Almelo Groente en fruit les 6

• Groente en fruit
• MBO
• Studiejaar 1

De productie van diepvriesspinazie - deel 1

Les 5

Vandaag:

• Start productie van diepvries spinazie
• Oefening frietbereiding
• Opdracht diepvriesspinazie

Leerdoelen

Jij:

• Kunt de productie van diepvriesspinazie construeren

• Kunt van elk van de processtappen het doel aangeven

• Kent de gebruikte apparatuur

Samenstelling spinazie

• Bladgroente 
  
• Cellen zeer kwetsbaar, beschadigen snel 
  
• Vrijkomende celvocht, uitstekende voedingsbodem
  
• Bevat nitraat 
  
• Nitraat --> nitriet --> in lichaam: nitrosaminen (kankerverwerkkend) 
  

Spinazie is een bladgroente die je twee keer per jaar zaait en na drie maanden kunt oogsten. Na het oogsten verwerk je de spinazie snel, omdat de cellen kwetsbaar zijn voor microbieel bederf. Het is een gezond voedingsmiddel als de gehaltes aan nitraat en nitriet niet te hoog zijn.

zaaiperiode van spinazie is  afhankelijk van de eisen die de afnemer eraan stelt. Zaaien doe je vanaf april tot en 

met oktober. De zaadjes die je in april inzaait, kun je na vier tot zes weken oogsten.  Van mei tot en met oktober kun je van verschillende velden spinazie oogsten. Er is  een korte periode in de zomer waarin nauwelijks aanbod van spinazie is. Dan zijn er teeltproblemen door te veel onkruid en insecten. De spinazie die je in oktober zaait,  is de eerste spinazie die je kunt oogsten in het prille voorjaar. Deze spinazie noem je 

ook wel winterspinazie. De boer/teler ontvangt van de fabriek het zaaizaad dat vooraf  in het laboratorium op kiemkracht en raszuiverheid getest is. De fabriek geeft  aanwijzingen aan de teler over het zaaitijdstip, eventuele bestrijding van ziekten en plagen, en het oogsttijdstip. Speciale ‘versmensen’ gaan op het land kijken of de spinazie aan de gewenste kwaliteit voldoet. De kwaliteit van de spinazie wordt bepaald door: 

– de blad-steelverhouding: hoe meer blad hoe beter;

– de aanwezigheid van bloesemknoppen, insecten en onkruid: hoe minder hoe  beter.

Bladgroente en dus ook spinazie oogst je meestal ’s morgens vroeg (als het nog koel  is). Het transport naar de fabriek moet zo snel mogelijk plaatsvinden, omdat spinazie zeer snel in kwaliteit achteruitgaat. De cellen van bladgroenten zijn kwetsbaar en 

beschadigen snel. Het vrijkomende celvocht is een uitstekende voedingsbodem voor  bacteriën, die snel groeien, zeker bij een wat hogere temperatuur. Om rotting, nitraat vorming van giftige afvalstoffen en omzetting van nitraat in nitriet te voorkomen, stelt de fabriek eisen aan de tijd tussen oogsten en verwerken. Bij een temperatuur beneden 15 °C wordt een norm gehanteerd van 10 uur, bij een hogere temperatuur mag er maximaal 7 uur tussen tijdstip van oogsten en verwerken zitten.

Hoe wordt de kwaliteit van spinazie bepaald?

Blad-steelverhouding: hoe meer blad, hoe beter

De aanwezigheid van bloesemknoppen, insecten en onkruid: hoe minder, hoe beter

Spinazie is zeer gezond: het bevat voedingsstoffen, vitamines en mineralen die  belangrijk zijn voor een gezond lichaam.

Spinazie bevat ook nitraat en nitriet. Nitraat is een meststof voor de spinazieplant, die

de plant opneemt. Bij te sterke bemesting wordt het nitraatgehalte van de spinazie  te hoog, meer dan 2 000 mg per kg. Nitraat zelf levert geen direct gevaar voor de gezondheid. Maar bacteriën zijn in staat nitraat om te zetten in nitriet. Ons lichaam nitriet zet nitriet verder om in kankerverwekkende) nitrosaminen. Je moet echter tientallen 

nitrosaminen kilo’s spinazie per dag eten wil je een risico lopen.

Kwaliteitseisen 

De volgende kwaliteitsgebreken van spinazie kunnen zijn:

• Uitdroging  
  
• Geelverkleuring
  
• Na-rot 
  
• Wolf (meeldauw) 
  
• Bietenvlieg 
  
• Ethyleenschade 

Enkele kwaliteitsgebreken bij spinazie zijn de volgende:

– Uitdroging: slap worden van de blaadjes, vooral waar het product aan de lucht  blootstaat. 

– Geelverkleuring: oude blaadjes verkleuren het eerst en gaan daarna snel rotten.

– Na-rot: bij beschadigde bladeren (bijvoorbeeld door oogsten) wordt het weefsel  aangetast door een bacteriesoort (Erwinia Caratovora). Snel worden grotere delen van het blad papperig en ontstaat een geur van rottend weefsel. Het aangetaste weefsel is waterig en bruingroen gekleurd. 

– Wolf (meeldauw): deze afwijking ontstaat door een schimmelsoort (Peronospora  farinosa). Op de bladeren komen bleke plekken voor met grauwviolet schimmelpluis aan de onderzijde. 

– Bietenvlieg: de larven van dit insect leven in het bladmoes.

– Ethyleenschade: ethyleen (rijpingshormoon) versnelt de geelkleuring van het blad. 

Om deze gebreken op te sporen wordt de spinazie bij binnenkomst gecontroleerd.  Voordat je een container mag verwerken, moet de ingangscontroleur de partij goedkeuren. De controleur neemt een monster van 5 kg en controleert dit op de voorgaande kwaliteitsgebreken en op de hoeveelheid grond die met de oogst is 

meegekomen.

Welke ingangscontroles worden er uitgevoerd?

Monster van 5 kg --> controle op kwaliteitsgebreken (zie vorige dia)

Check v/d hoeveelheid grond die met de oogst is meegekomen

Oefening frietbereiding

• Ga naar Cram (klik op de link)
• Log in op jou account
• Speel de game

Opdracht diepvriesspinazie

• Maak in groepjes (indeling volgt) minimaal 15 vragen in Cram over de diepvriesspinazie.
• Gebruik hiervoor deze les en les 7 en 8.
• Titel flashcards: Diepvriesspinazie + groepsnamen
• Inleverdatum link flashcards: vrijdag 2 oktober voor 22:00 

Goede vragen kunnen mogelijk op de toets worden gebruikt

Groepsindeling

Groep 1

Caine Daniluk

Marea Katers

Stan Onland

Dustin Roolvink

Twan Wiggers

Groep 2

Luuk Haan

Jarno Huitema

Anne Nieuwenhuis

Demi Peterink

Tieme Slotman

Groep 3

Jeroen Elsman

Maartje Meijer

Jeroen Oosterhuis

Amber Smit

Jesse Stevens

Groep 4

Tim Haverkamp

Rik Hietbrink

Xander Molenmans

Marije Scholten

Loek Welpelo

Leerdoelen

Jij:

• Kunt de productie van diepvriesspinazie construeren

• Kunt van elk van de processtappen het doel aangeven

• Kent de gebruikte apparatuur