week 3: hoofdletters

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Welkom 

Deze week

Alleen donderdag les: uitleg hoofdletters + weektaak

Je kunt hoofdletters op de juiste manier gebruiken

HOOFDLETTERS

Wanneer gebruik je een hoofdletter?

Zelf denken 1 min

Delen buurman/buurvrouw 1 min 

uitwisselen

Regel 1: begin van een zin

Aan het begin van een zin:

• Je begint een zin met een hoofdletter.

Als de zin met een afgekort woord begint, verschuift de hoofdletter naar het tweede woord:

• 's Ochtends sta ik vroeg op.
• 't Was vanochtend wel erg koud.

Regel 1: begin van een zin

Uitzondering: Als de zin met een cijfer of symbool begint, schrijf je geen hoofdletter aan het begin van de zin.

• €15 betaalde hij voor het boek.
• 86 jaar geleden werd mijn opa geboren.

Regel 2: namen van personen

Je schrijft een hoofdletter bij voor- en achternamen, doopnamen en voorletters:

• Sophie Jansen

Aanspreektitels (mevr.) en tussenvoegsels (van der) krijgen geen hoofdletter.

• fam. Berkmans
• Bert van den Brink

Regel 2: namen van personen

Wanneer er voor het tussenvoegsel geen voornaam of voorletter wordt genoemd, krijgt het tussenvoegsel wel een hoofdletter.

• meneer De Vries

Bij een tweede achternaam krijgt het tussenvoegsel geen hoofdletter.

• mevrouw Van de Ven - de Vries 

Regel 3: organisaties, merken, producten

Organisaties, merken en producten krijgen een hoofdletter.

• Apple
• Verenigde Naties

Soms gebruiken bedrijven de hoofdletters afwijkend van de regel, je neemt dit dan over.

• iPhone

Regel 4: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Bij aardrijkskundige namen van landen, steden, rivieren enzovoort gebruik je een hoofdletter.

• Eindhoven
• Amerikaanse president

Ook bij volken, talen of dialecten gebruik je een hoofdletter.

• Fransman
• Limburgs dialect

Regel 4: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Bij een windstreek gebruik je geen hoofdletter.

• Er komt vandaag een noordelijke wind.

Als de windstreek onderdeel is van een naam, gebruik je wel een hoofdletter.

• Noordelijke IJszee
• Noordoost-Brabant
• maar het noordoosten van Brabant

Regel 4: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Als je met de windstreek een cultureel, economisch of politiek gebied bedoelt, schrijf je een hoofdletter.

• In het Nabije Oosten is de situatie erg gespannen.
• Arme landen krijgen steun van het Westen.

Regel 5: historische gebeurtenissen en kalendergebruiken

Historische gebeurtenissen en feestdagen schrijf je met een hoofdletter.

• Koude Oorlog
• Vaderdag

Maar bij samenstellingen / afleidingen met feestdagen schrijf je geen hoofdletter:

• vaderdagontbijt / kerst (komt van Kerstmis)

Regel 5: historische gebeurtenissen en kalendergebruiken

Seizoenen, maanden en gewone dagen krijgen geen hoofdletter.

• zaterdag
• januari

Ook een historische periode krijgt geen hoofdletter.

• renaissance
• prehistorie

Regel 6: religieuze en culturele begrippen

Religieuze en culturele stromingen en woorden die daarvan zijn afgeleid krijgen geen hoofdletter.

• jodendom / christendom / islam / boeddhisme
• jood / christen / islamiet / boeddhist

Maar heilige begrippen die bij de stroming horen wel.

• God
• Bijbel

Regel 6: religieuze en culturele begrippen

Een woord dat is afgeleid van een heilig begrip krijgt geen hoofdletter.

• Hij ziet er goddelijk uit.
• Er ligt een bijbel op het nachtkastje.

Welk woord heeft geen hoofdletter?

1. Engels
2. Amsterdamse
3. Noorden
4. Peugeot

Met of zonder hoofdletter?

1. koningin maxima
2. Koningin maxima
3. Koningin Maxima
4. koningin Maxima

Dit woord schrijf je met een hoofdletter:

1. Winter
2. Mei
3. het IJ
4. Oost

Welk woorden moeten met een hoofdletter?

Elke zondag laat mevrouw de jong haar hond uit.

1. zondag, jong
2. zondag, de, jong
3. de, jong
4. jong

Welk woord is niet correct gespeld?

Uitleg

In een aanhef schrijf je de eerste verwijzing naar een naam altijd met een hoofdletter. Het is dus meneer Van Dalen, Jan van Dalen of meneer J. van Dalen. 

1. mevrouw van Zaalen
2. Katya van Zaalen
3. docente Van Zaalen
4. K.L. van Zaalen

Weektaak les 43

Opdracht 1 t/m 5 

Klaar? Dan kijk je na

Ook klaar met nakijken? Dan maak je het extra oefenblad. 

Je mag fluisterend overleggen

Welkom!

Boekpresentatie

Laat me weten welk boek je leest en of je je presentatie samen gaat houden, vul het in op It's Learning. 

Einde van de les