H 9. 2 3 4"alkanen en alkenen", kraken polymeriseren thermo

Hst 9.2 "alkanen en alkenen"

1 / 37

Slide 1: Slide

ScheikundeMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 37 slides, with interactive quizzes and text slides.

Lesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Hst 9.2 "alkanen en alkenen"

Slide 1 - Slide

Uit aardolie komen koolwaterstoffen verdeeld over verschillende fracties.

in een fractie zitten stoffen die bijna hetzelfde zijn, bijvoorbeeld pentaan, penteen, hexaan en hexeen.

door gefractioneerde destillatie worden de fracties gescheiden.

Slide 2 - Slide

kennisoverzicht

gefractioneerde destillatie:

alkaan

alkeen

mepbph

Slide 3 - Slide

algemene formule

alkaan C_nH_2n+2

_{enkele bindingen}

alkeen CnH2n

dubbele bindingen

Mama En Papa Blowen Perfecte Hash

Slide 4 - Slide

Uit welke 2 atomen bestaan koolwaterstoffen?

Slide 5 - Quiz

Koolwaterstoffen behoren tot de ...

...elementen

...moleculaire stoffen

...zouten

...metalen

Slide 6 - Quiz

wat is de algemene formule
voor een alkaan?

C^{​ n ​ ​} H^{​ n 2 + 2 ​ ​}

C^{​ 2 ​ ​} H^{​ 2 n + 2 ​ ​}

C^{​ n ​ ​} H^{​ 2 n + 2 ​ ​}

C^{​ n ​ ​} H^{​ n + 2 ​ ​}

Slide 7 - Quiz

Welke scheidingsmethode wordt gebruikt bij het scheiden van aardolie?

Indampen

Destilleren

Filtreren

Extraheren

Slide 8 - Quiz

Wat is de naam van

C^{​ 3 ​ ​} H^{​ 8 ​ ​}

Propaan

Butaan

Propeen

Ethaan

Slide 9 - Quiz

Hoeveel C's heeft butaan?

Slide 10 - Open question

Hoeveel C's heeft penteen?

Slide 11 - Open question

Hoeveel H's heeft propaan?

Slide 12 - Open question

Wat is de molecuulformule
van propeen?

Slide 13 - Open question

Een koolwaterstof heeft de molecuulformule C18H38. Wat voor soort koolwaterstof is dit?

Alkaan

Alkeen

Geen van beide

Slide 14 - Quiz

Een koolwaterstof heeft een formule:

Wat is de naam?

C^{​ 4 ​ ​} H^{​ 8 ​ ​}

Butaan

Propeen

Propaan

Buteen

Slide 15 - Quiz

Een bepaald alkaan heeft 20 H-atomen. Wat is de formule?

C^{​ 20 ​ ​} H^{​ 20 ​ ​}

C^{​ 10 ​ ​} H^{​ 20 ​ ​}

C^{​ 8 ​ ​} H^{​ 20 ​ ​}

C^{​ 9 ​ ​} H^{​ 20 ​ ​}

Slide 16 - Quiz

Etheen

Ethaan

Ethyn

Slide 17 - Drag question

ethanol

2-propyn-1-ol

2 - buthyn

Slide 18 - Drag question

ethanol

methanol

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

methanol

ethyn

propaanamine

butaanzuur

penthanal

3-methylpenthaan

2-buthyn

cyclohexaan

Slide 21 - Drag question

Slide 22 - Drag question

kraken

grote moleculen worden afgebroken tot kleinere moleculen

bv.: ---> + +

C^{​ 20^{​ ​ ​} ​ ​} H^{​ 42 (s) ​ ​}

C^{​ 9 ​ ​} H^{​ 20 (l) ​ ​}

C^{​ 8 ​ ​} H^{​ 16 (l) ​ ​}

C^{​ 3 ​ ​} H^{​ 6 (g) ​ ​}

Dus kraken is een vorm van ontleden.
Dit kan thermisch (=thermolyse m.b.v. warmte of katalytisch = m.b.v. katalysator)

