lever en nieren_basis

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Welkom!!

Ben jij klaar voor deze les?

- werkboek + schrift..

- Jas en telefoon in jouw kluisje..

- kauwgom/snoep in de prullenbak...

MOOI, dan kunnen we beginnen!

lever en nieren

Leerdoelen

1. Ik kan uitleggen welke organen afvalstoffen uit je bloed halen.
2. Ik kan onderdelen van de lever benoemen.
3. Ik kan 3 functies van de lever noemen.
4. Ik kan onderdelen van het urinewegstelsel noemen.
5. Ik kan de werking van de nieren uitleggen. 
   

Uitscheidingsorganen

Door verbranding en andere processen in het lichaam ontstaan afvalstoffen. 

De afvalstoffen komen in het bloed terecht.

Het bloed verandert daardoor de hele tijd van samenstelling.

Het lichaam wil het liefst de samenstelling van het bloed zoveel mogelijk gelijk (constant) houden. De uitscheidingsorganen helpen hierbij 

Welke taken heeft de lever.

1. Giftige stoffen uit het bloed halen en afbreken.

2. Afvalstoffen uit het bloed halen.

3. Gal maken.

Bouw van de lever

Doorbloeding van de lever:

Leverslagader --> zuurstof rijk bloed

Poortader --> zuurstof arm bloed

Leverader --> zuurstof arm bloed

1. Omzetten en afbreken van stoffen 

1. Giftige stoffen afbreken, zoals alcohol en medicijnen en omzetten in onschadelijke stoffen. 

2. Overtollige eiwitten afbreken, daarbij ontstaat ureum ==> nieren

3. 'Versleten' rode bloedcellen afbreken. IJzer uit de hemoglobine opslaan en de rest uit het lichaam verwijderen. 

• Insuline zet glucose om in glycogeen. 
• Glucagon zet glycogeen om in glucose.
• Opslag glycogeen in spieren en lever.

De lever

Kies uit:

- Stimuleert vorming glycogeen

- Alvleesklier

- Lever

- Glucose

- Glycogeen

- Insuline

2. Het maken van stoffen 

1. De lever maakt gal.

2. De lever maakt cholesterol

Het opslaan van stoffen 

1. De lever slaat glucose op in de vorm van glycogeen.

2. De lever slaat vitaminen A en D op.

3. IJzer opslaan

Waar krijgt de lever bloed vandaan?

1. Leverslagader

Brengt zuurstofrijk bloed naar de lever. 

2. Poortader

De poortader, brengt zuurstofarm bloed, maar rijk aan voedingsstoffen naar de lever.

Urineweg

Je hebt twee nieren. Ze liggen aan de kant van je rug boven in je buikholte 

Urineweg:

• Nieren

• Urineleider

• Blaas

• Urinebuis

De nieren: 

Halen afvalstoffen uit je bloed

Aan de slag!

Aan de slag!

Maak opdracht 1 t/m 4 + 6.

Over 15 minuten bespreken we de opdrachten 

Huiswerk en evaluatie

Weet jij nu welke taken de lever heeft?

HW. Leer de aantekeningen en oefen met deze LessonUp.

Maak opdracht 5 t/m 8 van 7.2 (af).

Waarom zou de darm hier niet bij staan als uitscheidingsorgaan?

Welke afvalstoffen komen vrij bij verbranding?

Welk uitscheidingsorgaan zorgt ervoor dat koolstofdioxide ons lichaam kan verlaten?

1. Lever
2. Huid
3. Nieren
4. Longen

Wat is de functie van gal?

Waarom kan een te hoog cholesterol-gehalte gevaarlijk zijn?

Welkom!!

Ben jij klaar voor deze les?

- werkboek + schrift..

- Jas en telefoon in jouw kluisje..

- kauwgom/snoep in de prullenbak...

MOOI, dan kunnen we beginnen!

Programma

1. Welkom.
2. Lesdoel.
3. Herhalen lever+ huiswerk bespreken.
4. Uitleg.
5. Aan de slag.
6. Afsluiting + Huiswerk.

Lesdoelen

Lesdoel:

• Je kent de bouw van de nieren
• Je kent de functie(s) van de nieren
  
• Je kunt uitleggen hoe nieren werken.

Korte herhaling lever 

Drie beweringen over de lever zijn:
1 In de lever worden rode bloedcellen gemaakt.
2 In de lever wordt glycogeen gevormd.
3 In de lever wordt ureum gevormd.
Welke beweringen zijn juist?

1. 1 en 2
2. 1 en 3
3. 2 en 3
4. 1, 2 en 3

Drie bloedvaten zijn de leverader, de lever slagader en de poortader.
Waar is het bloed zuurstofrijk?

1. Alleen de leverslagader
2. In de leverader en in de poortader
3. In de leverslagader en in de poortader

Welke letter voert bloed uit de lever af? (leverader)

1. Q
2. R
3. S
4. Deze is niet getekend

De lever breekt rode bloedcellen af. Wat maakt de lever hiervan?

1. Gal
2. Galkleurstoffen
3. Ureum
4. Alle antwoorden zijn goed!

Wat gebeurt er in de lever?
De lever....

1. breekt eiwit, alcohol en rode bloedcelen af
2. Slaat glycogeen op
3. Maakt gal
4. A, B en C zijn juist

Nieren

1. Het lichaam heeft 2 nieren.

2. De nieren liggen aan de achterzijde in de buikholte.

3. 2 urineleiders verbinden de nieren met de urineblaas.

Nieren

• de binnenste laag van de nieren heet het nierbekken
• hier wordt de urine opgevangen en afgevoerd

nierbekken

Hoe gaat de nier te werk?

1. Via de nierslagaders komt er bloed met afvalstoffen de nier binnen.

2. In de nierschors zitten miljoenen filtertjes, deze halen de afvalstoffen uit het bloed. 

3. Het niermerg bevat buisjes, die de afvalstoffen met water opvangen ==> = urine

4. De urine gaat via het nierbekken en de urineleiders naar de urineblaas. 

Wat filteren nieren uit het bloed?

1. Afbraakproducten van de lever. Wat was dat ook al weer?

2. Overtollige stoffen, dus stoffen waar je er teveel van hebt in het lichaam; bijvoorbeeld water, zouten en zelfs sommige vitaminen.

3. Overbodige stoffen, stoffen die je lichaam niet nodig heeft, zoals kleurstoffen. 

Aan de slag!

Aan de slag!

Maak opdracht 9 t/m 14

Over 10 minuten bespreken we opdracht 9 +10

Huiswerk en evaluatie

Weet jij nu welke taken de nieren hebben?

HW. Leer de aantekeningen en oefen met deze LessonUp.

Maak opdracht 9 t/m 14 van 7.3 (af).

Maak de oefentoets gaswisseling (eindexamensite) af.

Hoeveel liter urine ontstaat er per dag in jouw nieren?

1. 0.5 liter
2. 1 liter
3. 1.5 liter
4. 2.0 liter

Vervoert de nierader bloed naar de nieren?

1. Ja
2. Nee

Is dit de linker nier
of de rechter nier?

1. Links
2. Rechts

De buitenste laag van de nier wordt ...................................... van de nier genoemd

1. het niermerg
2. de nierschors
3. het nierkapsel
4. het niervlies

De functie van de nieren is uitscheiding. Wat scheiden de nieren uit?

1. alleen overtollig water
2. overtollig water, glycogeen, afvalstoffen en zouten
3. schadelijke stoffen
4. overtollig water en zouten, afvalstoffen en schadelijke stoffen