3. politieke partijen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

politieke partijen

Welke politieke partijen zijn er in Nederland en wat willen ze?

eerst even herhalen...

Welke ideologie herken je?

Integratie.Er zijn in Nederland heel veel migranten die hun eigen weg hebben gevonden en geïntegreerd zijn in onze samenleving. Dat hebben die mensen zelf gedaan. Zij hebben de kansen gegrepen die Nederland biedt. Je best doen. Dat is ook wat we mogen verwachten van nieuwkomers: dat ze meedoen, de taal leren en aan het werk gaan. We verwachten bovendien dat ze de Nederlandse waarden en vrijheden respecteren. Wie niet zijn best doet om in te burgeren, krijgt een boete. Een baan is de beste manier om te integreren. Daarom geven wij asielzoekers eerst leefgeld en helpen we ze hun leven op orde te krijgen. 

Als mensen direct in een uitkering belanden, lopen zij een langdurige achterstand op.Sociale huurHet is niet eerlijk als asielstatushouders alle sociale huurwoningen bezet houden, waardoor Nederlanders geen kans meer maken. Zij gaan daarom eerst naar een kleinschalige integratielocatie. Pas als ze succesvol integreren, kunnen ze verhuizen. Zo wordt inspanning beloond.Migranten die een eigen inkomen verdienen kunnen na 5 jaar een permanente verblijfsvergunning krijgen. Als ze ook goed Nederlands spreken, is het mogelijk om Nederlander te worden. Dat is de ultieme beloning.

welke ideologie herken je?

Welke politieke partij?

Veel partijen zijn dus terug te voeren op een ideologie!

one-issuepartij

Stellen één aspect van de samenleving centraal. Bijvoorbeeld:

Partij voor de Dieren.

50PLUS.

Niet-democratische partijen

Wijzen een democratische staatsvorm af.

Fascistische / rechts-extremistische partijen.

Sterk nationalistisch.

Doen in Nederland niet mee aan de verkiezingen.

Functies van politieke partijen

Programmatisch: formuleren van concreet gedachtegoed

• Vertegenwoordigen en bundelen van belangen
• Ontwerpen en ondersteunen van beleid
• Formuleren van strijdpunten

Positioneel: wie geven het beleid vorm?

• Werving en selectie van politiek personeel (secret garden of politics – ticket balancing)
  
• Regeringsfuncties en regeringsvorming
  
• Instructies (fractiediscipline)
  

Civiel

• Communicatie
  
• Socialiseren, integreren, mobiliseren
  
• Makerlaarsfunctie
  

uitleg

Communicatie twee kanten op. Burgers wat er speelt, politieke partijen wat bv haalbaar is

Socialisatie opvoeden van burgers

Makelaarsfunctie loket functie waar burgers met hun vragen terecht kunnen (vooral informeren en verwijzen waar ze hulp kunnen krijgen)

uitleg

Positioneel gaat over het leveren van politieke functie en hoe zij daar invloed hebben op de opvattingen van mensen in deze functies.

Fractiediscipline is het vermogen van een fractie van een politieke partij om haar leden het beleid van het partijleiderschap te laten ondersteunen. In parlementaire democratieën heeft het begrip betrekking op de regie die partijleiders hebben over het stemgedrag van de eigen fractie.

uitleg

Vertegenwoordigen en bundelen van belangen Politieke partijen zullen proberen de vragen en/of belangen van burgers op de politieke agenda te plaatsen, zodat er aandacht aan geschonken wordt. Ze maken hier keuzes in welke belangen verdedigd zullen worden en waarop ze de klemtoon zetten.

Ontwerpen en ondersteunen van beleid partijen zullen ook oplossingen voorstellen.

Formuleren van strijdpunten Wat staat hoog op de agenda en wat staat lager? 

The secret garden of politics

het oorspronkelijke boek als je hier klikt

of

https://www.academia.edu/2658315/The_Secret_Garden_of_Politics

ticket balancing

In een lijstsysteem kan en wil men een reeks kandidaten aanbieden met kenmerken die verschillende groepen kiezers kunnen aanspreken 

Disfuncties van politieke partijen

• Verstarring – vermindering van waardenpluralisme
  
• Maatschappelijke verdeeldheid
  
• Vergaande politisering 
• Particratisering 

uitleg

Verstarring politieke partijen zetten zich vast in het beeld wat ze hebben. nieuwe geluiden kunnen moeilijk doordringen tot politieke agenda

Maatschappelijke verdeeldheid. Binnen partij sommige meer macht, onderscheid tussen bobo’s en gewone mensen. Mensen in samenleving het gevoel kunnen krijgen dat hun geluid en stem niet meer gehoord wordt

Vergaande politisering Er wordt politiek gemaakt van zaken waar dit niet nodig is. Bijvoorbeeld benoemingen in de ambtenarij door politiek bepaald wordt. Benoeming hogere rechten vs, of top ambtenaar benoemen. Burgemeesters in Nederland. Wordt minder in Nederland

Partricatisering proces waarbij politiek partijen zo dominant worden, dat andere politieke actoren ondergesneeuwd worden (belangengroepen, burgers)

politieke partijtypes

office-seeking

policy-seeking

vote-seeking

Office-seeking 

nadrukkelijk proberen in regering te komen, bereid tot compromissen

Policy-seeking 

beleid maken en hebt ideale voor beleid

Vote-seeking 

strategie om bij de volgende verkiezingen meer stemmen te krijgen

Loyaliteit aan politieke partijen

Door de ontzuiling en toenemende individualisering is het aantal trouwe stemmers afgenomen en het aantal zwevende kiezers toegenomen.

zwevende kiezers

Een zwevende kiezer is een persoon die niet verbonden is met een politieke partij of politicus of iemand die ook bereid is op andere partijen te stemmen tijdens een verkiezing dan de partij waar hij/zij mee is verbonden

leden aantallen

Het aantal leden van partijen neemt sterk af. 

Het verlies is het grootste bij de van oorsprong grote partijen PvdA, CDA en VVD.

Door de terugloop komt de selectiefunctie in gevaar. Ook lopen de contributie-inkomsten terug.

Partijleden vormen vaak een slechte afspiegeling van de samenleving.

De EU en soevereiniteit

Steeds meer regels worden in de Europese Unie gemaakt. Daardoor wordt het bereik van de nationale politiek (soevereiniteit) minder.

Om hier invloed op te houden wordt in het Europees parlement samengewerkt met partijen met hetzelfde gedachtegoed.

Mag je afwijken van de partijlijn?

Sinds de komst van politieke partijen kunnen volksvertegenwoordigers minder vanuit hun eigen oordeel stemmen.

Vrijwel elk Tweede Kamerlid stemt volgens de partijlijn

en/of afspraken uit het regeerakkoord.

Dit noem je fractiediscipline.

Leg uit dat fractiediscipline juist voor de huidige regerende partijen van cruciaal belang is voor het uitvoeren van het regeerakkoord.

standpunten politieke partijen

blz. 106 en 107 esseneronline

tools.prodemos.nl