Slide 23 - Slide

Kunststof maken van alkenen

Kunststoffen zijn polymeren van alkenen, er worden heel veel alkenen (=monomeren)aan elkaar gekoppeld tot 1 groot molecuul (= polymeer)
Bij het polymeriseren klapt de dubbele bindingen open waardoor elk molecuul aan zijn buurman kan koppelen

4 etheen moleculen

polyetheen

Slide 24 - Slide

polymerisatiereactie in woorden en plaatje

Er zijn n monomeren, (in dit geval etheen). Als bij alle etheenmoleculen de dubbele bindingen openklappen en er 1 groot molecuul ontstaat heet de stof polyetheen.

Mono = 1,

Poly = veel (hoeveel? dat kun je aangeven door van n een getal te maken)

Slide 25 - Slide

De molecuulformule van polyetheen is:

n C^{​ 2 ​ ​} H^{​ 6 ​ ​}

n C^{​ 2 ​ ​} H^{​ 4 ​ ​}

(C^{​ 2 ​ ​} H^{​ 6 ​ ​})^{​ n ​ ​}

(C^{​ 2 ​ ​} H^{​ 4 ​ ​})^{​ n ​ ​}

Slide 26 - Quiz

thermoplast

lange losse moleculen
moleculen komen los van elkaar bij verwarmen
thermoplast vervormt bij verwarmen--> je kunt ze in een mal spuiten

Slide 27 - Slide

thermoharder

tussen de lange moleculen zitten dwarsverbindingen
smelt niet bij verhitten maar ontleedt--> wordt zwart door de C atomen
zijn hard en breken daardoor sneller, weinig toegepast (b.v. steel van koekepan, hard campingservies)

Slide 28 - Slide

Bitumen

1 Bij het maken van asfalt worden steen, zand en vulstof gemengd met
2 bitumen. Bitumen is een zwart, troebel en stroperig mengsel dat
3 voornamelijk bestaat uit koolwaterstoffen. Deze koolwaterstoffen kunnen
4 worden ingedeeld in twee groepen: maltenen en asfaltenen.
5 De materiaaleigenschappen van asfalt, zoals de hardheid en de
6 elasticiteit, hangen onder andere af van de samenstelling van het
7 gebruikte bitumen. Daarbij speelt de verhouding tussen maltenen en
8 asfaltenen in het bitumen een rol. Om deze verhouding te bepalen, wordt
9 het bitumen gemengd met heptaan (C₇H₁₆). De maltenen lossen daarbij
10 op, maar de asfaltenen niet.

Slide 29 - Slide

Bitumen

Slide 30 - Slide

Zand is een triviale naam.
Geef de formule van het belangrijkste bestanddeel van zand.

Slide 31 - Open question

Bitumen ontstaat als residu bij de destillatie van aardolie. Door welke stofeigenschap van bitumen kan het bitumen worden afgescheiden van de overige aardolie? Bitumen heeft een: .... de overige aardolie.

lager kooktraject dan

hoger kooktraject dan

slechte oplosbaarheid in

goede oplosbaarheid in

Slide 32 - Quiz

Geef de naam van de scheidingsmethode die hier wordt beschreven:
8 asfaltenen in het bitumen een rol. Om deze verhouding te bepalen, wordt
9 het bitumen gemengd met heptaan (C7H16). De maltenen lossen daarbij
10 op, maar de asfaltenen niet.

Slide 33 - Open question

Tot welk(e) type(n) stoffen behoort heptaan?

wel

niet

moleculaire stof

zouten

ontleedbare stof

koolwaterstof

Slide 34 - Drag question

Slide 35 - Slide

Bitumen is een materiaal dat zich gedraagt als een thermoplast.
 Leg uit dat asfalt op deze manier kan worden hergebruikt, omdat het
bitumen de eigenschappen van een thermoplast heeft.

Slide 36 - Open question

Slide 37 - Slide