Signaalwoorden

• Taal
• Basisschool
• Groep 8

Signaalwoorden

.

Wat hebben een vuurtoren en signaalwoorden

 met elkaar gemeen?

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• weet ik waarom het gebruik van signaalwoorden belangrijk is.
• kan ik signaalwoorden herkennen.
• kan ik signaalwoorden toevoegen en aanpassen in mijn eigen tekst.
• kan ik een originele titel bedenken voor mijn biografie.

Signaalwoorden

Een signaalwoord geeft een verband tussen verschillende zinnen of alinea's aan.

Lees de onderstaande tekst

Mert werd geboren in Turkije. Toen hij acht was verhuisde hij naar Nederland. Toen hij in Nederland was ging hij daar naar school. Dat vond hij stom. En toen werd hij vrienden met Tom. En toen vond Mert het iets leuker in Nederland. Toen bedacht hij dat hij op voetbal wilde. Dat mocht niet van zijn moeder. Toen ging Mert maar gewoon stiekem voetballen met de buurkinderen. 

Wat valt je op?

Lees de onderstaande tekst

Mert werd geboren in Turkije. Toen hij acht was verhuisde hij naar Nederland. Toen ging hij daar naar school. Dat vond hij stom. Toen sprak hij nog bijna geen Nederlands. En toen werd hij vrienden met Tom. En toen vond Mert het iets leuker in Nederland. Toen bedacht hij dat hij op voetbal wilde. En toen mocht dat niet van zijn moeder. Toen ging Mert maar gewoon stiekem voetballen met de buurkinderen. 

Signaalwoorden

Er zijn heel veel meer signaalwoorden dan alleen maar 'toen'. Ook geven verschillende soorten signaalwoorden verschillende verbanden aan:

Signaalwoorden

voorbeeld

• zoals 
• bijvoorbeeld

opsomming

• en
• verder
• ten eerste
• tenslotte

tegenstelling

• maar
• toch
• echter
• hoewel

vergelijking

• net als
• evenals
• zoals

reden/verklaring

• omdat
• want
• daarom

oorzaak-gevolg

• want
• doordat
• daardoor

doel-middel

• daarmee
• door middel van

voorwaarde

• als
• indien
• tenzij

tijd

• vroeger
• intussen 
• tijdens

samenvatting

• al met al
• geconcludeerd kan worden dat
• kortom

conclusie

• dus
• tot slot

Signaalwoorden

Genoeg keuze dus!

Mert werd geboren in Turkije.                                    hij acht was verhuisde hij naar Nederland en 

ging daar naar school. Dat vond hij stom                                    hij nog bijna geen Nederlands sprak.

Gelukkig werd hij vrienden met Tom.                                       vond Mert het iets leuker in Nederland. 

                                    hij op voetbal mocht, werd het vast nog leuker.                                       dat mocht 

niet van zijn moeder.                                          ging Mert maar gewoon voetballen met de

 buurkinderen. 

Lees de aangepaste tekst en sleep de signaalwoorden naar de juiste plek.

Toen

omdat

Daardoor

Als

Maar

Daarom

.

Waarom is het gebruik van (verschillende) signaalwoorden belangrijk?

Opdracht

Geef alle signaalwoorden in je eigen tekst een kleurtje.

Zodra jullie beginnen komt de volgende slide in beeld met daarop alle signaalwoorden

Signaalwoorden

voorbeeld

• zoals 
• bijvoorbeeld

opsomming

• en
• verder
• ten eerste
• tenslotte

tegenstelling

• maar
• toch
• echter
• hoewel

vergelijking

• net als
• evenals
• zoals

reden/verklaring

• omdat
• want
• daarom

oorzaak-gevolg

• want
• doordat
• daardoor

doel-middel

• daarmee
• door middel van

voorwaarde

• als
• indien
• tenzij

tijd

• vroeger
• intussen 
• tijdens

samenvatting

• al met al 
• geconcludeerd kan worden dat
• kortom

conclusie

• dus
• tot slot

Instructie spel

• Maak twee teams. Kinderen die een biografie over elkaar schrijven, zitten in verschilende teams
• Iedereen krijgt pen en papier.
• Elke beurt heeft elk team een andere leider (tot iedereen is geweest, dan eindigt het spel).
• Team 1 begint en draait aan het rad.
• De leider van het team heeft 30 seconden om een zin te maken met het woord dat is gedraaid. 
• De andere teamleden van team 1 en team 2 bedenken ook een zin en schrijven deze op.
• Heeft de leider een goede zin gemaakt? Dan krijgt team 1 het aantal punten dat achter het woord staat geschreven.
• Heeft de leider niks kunnen bedenken? Dan mag hij of zij één kind aanwijzen uit team 1 om zijn of haar zin voor te lezen. Is die zin goed? Dan krijgt team 1 alsnog de punten.
• Is die zin fout? Dan krijgt team 2 tien seconden om te overleggen welke zin ze gaan gebruiken. Is die goed? dan krijgt team 2 de punten. Is de zin fout? Dan krijgt niemand punten.
• Het team met de meeste punten aan het einde wint.

Maak in 30 seconden een zin met...

Opdracht

Herschrijf je tekst met een focus op signaalwoorden.

Signaalwoorden

voorbeeld

• zoals 
• bijvoorbeeld

opsomming

• en
• verder
• ten eerste
• tenslotte

tegenstelling

• maar
• toch
• echter
• hoewel

vergelijking

• net als
• evenals
• zoals

reden/verklaring

• omdat
• want
• daarom

oorzaak-gevolg

• want
• doordat
• daardoor

doel-middel

• daarmee
• door middel van

voorwaarde

• als
• indien
• tenzij

tijd

• vroeger
• intussen 
• tijdens

samenvatting

• al met al 
• geconcludeerd kan worden dat
• kortom

conclusie

• dus
• tot slot

Hoe kies je
een goede titel?

Welke titel vind je het best voor de biografie van Bibian Mentel?

Leef!

Bibian Mentel

Een bijzonder vrouw

Zestien keer kanker

Een prachtig leven

Blijf positief!

Vraag leerlingen waarom ze die titel hebben gekozen.

Titel kiezen

Natuurlijk had de biografie van Bibian Mentel gewoon 'Bibian Mentel' kunnen heten. En ook de andere titels hadden allemaal gekund. Er is wat dat betreft geen goed of fout. De titel 'leef!' is waarschijnlijk gekozen door de uitgever omdat hij wat mysterieuzer is, waardoor je als lezer nieuwsgierig wordt en eerder geneigd bent om het boek te kopen.

Opdracht

Bedenk 8 mogelijke titels. Zorg dat de titels:

• kort maar krachtig zijn.
• iets te maken hebben met het levensverhaal van je maatje.

Opdracht

Overleg samen met je maatje welke titel jullie kiezen voor je boek.

Terugkoppeling lesdoelen

• Ik weet waarom het gebruik van signaalwoorden belangrijk is.
• Ik kan signaalwoorden herkennen.
• Ik kan signaalwoorden toevoegen en aanpassen in mijn eigen tekst.
• Ik kan een originele titel bedenken voor mijn biografie.

.

Hoe vond je het om een biografie te schrijven?

Tot ziens!