Samenvatting: Het Weer

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Samenvatting H2 Het weer

kernpunten samenvatting

• Verschillende thermometers
• Graden Celsius (°C) versus Kelvin (K)
• Fase (-overgangen)
• Rekenen luchtvochtigheid
• Omrekenen (lucht)-druk
• Hoge- en Lage-luchtdrukgebied
• Overdruk / onderdruk en daarbij rekenen!
• Ontstaan wolken/onweer
• Bliksem en donder

Verschillende thermometers

3 verschillende typen thermometers

• digitaal
• vloeistof
• bimetaal

Voorbeelden thermometers

• koorts thermometer
• kookthermometer
• thermostaat
• aquarium thermometer
• ...

bimetaal thermometer

• Een bimetaal bestaat uit twee strips van verschillende metalen die stevig met elkaar zijn verbonden.
• Als de temperatuur stijgt, zet de ene strip sterker uit dan de andere. Hierdoor trekt het bimetaal krom.

• Bij verwarmen zet Messing zet meer uit dan staal => buitenbocht

Absolute nulpunt

• Dit is de temperatuur waarbij de moleculen helemaal stil liggen.

0 Kelvin

=

• - 273 graden Celcius

Deeltjesmodel en fase-overgangen

De drie eigenschappen van het deeltjesmodel  

• moleculen veranderen niet, bewegen altijd en trekken elkaar aan

De drie fasen van een stof

• vast, vloeibaar en gasvormig

De 6 fase overgangen van een stof

• sublimeren, rijpen
• verdampen, condenseren
• stollen/bevriezen, smelten

luchtvochtigheid

Wat is luchtvochtigheid?

• luchtvochtigheid is de hoeveelheid  waterdamp (g/m3) in de lucht.

Wat is relatieve luchtvochtigheid?

• geeft de hoeveelheid waterdamp, t.o.v. de maximale                                                                         mogelijke hoeveelheid waterdamp, in procenten

Rel. Luchtvochtigheid = 

         hh waterdamp in lucht : max. hh waterdamp x 100%

Omrekenen

• 1 bar = 1,0 x 10⁵ Pa
• 1 bar = 1000 mbar
  

• 1 mbar = 1 hPa = 100 Pa
• 1 Pa = 1 N/m²

Rood => staat in binas!

Werking barometer

• in de barometer zit een dun doosje die makkelijk ingedrukt kan worden door de luchtdruk
• Het witte metalen doosje, waarvan de lucht voor een groot deel is uitgepompt (vacuum).
• de veer voorkomt dat doosje niet plat wordt
• doosje reageert op veranderingen in de lucht
• hoe verder ingedrukt, hoe hoger de luchtdruk in de buitenlucht, 
  

Het weer als de luchtdruk verandert..

• Hoe hoger in de atmosfeer, hoe minder lucht boven je is, hoe lager de luchtdruk.

• Lucht stroomt ALTIJD van H naar L 
  

     Dit is => wind

• Hoe groter het verschil in luchtdruk, hoe harder het waait.

Hoge druk gebied:

Hoge druk = dalende lucht

Symbool op de kaart = H

Getal > 1000 mbar is H

Welk weertype hoort bij H?

• geen bewolking, warm in de zomer en koud in de winter

Laag druk gebied

Lage druk = stijgende lucht

Symbool op de kaart = L

Getal < 1000 mbar = L

Welk weertype hoort bij L?

• wolken, neerslag, koel in zomer, zacht in de winter

Isobaar: een lijn op de weerkaart dat punten met gelijke druk met elkaar verbindt

Overdruk / onderdruk

• Overdruk is een ruimte waar de druk hoger is dan erbuiten.
• Onderdruk is een ruimte waar de druk lager is dan erbuiten. 

• Druk meten in een ruimte => Manometer (eenheid bar)

• Manometers geeft overdruk weer (verschil luchtdruk buiten - binnen)

• Luchtdruk in band = luchtdruk buiten band + overdruk in band

Onstaan van mooiweerwolken

• Temperatuur opstijgende luchtbellen niet veel hoger dan de omringende lucht. 

• Zo’n luchtbel stijgt dan langzaam en bereikt geen grote hoogte. 

• Hier stroomt de lucht rustig.

Ontstaan buienwolken

• Temperatuur opstijgende lucht veel warmer is dan de omringende lucht.
• Luchtbellen bereiken een grote hoogte 
• Je krijgt dan grote wolken met een donkere onderkant. 
• Boven in de wolken vormen zich ijskristallen. Deze groeien tot ze te zwaar zijn. 
• Ze vallen dan uit de wolk naar beneden.

Bliksem en donder

Waarom zie je pas eerst de bliksemstraal en hoor je later de donder?

• Snelheid licht     =  300 000 000 m/s  (300 miljard-meter/s)
• Snelheid geluid =                               340 m/s

Formule: afstand onweer?

• Afstand (s) = snelheid (v)  x  tijd (t)
• s= afstand in meters    ;    v = snelheid in m/s    ;    t = tijd in seconden
  

Zelfstandig werken

• HW Nask1 afmaken
• nakijken/aftekenen
• Bekijk Powerpoint in de studiewijzer

Volgende les => Oefentoets H2

Bestaat er een lagere temperatuur dan 0K

1. ja
2. nee

Bereken de temperatuur in graden Celsius als de temperatuur 200 K is

1. -73
2. 473
3. 73
4. kan niet

Een stof wordt afgekoeld. Op een gegeven moment daalt de temperatuur van de stof niet meer.
Hoe heet deze temperatuur en welke temperatuur is het?

1. Het absolute vriespunt bij 0 K
2. Het absolute nulpunt bij 0 K
3. Het absolute vriespunt bij 0 ℃
4. Het absolute nulpunt bij 0 ℃

Per graad temperatuurstijging, zet aluminium 2x zoveel uit dan staal. Welke richting zal het bimetaal kromtrekken als de temperatuur groter wordt?

1. Beneden
2. Boven

Welke fase is een stof na condenseren?

1. Vaste fase
2. Vloeistof fase
3. Gasfase

Welke fase is water als het 105°C is?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas

Wat is mist?

1. kleine vlokjes bevroren water
2. kleine druppels vloeibaar water
3. kleine gasvormige waterdampbelletjes
4. waterdampdruppels in gasvormige lucht