H3.1 Werkloos. Economisch bekeken 4K

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3 werkloos

Paragraaf 1         Werk over en te kort

Planning

Aanwezigheid

Behandelen Paragraaf 1-2-3-4-5-6-7
- arbeidsmarkt: aanbod en vraag
- Beroepsbevolking en werkgelegenheid

Zelf aan de slag

Vraag en aanbod van arbeid

Aanbod van arbeid = de beroepsbevolking.

Iedereen tussen de 15 en de 75 jaar die werkt (werkzaam) of opzoek is naar werk (werkloos).

Vraag naar arbeid = werkgelegenheid

Alle bezette en onbezette arbeidsplaatsen bij elkaar
(onbezet = vacature)

De arbeidsmarkt

De vraag naar arbeid en het aanbod van arbeid bij elkaar!

Werkgevers vragen naar arbeid

Werknemers bieden zich aan voor arbeid

Krappe  en ruime arbeidsmarkt

Krappe arbeidsmarkt = tekort 

 Bedrijven kunnen lastig personeel vinden.  Er is meer vraag dan aanbod. 

Ruime arbeidsmarkt = overschot

Bedrijven kunnen gemakkelijk personeel vinden. Er is meer aanbod dan vraag

Arbeidsjaar

1 arbeidsjaar = de tijd die iemand met een fulltime baan in een jaar werkt.

Werk je 5 dagen per week = 1 arbeidsjaar.

Werk je 4 dagen per week = 4:5 = 0,8 arbeidsjaar

Werk je 3 dagen per week = 3:5 = 0,6 arbeidsjaar.

Als er mensen parttime werken, zijn er meer mensen nodig om 1 arbeidsjaar te vullen.

Soorten werkloosheid

Regionale werkloosheid

Wanneer de werkloosheid in een bepaald gebied hoger is dan gemiddeld.

Seizoenswerkloosheid

Werkloosheid  door minder werkgelegenheid in een seizoen.

Structurele werkloosheid

Werkloosheid doordat de manier van produceren veranderd of de baan niet goed past bij de persoon.

Frictiewerkloosheid

Werkloosheid tussen een studie en een baan in of tussen twee banen in.

Rekentrainer

Opgave Het werkloosheidspercentage blz 107

Concurrentiepositie 

De concurrentiepositie geeft aan hoe goed een bedrijf het doet ten opzichte van andere bedrijven (concurrenten).

Hoe kun je deze verbeteren?

- Een lagere prijs hebben.

- Een kwalitatief beter product. 

Concurrentiepositie en werkloosheid 

Hoe kun je deze verbeteren?

- Een lagere prijs hebben. 

Door lagere kosten, nieuwere machines en langere bedrijfstijd.

Een bedrijf kan ook arbeidsduurverkorting (ADV) doorvoeren. Zo werken mensen minder lang, zijn er meer mensen nodig en blijven de kosten gelijk. 

De bestedingen

De werkloosheid stijgt als de bestedingen dalen.

De bestedingen bestaan uit:

- consumptie

- investeringen

- aankopen van de overheid

- export

Rekentrainer

blz 108 paragraaf 3 De kostprijs

Laag en hoogconjunctuur

Laagconjunctuur = weinig bestedingen

In een laagconjunctuur  is er veel werkloosheid, dit heet dan conjuncturele werkloosheid. 

Weinig bestedingen -> weinig productie -> weinig werknemers nodig -> meer werkloosheid

Hoogconjunctuur = veel bestedingen

In een hoogconjunctuur daalt de werkloosheid weer.

Loon-prijsspiraal

In een hoogconjunctuur kan er een loon-prijsspiraal ontstaan.

Lonen gaan omhoog --> prijs van product gaat omhoog --> mensen willen meer loon --> loon gaat omhoog -->  prijs product gaat omhoog.

Meer kansen op werk 

Er is minder werkloosheid als vraag en aanbod beter op elkaar aansluiten, dit kan door:

- werkgevers betalen mee aan kinderopvang.

- Er zijn flexibele werktijden.

- Werknemer volgt een studie / cursus

- Je leert hoe je kunt solliciteren

Overheidsingrijpen

De overheid kan het de werkloosheid verminderen door:

- Lagere sociale premies invoeren.

- De overheid gaat zelf geld uitgeven.

- De overheid kan de belasting verminderen.

- De overheid betaald loonkostensubsidie 

Man - vrouw

Autochtoon - allochtoon 

Fulltime - parttime 

Meer kans op werk