Lichamelijk welbevinden

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Persoonlijke verzorging

Lichamelijk welbevinden

Wat is volgens jou gezondheid?

Gezondheid en welzijn

Volgens  de WHO (World Health Organisation) is gezondheid Een toestand van totaal lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden.

Als je aan al die voorwaarden voldoet, ben je gezond ?

Gezondheid en welzijn

Gezondheid is dynamisch!

Vlgs. Machteld Huber is gezondheid:

Het vermogen van mensen om zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen.

Welbevinden

Welzijn is een bepaalde mate van Welbevinden.

Gezondheid is gebaseerd op feiten en beleving.

Ook wel objectieve en subjectieve symptomen genoemd.

Als beroepskracht MZ / VB ben je getraind in het observeren van het welbevinden van cliënten.

Objectieve symptomen

feiten

meetbaar

zichtbaar

waarneembaar

Subjectieve symptomen

beleving

(ge)voelbaar

niet meetbaar

Niet zichtbaar

Niet-ernstige gezondheidsproblemen

ADZ - Algemene dagelijkse ziekten

Tijdelijk van aard:

hoofdpijn - buikpijn - misselijkheid - keelpijn en keelontsteking - griep en verkoudheid - bronchitis - diarree - obstipatie - blaasontsteking - rugpijn - oorpijn - oogontsteking

Pijn

Pijn: 

• Pijn is een onplezierige sensorische en/of emotionele ervaring .
• Pijn bestaat als jij zegt dat het pijn doet
• Signaalfunctie: er is iets mis!

Pijn: Beïnvloedt door angst voor pijn en dood

Antidepressiva, kalmeringsmiddelen

Pijnmedicatie wordt vaak afgestemd op oorzaak -> ontsteking bijvoorbeeld

Signalen (objectieve) voor mogelijk ernstige aandoening

• pijn, weefselbeschadiging
• aanhoudende koorts of hoge koorts (40 graden C)

• sufheid, apathisch niet reagerend.
• extreem bleek of grauw zien
• extreme of aanhoudende vermoeidheid
• vreemd gedrag, rusteloos, bewegingsdrang

Ziekteklachten die voor een ander waarneembaar zijn, noem je ............
symptomen.

1. Objectieve symptomen
2. Subjectieve symptomen

Is de klacht subjectief of objectief?
Moeheid

1. Objectief
2. Subjectief

Is de klacht subjectief of objectief?
Braken

1. Objectief
2. Subjectief

Is de klacht subjectief of objectief?
Pijn

1. Objectief
2. Subjectief

De ziekteklacht koorts is een subjectieve klacht.

1. Juist
2. Onjuist

Lichaamsgewicht

Je lichaamsgewicht heeft invloed op je gezondheid. Het BMI is een internationaal gebruikte meetmethode, die laat zien of je een gezond gewicht hebt t.o.v. je lengte.

De BMI is minder geschikt voor; heel gespierde mensen, zwangeren of wanneer je van Aziatische afkomst bent.

                                                           Gewicht (kg)

BMI = (Body Mass Index) =                                    

                                                              lengte² (m)          

                                 

Lichaamsgewicht wordt gewogen in kilo's

 

BMI

gewicht in kilo's : ( lengte x lengte) = BMI

Lichaamsgewicht wegen

regelmatig wegen van cliënten omdat er;

- een dieet gevolgd wordt, controle op gewichts-verlies of - toename

- Hart- of nierafwijkingen, ---> vocht vasthouden, controle op gewichtstoename

- Plastabletten, ---- controle op gewichtsafname

Het gewicht

Wat zijn aandachtspunten bij het wegen?

• Dezelfde weegschaal
• Weeg zonder schoenen, jas en andere zware kleding
• Weeg wanneer mogelijk op een vast tijdsstip, bij voorkeur in de ochtend

Overgewicht en obesitas

Bij overgewicht en obesitas (ernstig overgewicht) is er te veel vet in het lichaam opgeslagen. Mensen met overgewicht hebben meer kans op hart- en vaatziekten en op diabetes type 2 (suikerziekte). Overgewicht is ook slecht voor de gewrichten, want die worden dan te zwaar belast.

Ondergewicht

Een te laag lichaamsgewicht noem je ondergewicht.Ook ondergewicht is niet gezond. Er kan een tekort aan voedingsstoffen ontstaan. Iemand met ondergewicht wordt sneller ziek en kan zich lusteloos en moe voelen. Als het ondergewicht lang aanhoudt, neemt de kans op botbreuken toe.

Wat is een eetstoornis?

Eetstoornissen

Eetstoornissen

• Anorexia nervosa
• Bouilimia nervosa
• Eetbuistoornis (binge eating disorder)

Wat is de normale lichaamstemperatuur?

1. tussen de 35.5 en 37.5
2. tussen de 36.5 en 37.5
3. tussen de 36 en 37
4. tussen de 37.5 en 38.5

Bij koorts is de lichaamstemperatuur...

