1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren

1.1 & 1.2
Van Jagers en verzamelaars naar de eerste staten


1. De levenswijze van jager-verzamelaars
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.
3. Het ontstaan van steden en staten.
1 / 12
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 12 slides, with text slides.

Items in this lesson

1.1 & 1.2
Van Jagers en verzamelaars naar de eerste staten


1. De levenswijze van jager-verzamelaars
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.
3. Het ontstaan van steden en staten.

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
1) Ik kan aangeven in welk opzicht mensachtigen verschilden van hun voorgangers.
2) Ik kan vijf kenmerken noemen van de levenswijze van jagers-verzamelaars.
3a) Ik kan uitleggen waar en waardoor de landbouwrevolutie ontstond.
3b) Ik kan beschrijven hoe de landbouwrevolutie in het Midden-Oosten verliep.
4) Ik kan uitleggen hoe en waardoor de landbouwrevolutie zich verspreidde
naar Europa.
5) Ik kan de gevolgen van de landbouwrevolutie beschrijven en verklaren.

Slide 2 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
De levenswijze van jager-verzamelaars
middel van bestaan = jagen en verzamelen
  • nomadisch bestaan
  • kleine groepen
  • eenvoudige hutten of tenten
  • vrijwel geen sociale hiërarchie of sociale verschillen (weinig bezittingen)
  • jachtwerktuigen en gereedschappen van beenderen en (vuur)steen 

Slide 3 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Groepsgrootte was afhankelijk van carrying capacity

prehistorische periode = Paleolithicum 

bronnen
  • archeologie
  • antropologisch onderzoek


Slide 4 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Oorzaken neolithische revolutie = landbouwrevolutie
  • toenemende kennis over granen
  • klimaatverandering
  • groeiende bevolking
Ontwikkeling Midden-Oosten
  • Rond 20.000 v.Chr. warmer en natter.
  • Voedsel in overvloed voor jager-verzamelaars.
  • Vaste woonplaats (eerste dorpen).
  • Rond 12.000 v. Chr. kouder en droger. Einde overvloed.
  • Jager-verzamelaars gedwongen om te experimenteren met landbouw (akkerbouw en veeteelt).

Slide 5 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Verspreiding naar Europa
  • Bevolkingstoename door landbouwopbrengsten.
  • Sommige mensen gedwongen om Vruchtbare Halve Maan te verlaten.
  • Nemen kennis over landbouw mee.
  • Eerste boerenfamilies vestigen zich in wat nu Zuid-Limburg is.

Slide 6 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Leerdoel:
Ik kan de gevolgen van de landbouwrevolutie beschrijven en verklaren.

Aan de slag
- Wat? Lees over de agrarische revolutie (blz. 13-14) en werk het leerdoel uit.
- Hoe? Samenwerken met je buurman/-vrouw
- Tijd? 5 min.
timer
5:00

Slide 7 - Slide

1.1 De agrarische revolutie
• Jager-verzamelaars trokken rond, boeren woonden sedentair/ in permanente onderkomens, omdat ze door de landbouw op dezelfde plek moesten blijven wonen.
• Jager-verzamelaars woonden in kleine groepen, boeren in kleine nederzettingen/ dorpen, omdat mensen bij elkaar gingen wonen om de landbouw te kunnen organiseren.
• Jager-verzamelaars woonden in tenten/ hutten, de eerste boeren in stevige stenen, lemen of houten boerderijen omdat men niet meer rondtrok.
• Jager-verzamelaars kenden weinig sociale verschillen, bij boeren namen sociale verschillen toe doordat sommige boeren succesvoller waren dan anderen.
• Jager-verzamelaars hadden weinig bezittingen, bij boeren nam de hoeveelheid bezittingen toe, omdat men sedentair leefde.
• Boeren gebruikten andere werktuigen dan jager-verzamelaars, omdat men voor het bouwen van boerderijen en landbouw andere werktuigen nodig had.
• Boeren maakten gebruik van aardewerk, jager-verzamelaars niet. Landbouw is gebonden aan seizoenen, waardoor voedsel zoals graan voor langere tijd opgeslagen moet worden.

Slide 8 - Slide

Het ontstaan van Steden, Schrift & Staten
Rond 3300 V.Chr. ontstonden in Soemerië de eerste steden: 
  • Bevolkingsgroei
  • Landbouwoverschotten maakten nieuwe banen mogelijk:
    - Leerlooiers, Pottenbakkers, Kleermakers, Smid
    - Kooplieden
    - Priesters
  • Sociale verschillen > Machthebbers
  • Het schrift ontstaat > prehistorie voorbij!
  • Egypte was de eerste staat ter wereld: Een afgebakend gebied met
    een centraal bestuur.    


Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Weektaak
Lezen: 1.1 & 1.2
Maken: Blz. 16 vraag 9 & 11
         Blz. 17 vraag 14
       Blz. 18 vraag 3
        Blz. 20 vraag 6

Slide 11 - Slide

Diamant Eerste Stedelijke samenlevingen

Slide 12 - Slide