PD - 22/23 - 3.3 Politieke Partijen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Par. 3 Politieke Partijen

Parlementaire democratie

Leerdoelen

• Je leert wat voor soorten partijen er zijn.
• Je leert wat de functies van politieke partijen zijn.
• Je weet welke drie ontwikkelingen binnen de politiek van invloed zijn op onze politieke partijen.
• Je weet hoe een fractielid zijn beslissingen kan nemen.
• Je weet wat het politieke spectrum is en kan een aantal partijen op de juiste plek in dit spectrum zetten. 

Soorten  partijen

• Politieke partijen =  een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over de ideale samenleving. 
  Vaak terug te voeren op de ideologieën van 3.2.
  
  
• One- issuepartijen bijv. 50 plus & partij voor de dieren 
• Niet democratische partijen. 

Functies binnen de parlementaire democratie

1. Integratie van ideeën
   
2. Articulatie
3. Informatie
4. Participatie
5. Selectie van kandidaten 

Maatschappelijke veranderingen

1. Door ontzuiling en individualisering: 
   Veel minder mensen stemmen op de traditionele partijen / minder vanzelfsprekend dat ze op 1 partij blijven stemmen (veel meer zwevende kiezers).
2. Minder mensen worden lid van een politieke partij:
   Probleem voor selectie van kandidaten en voor de partijen zelf (financiering)
3. Bereik van de nationale politiek is minder geworden o.a. door komst en uitbreiding EU. 

Mag je afwijken van de partijlijn?

Politieke partijen zitten met een aantal zetels in de volksvertegenwoordiging en deze mensen vormen samen de fractie. 
Belangrijke taak: stemmen over wetsvoorstellen
>> mag je dan afwijken van je partij?

Soms oefenen partijen dan fractiediscipline uit.

Fractiediscipline wordt omschreven als de manier waarop de partij dwang uitoefent op de fractieleden met een afwijkend standpunt. Bijv door op ze in te praten of zelfs ze te dreigen met verwijdering uit de fractie. 
Doel = eensgezindheid + bereiken van een meerderheid aan stemmen

Fractiediscipline hoort niet thuis in een parlementaire democratie.

Helemaal mee oneens

Mee oneens

Mee eens

Helemaal mee eens

Politieke partij

1. Verzameling mensen die hetzelfde denkt over bepaalde zaken.
2. Partijen proberen mensen te interesseren om deel te nemen aan de politiek.
3. Partijen bevorderen contacten tussen kiezers en gekozenen.
4. Partijen laten horen welke eisen en verlangens burgers hebben.

Sleep de partijen naar de juiste plaats in het Politieke spectrum

Links

Rechts

Progressief

Conservatief

TIJDLIJN-SLEEPVRAAG

Dit is een tijdlijn sleepvraag, de tekst is vrij aan te passen. Om een sleepvraag aan een doel te verbinden klik je op de blauwe knop bij de vraag naar keuze. 

Wat is geen functie van een politieke partij?

1. Participatiefunctie
2. Articulatiefunctie
3. Informatiefunctie
4. Speculatiefunctie

Wat was het gevolg van de ontzuiling en individualisering voor politieke partijen?

1. Een flink aantal politieke partijen verdween.
2. Het aantal zwevende kiezers nam toe.
3. Het aantal zwevende kiezers nam af.
4. Een flink aantal nieuwe politieke partijen kwamen erbij.

Wat is een zwevende kiezer?

1. Iemand die de keuze voor een partij laat afhangen van het moment.
2. Iemand die geen gebruik maakt van zijn stemrecht.
3. Iemand die op een partij stemt die op het laatste moment hem /haar activeert om te gaan stemmen.
4. Iemand die bij elke verkiezing op een andere partij stemt.

Wat is een one-issue partij?

1. Een partij die maar met 1 andere partij wil samenwerken.
2. Een partij die een specifieke doelgroep vertegenwoordigd.
3. Een partij die meerdere standpunten tot hun belangrijkste punt hebben verheven.
4. Dat zijn partijen die de samenleving omver willen werpen.

Een partij die vaak oproept tot geweld en standpunten heeft die in strijd is met de rechtsstaat, noemen we...

1. Niet-parlementaire partijen
2. Niet-juridische partijen
3. Niet-democratische partijen
4. Zelfsturende partijen