Po Dekolonisatie en globalisering

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

h2 les 1

Dekolonisatie en globalisering

5

Praktische opdracht

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

h2 les 1

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe een betoog is opgebouwd en uit welke onderdelen een inleiding, middenstuk (kern) en slot (conclusie) bestaan.
• Je kunt een (overtuigende) argumentatie opbouwen met behulp van bronnen.
• Je kunt een (overtuigende) tegenargumentatie opbouwen  met behulp van bronnen en deze ontkrachten

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

h2 les 1

Opbouw van een betoog

Voor meer informatie zie bestand; handleiding schrijven historisch betoog 

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Wat is een betoog?

Een betoog is een overtuigende tekst. In een betoog probeert de schrijver zijn lezers ervan te overtuigen dat hij gelijk heeft. Dit doet hij door middel van argumenten. Een historisch betoog werkt ook zo. In het begin van een historisch betoog wordt er vaak een stelling geformuleerd. In de rest van het betoog wordt deze stelling met argumenten en voorbeelden versterkt.

h2 les 1

Opbouw van een betoog 

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

h2 les 1

Opbouw van een betoog - inleiding

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Inleiding

In de inleiding is het vaak de bedoeling dat je lezers aantrekt door bijvoorbeeld een actueel voorbeeld te geven dat bij het onderwerp past of een heel goed historisch voorbeeld. Misschien heb je laatst wel een krantenartikel gelezen dat bij jouw onderwerp past.

In de inleiding presenteer je ook je stelling. Formuleer de stelling zo dat je voldoende argumenten hebt als ondersteuning. Gebruik je termen of begrippen die centraal staan in je betoog? Leg deze dan hier uit, zodat de lezer weet waar jouw betoog over zal gaan.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - inleiding

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

‘Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding’ is een bekende passage uit ‘De lof der zotheid’ van Erasmus. Mogelijk had Erasmus tijdens het schrijven van deze passage de katholieke kerk in gedachten. Erasmus had net als steeds meer mensen kritiek op de katholieke kerk, die zich volgens hen te veel bezig hield pracht en praal. Hervormingen binnen de kerk waren volgens Erasmus hard nodig. Deze hervormingen kwamen er niet. In plaats daarvan vond er een splitsing binnen de kerk plaats, de reformatie. De splitsing binnen de kerk voelde voor Erasmus als een nederlaag. Hij was er van overtuigd dat de kerk van binnenuit hervormd had kunnen worden. Een splitsing had voorkomen kunnen worden. Had Erasmus gelijk? Had de reformatie voorkomen kunnen worden? 

Bedenk: 1+2=3!

Het schrijven van een alinea bestaat net als het schrijven van een betoog uit drie delen.

In dit voorbeeld zien we een inleiding. Bestaande uit een introductie, een korte beschrijving van het onderwerp en, in het geval van een betoog, de stelling.

Een tekst beginnen is altijd lastig. Voorkom dat je begint met ‘ik’ of ‘Dit betoog gaat over…’ Beide komen knullig over. Met de eerste zin wil je de aandacht trekken. Dit kan natuurlijk op verschillende manieren, maar een goed citaat werkt altijd (moet het wel passen bij het onderwerp). Dmv het citaat introduceer je het onderwerp. Je verteld kort waar het over gaat en eindigt met een stelling. Zo is voor de lezer precies duidelijk wat gaat komen.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - inleiding

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Herkennen we in deze inleiding 1+2=3?

h2 les 1

Opbouw van een betoog - inleiding

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Vergelijk de drie inleidingen met elkaar. Welke vind je de beste? Leg uit waarom.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - schrijf een inleiding

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Theorie toepassen, let op!

Omdat het bij deze opdracht om een het schrijven van een schriftelijk advies gaat, is de aandacht trekken niet nodig.

Geachte heer (zoek op wie minister-president was in 1948),

• Inleiding: je vertelt in de inleiding de reden waarom je deze brief stuurt (advisering over de tweede politionele actie)

Schrijf een inleiding waarin je:

1. De reden voor je schrijven bekent maakt;
2. Je stelling bekend maakt (wat ga je adviseren?) 

Schrijf een inleiding waarin je:
- De reden voor je schrijven bekent maakt;
- Je stelling bekend maakt (wat ga je adviseren?)

h2 les 1

Chat-gpt?

