof KGT 4 MAVO HAVO 5 de ogen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Thema 6 waarneming, regeling, gedrag

Basisstof de ogen/netvlies

Doel van deze les:

• Op het einde van de les moet je de organen rondom een oog en de delen van het oog kunnen noemen met hun functies en kenmerken.
• Ook moet je kunnen beschrijven hoe de pupilreflex de grootte van de pupil regelt.

Organen rondom een oog

Wenkbrauwen --> zweet opvangen

Wimpers --> beschermen tegen vuil en fel licht

Traanklieren --> bescherming door traanvocht

Oogleden --> verspreiden traanvocht en beschermen de ogen

Traanbuizen --> overtollig traanvocht naar neusholte 

Onderdelen buitenaanzicht

Onderdelen lengtedoorsnee

Gele vlek en blinde vlek

Gele vlek:

• Plaats in het centrum van het netvlies.
• Met de zintuigcellen in de gele vlek kun je het scherpste zien

Blinde vlek:

• Plaats van het netvlies waar de oogzenuw het oog verlaat.
• De blinde vlek bevat geen zintuigcellen

Kegeltjes en staafjes

Kegeltjes:

• werken als er veel licht is, met kegeltjes zie je kleuren
• Rood, groen, blauw licht 
• Andere kleuren zie je als de kegeltjes samenwerken
• Kegeltjes liggen in de gele vlek en in de buurt daarvan
• Scherp zien, details mee zien

Staafjes:

• Werken goed als er geen licht is
• Zie je contrasten in grijs, wit en zwart
• Liggen overal behalve bij het gele vlek
• Geen details zien, 

Kleurenblind

Werken bepaalde kegeltjes niet goed

Vaak de kleuren rood, groen kunnen ze niet onderscheiden

Pupilreflex

Functie is het regelen van de hoeveelheid licht

• Fel licht --> trekken de kringspieren samen en ontspannen de straalsgewijs lopende spieren (pupil kleiner)

• Zwak licht --> ontspannen de kringspieren en trekken de straalsgewijs lopende spieren samen (pupil groter)

Huilen

Opening in de ooghoeken kunnen niet alle traanvocht afvoeren naar de neusholte --> tranen over de wangen

Door veel traanvocht ga je snotteren (neusholte kan het niet verwerken)

Bij een ui snijden worden de zintuigcellen in het hoornvlies geactiveerd door geurprikkels --> impulsen voor meer traanvocht

Vragen voor de les

Neem ze mee naar de les!

Uit welke onderdelen bestaan de organen om het oog?

Uit welke onderdelen bestaat het oog?

Wat is een pupilreflex?

Welke spier zorgt ervoor dat de pupil kleiner wordt?

1. kringspier
2. lengtespier

Einde