1. 40 graden of hoger
2. 38 graden of hoger
3. 38 graden of lager
4. bij 37 graden of hoger

koorts is een ziekte

1. juist
2. onjuist

Wat is er aan de hand bij koorts?

Bekijk het filmpje:

1. Waarom krijg je koorts?

2. Bij welke temperatuur heb je verhoging

en bij welke temperatuur heb je koorts?

Temperatuurregulatiecentrum 

kan verstoord zijn 

-bij oudere mensen met verminderd gezondheidstoestand

- bij hersenaandoeningen 

wat zie je: afwijkende temperatuur 

koorts 

Functie:

- reactie op infectie met virussen of bacteriën

( bij hogere temperatuur groeien deze minder goed) 

- ook al iemand in contact is met bepaalde stoffen: geneesmiddelen of chemische stoffen

Koorts op zichzelf is niet gevaarlijk, omdat de streefwaarde niet oneindig zal verhogen. 

Het is wel belangrijk dat cliënten met koorts hun warmte voldoende kwijt kunnen en goed blijven drinken.   

Paracetamol heeft invloed op de hypothalamus en onderdrukt hierdoor koorts. 

Het is daarom belangrijk om paracetamolgebruik te vermelden bij de temperatuurmeting.  

Gevaar koorts 

Bij meer dan 40 graden koorts kan de werking van de hersenen en andere organen verstoord raken. 

Adviezen bij koorts 

- genoeg drinken 

- omgeving niet te warm

- beddengoed: niet te veel

- niet te warm kleden 

- voldoende rust 

De symptomen van opkomende koorts zijn:

1. koud hebben
2. warm hebben
3. rillingen
4. zweten

bij koorts zie je

1. verhoogde polsslag en vertraagde ademhaling
2. verlaagde polsslag en vertraagde ademhaling
3. verhoogde polsslag en verhoogde ademhaling

Advies bij koorts luidt:

1. Neem bedrust
2. drink minimaal 1,5 tot 2 liter
3. Blijf binnen tot de koorts over is
4. Kleed je warm aan.

Verschijnselen van oververhitting zijn: 

• De persoon voelt warm aan en transpireert hevig. 
  
• Een kind is wat hangerig en wil niet drinken of eten of drinkt slecht. Soms geeft het kind aan dat hij misselijk is en moet hij braken. Verder kan hij klagen over hoofdpijn.
  
• Er wordt weinig en donkere urine geproduceerd. 
  
• Bij ernstige oververhitting kan de persoon suf reageren of zelfs bewusteloos of in shock raken door uitdroging. 
  

Hoe te handelen bij oververhitting

• kleding uit
• polsen onder lauw stromend water
• lauwe douche
• koud drinken 

Onderkoeling

• Ontstaat door een lichamelijke aandoening of door een te lage omgevingstemperatuur.
• Lichaamstemperatuur onder de 35 graden.

Oorzaken onderkoeling 

- omgevingsfactoren (koud water)

- afgenomen warmteproductie (medicatie, inactiviteit)

- dunne kleding 

- regulatieverstoring van lichaamstemperatuur (gebruik drugs)

- hoge leeftijd (mindere werking regulatiecentrum)

Eerste hulp bij onderkoeling

• Bij een lichaamstemperatuur onder 36 graden is er sprake van tragere stofwisseling. 
• Voor iedere graad minder neemt de stofwisseling met ongeveer 7% af. 
• Vooral onze hersenen zijn gevoelig voor onderkoeling. 

Symptomen ernstige onderkoeling 

- rillen stopt

- daling bewustzijn

- reflexen verminderen

- hartslag neemt af 

- spieren worden stijf

- blauw worden van extremiteiten 

Welke 6 plaatsen kun je temperatuur meten?

Slaap en waakritme

doel:

herstel van lichamelijke en geestelijke inspanningen 

- spieren verslappen , lichaam rust uit

- groei van het lichaam

- vernieuwing lichaamsweefsel 

Wat is slapeloosheid?

Slaapstoornissen

• Moeite met inslapen, slapeloosheid (insomnie)
• Moeite met doorslapen
• Slaapapneu 
• Verstoord dag-nachtritme

Wat is slapeloosheid?

Er is sprake van slapeloosheid wanneer er vaker dan 2 keer per week slecht wordt geslapen en daardoor overdag minder goed wordt gefunctioneerd 

• Slecht inslapen
• Lang wakker liggen
• Te vaak wakker worden
• Te vroeg wakker worden 

Oorzaken slapeloosheid

• Stress
  
• Lamplicht
• Bioritme
  
• Slaaphygiëne
  
• Bewegingsarmoe
  
• Veel binnen
• Voeding
  

Symptomen slapeloosheid

• Moe
• Energieloos
• Slaperig
• Prikkelbaar
• Slechte concentratie

Behandeling slapeloosheid

• Introduceer een slaapdagboek
• Cursus beter slapen
• Oorzaak aanpakken 
• Slaapmedicatie

Nog vragen?

Dit was de les!
Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