Foutief beknopte bijzin

Foutief beknopte bijzin
paragraaf 6, p. 243-245
opdracht 1, 2, 4
1 / 15
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 15 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Foutief beknopte bijzin
paragraaf 6, p. 243-245
opdracht 1, 2, 4

Slide 1 - Slide

Foutief beknopte bijzin?
Even een stapje terug en dan steeds een stapje vooruit...

1. Wat is een bijzin?
Elke zin heeft in elk geval een hoofdzin (HZ), vaak ook een of meerdere bijzinnen (BZ). Dan spreek je van een samengestelde zin.



Slide 2 - Slide

De bijzin: twee kenmerken
 HZ is een zelfstandige zin. BZ is een afhankelijke zin en kan niet bestaan zonder een hoofdzin.

HZ herken je aan de zinsdeelvolgorde OPA
BZ herken je aan de zinsdeelvolgorde: OAP
De PV staat in de bijzin dus (heel ver) achteraan.

Slide 3 - Slide

HZ en BZ onderscheiden
Door een zin vragend te maken, verschuift de PV van de HZ naar voren. 
Daarmee kun je dus de HZ aanwijzen en indirect dus de bijzin (want die staat NIET vooraan in de vraagzin.)

Slide 4 - Slide

Wat is in de volgende samengestelde zin de HZ?

Ik vertrouw die politicus niet, omdat hij al vaak gelogen heeft.
A
ik vertrouw die politicus niet
B
omdat hij al vaak gelogen heeft

Slide 5 - Quiz

Wat is in de volgende samengestelde zin de HZ?

Je moet niet meteen boos worden als hij een fout maakt.
A
je moet niet meteen boos worden
B
als hij een fout maakt

Slide 6 - Quiz

Een stapje verder: de beknopte bijzin
Een beknopte bijzin is een bijzin zonder PV en onderwerp. 

De PV wordt in de BBZ overgenomen door een ander soort werkwoord, namelijk een infinitief, voltooid deelwoord of een onvoltooid deelwoord.

Het onderwerp in de BBZ wordt 'geleend' uit de HZ en neem je het denkbeeldige onderwerp.

Slide 7 - Slide

Een voorbeeld:

Breed grijnzend vertelde hij over zijn overwinning.

 We hebben geleerd netjes met mes en vork te eten.

Slide 8 - Slide

Wat is dan een foutief beknopte bijzin?
Dat is een beknopte bijzin (een BZ zonder PV en onderwerp dus) waarin het denkbeeldige onderwerp NIET gelijk kán zijn aan het onderwerp uit de HZ.


Slide 9 - Slide

Voorbeeld van een FBB: 
Langs de prachtige etalage lopend, smeekte de jurk me hem te passen en te kopen.

Wie loopt er langs de etalage? Toch niet de jurk? 
Want dat is het onderwerp uit de HZ! Er is dus sprake van een FBB.

Slide 10 - Slide

Is de volgende beknopte bijzin correct toegepast of niet?

Na de havo afgerond te hebben, ging Walter eerst een jaar naar Australië.
A
correct
B
niet correct (foutief)

Slide 11 - Quiz

Is de volgende beknopte bijzin correct of niet?

Backpackend door Australië raakte zijn geld al snel op.
A
correct
B
niet correct (foutief)

Slide 12 - Quiz

Hoe verbeter je een FBB?
Dat kan op twee manieren: 
1. Maak van de beknopte bijzin een 'gewone' bijzin met een PV en een eigen onderwerp. Vaak begint zo'n zin dan met "Als' of 'Toen'.

Backpackend door Australië raakte zijn geld al snel op 
wordt
Toen hij backpackte in Australië raakte zijn geld al snel op.

Slide 13 - Slide

Hoe verbeter je een FBB?
De tweede manier: pas de HZ aan, waardoor het denkbeeldige onderwerp in de beknopte BZ ook het onderwerp van de HZ wordt.

Backpackend door Australië raakte zijn geld al snel op
wordt
Backpackend door Australië was hij al snel door zijn geld heen.

Nadeel van deze manier: betekenis van de zin verandert vaak een beetje.

Slide 14 - Slide

Aan de slag met opdracht 1, 2 en 4 van p. 244+245
Stappenplan voor het vinden van de (F)BB: 
1. Zoek de HZ door de vraagzin te maken.
2. De zin die niet vooraan komt is de (F)BB.
3. Zoek het onderwerp van de HZ (wie of wat + pv/gezegde)
4. Kan dit onderwerp óók het onderwerp van de BB zijn?
5. Nee? Pas de FBB op een van de twee manieren aan: verander de BB óf de HZ!

Slide 15 - Slide