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Het is niet toegestaan Chat-gpt je betoog te laten schrijven. Dit kan ook niet, want bronnen.

Maar, gpt kan wel een handig hulpmiddel zijn. Zo kan je gpt vragen om je tekst te verbeteren. Dit is toegestaan en zelfs aan te raden. 

https://chatgpt.com/

h2 les 1

Opbouw van een betoog - kern

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

h2 les 1

Opbouw van een betoog - kern

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Alinea in de kern

Als het gaat om de omslag van lokale vermaken naar nationaal beoefende en gestandaardiseerde sporten dan heeft de modernisatie een cruciale rol gespeeld. De toenemende mogelijkheden tot mobilisatie en interactie tussen mensen uit verschillende regio’s hebben ervoor gezorgd dat sporters uit verschillende dorpen en steden met regelmaat tegen elkaar konden strijden. Competities konden worden opgericht en gecoördineerd. Hiervoor waren gestandaardiseerde regels noodzakelijk om wedstrijden eerlijk te kunnen laten verlopen. Dit alles had niet kunnen plaatsvinden zonder de modernisatie.

Bedenk: 1+2=3!

In deze alinea wil de schrijver beargumenteren dat de omslag van lokale vermaken naar nationale vermaken niet had kunnen plaatsvinden zonder de modernisatie (industrialisatie).

Ook hier zien we een duidelijke opbouw. We beginnen met het argument. Vervolgens wordt dat argument onderbouwd om af te sluiten met het argument.

Mocht je meerdere argumenten aanvoeren, maak dan gebruik van opsommingen: Ten eerste, ten tweede, maar ook, tot slot enz.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - kern

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Herkennen we in deze alinea 1+2=3?

h2 les 1

Opbouw van een betoog - kern

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Vergelijk de drie betogen met elkaar. Welke vind je de beste? Leg uit waarom.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - schrijf een alinea

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Kern: In de kern leg je uit hoe je tot je advies komt. Dit doe je door gebruik te

maken van een aantal argumenten. 

Schrijf een alinea waarin je:

1. Een argument geeft;
2. dit argument ondersteund met bron A;
3. je argument herhaalt

Schrijf een alinea waarin je:
- Een argument geeft;
- dit argument ondersteund met bron A;
- je argument herhaalt

h2 les 1

Opbouw van een betoog - conclusie

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Conclusie

De conclusie is een belangrijk deel van je betoog. Hierin worden de belangrijkste argumenten nog een keer op een rijtje gezet en geef je nog eens duidelijk aan welke stelling je genomen hebt en waarom.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - conclusie

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

De conclusie, het eindoordeel. De beantwoording van de hoofdvraag. Het is slim om je conclusie te laten beginnen met het herhalen van de hoofdvraag. Dan is gelijk duidelijk waar het ook weer over ging.

Deze vraag ga je vervolgens beantwoorden. Dit doe je door je aangedragen argumentatie (kern) samen te vatten. In dit voorbeeld bestaat de vraagstelling uit drie delen. Alle drie de delen worden kort behandeld. De informatie die gegeven wordt is al bekend bij de lezer, want behandeld in de kern. Het is niet de bedoeling dat in de conclusie nieuwe informatie wordt voorgelegd aan de lezer. De schrijver vat samen en geeft in het laatste gedeelte zijn oordeel.

h2 les 1

Opbouw van een betoog - kern

Tijd van televisie en computers vanaf 1950

Vergelijk de drie conclusies met elkaar. Welke vind je de beste? Leg uit waarom.

h2 les 1

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe een betoog is opgebouwd en uit welke onderdelen een inleiding, middenstuk (kern) en slot (conclusie) bestaan.
• Je kunt een (overtuigende) argumentatie opbouwen met behulp van bronnen.
• Je kunt een (overtuigende) tegenargumentatie opbouwen  met behulp van bronnen en deze ontkrachten

Tijd van televisie en computers vanaf 1950