paragraaf 2.2 werking zeep

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Kennen en Kunnen, wat gaan we deze les bespreken

• Wat is een oplosmiddel?
• Wat is een afspoelmiddel?
• Wat is een hydrofobe stof?
• Wat is een hydrofiele stof?
• Wat is een emulgator?
• Wat is een micel?
• Hoe werkt zeep?

Schoonmaken

Water

- Oplosmiddel

- Spoelmiddel

Zeep

- Natuurlijke zeep

- Synthetische zeep (Detergent)

              Zeep

• Hydrofiel: Waterminnend (houdt van water)

• Hydrofoob: Watervrezend (bang voor water)
  

• Zeep: hydrofiele kop en hydrofobe staart
  

natuurlijke zepen

• Gemaakt van plantaardig of dierlijke oliën en vetten.
• Groene zeep

synthetische zepen

• Gemaakt van aardolie.

• Detergent

Groene zeep, hoeft niet groen te zijn.

Natuurlijke zeep en syntetische zepen

Natuurlijke zepen worden gemaakt van plantaardige en dierlijke oliën en vetten (wel kalkzeep)

Synthetische zepen worden gemaakt van aardolie. (geen kalkzeep)  

Waarom zou je een synthetische zeep gebruiken in plaats van een natuurlijke zeep?

Kalkzeep

• Natuurlijke zepen reageren met kalk tot kalkzeep.
• Nadelen natuurlijke zepen:
• grauwe kleding
• kalkzeepaanslag 
• Meer zeep gebruik

Natuurlijke zepen reageren met het kalk in leidingwater tot kalkzeep.

Dit kalkzeep laat grauwe plekken achter op kleding en aanslag op badkamer betegeling. Omdat een deel van de zeep reageert met de kalk, heb je minder zeep om oliën en vetten weg te spoelen. Je moet dus meer zeep gebruiken.

Synthetische zepen zijn zo ontworpen dat ze niet reageren met kalk. Je kunt met synthetische zepen voorkomen dat er kalkzeep ontstaat.

voordeel synthetische zepen

1. natuurlijke zepen vormen met kalk in water kalkzeep.               = witte aanslag
2. hierdoor meer natuurlijke zeep nodig

Hoe maak je synthetische zeep?

Synthetische zeep (= detergent)

• Grondstof: aardolie
  
• Synthetische zeep lost sneller op in water dan natuurlijke zeep.
  
• Vormt de basis voor assortiment cosmetica en schoonmaakmiddelen.

Bv. Shampoo

• Mengsel van water, detergent, verdikkingsmiddel, glansmiddel, kleur- en geurstof en een conserveermiddel

Voorbeelden emulgatoren

Eigeel (in mayo)

Zeep 

Hydrofiel / hydrofoob

Hydrofiel --> houdt van water

Hydrofoob --> houdt niet van water 

Wat is hydrofiel & hydrofoob?

• Hydrofiel: waterlievend
  

      --> Hydrofiele moleculen lossen goed op in   

        water. 

• Hydrofoob: watervrezend                                                       ---> Hydrofobe moleculen lossen slecht op in water.

Tekst

Hydrofiel & hydrofoob

Stoffen die goed oplosbaar zijn; zijn hydrofiel.

Stoffen die slecht oplosbaar zijn; zijn hydrofoob.

HYDROFIEL EN HYDROFOOB

Voorbeeld van olie en water

Kennen en Kunnen, wat heb je geleerd?

• Wat is een oplosmiddel?
• Wat is een afspoelmiddel?
• Wat is een hydrofobe stof?
• Wat is een hydrofiele stof?
• Wat is een emulgator?
• Wat is een micel?
• Hoe werkt zeep?

 zeep (=base)

• water is een goed oplosmiddel voor zeep en daardoor ook een spoelmiddel
• zeep is een vetverwijderaar (vet is altijd zuur)
• natuurlijke zeep gemaakt van plantaardige en dierlijke olie en vetten
• synthetische zeep=detergent, gemaakt van aardolieproducten
• zeepmoleculen hebben een hydrofiele=waterlievende kop en een hydrofobe = watervrezende staart--> het kan vet en water samenhouden=emulgator

Kennis

• Neem je telefoon of laptop er bij.
• Gebruik je rekenmachine bij de rekenvragen.
• Voor iedere vraag heb je 20 seconden de tijd
• meldt je aan met de code. De klassencode is zzlvw
• gebruik je Binas om dingen op te zoeken.

Welk vuil is goed oplosbaar in water?

1. vet
2. zand
3. modder
4. zweet

Hoe noem je een stof die goed oplosbaar in water is?

1. zeep
2. hydrofoob
3. hydrofiel
4. emulsie

Hoe noem je een niet natuurlijke zeep

1. een emulgator
2. een detergent
3. gal
4. harde zeep

Welke grondstof wordt meestal gebruikt bij het maken van een detergent?

1. gal
2. aardolie
3. geurstoffen
4. zeep

Kennen en Kunnen, wat is er de vorige les besproken?

• Er bestaan verschillende soorten water.
• Wat is het verschil tussen oppervlaktewater, grondwater en hemelwater?
• Wat is gedestilleerd water?
• Waar wordt water voor gebruikt?
• Wat is er speciaal aan water?