Les 5 & 6 - week 12 - leerdoel 15 & 16: schout, schepenen en centraal bestuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Tijdvak 4 - Steden & Staten 

3.4 De handel groeit weer (vanaf 1000)

Programma 

1. Voorkennis: De middeleeuwse stad (leerdoel 14)           (5 min)

2. Bespreken leerdoel 15: Steden werden machtiger      (10 min)

3. Introductie leerdoel 16                                                              (10 min)

4. Opdracht bij leerdoel 16                                                            (15 min)

5. Herhaling leerdoel 15 & 16                                                        (10 min)

(doel 14) Wie behoorden tot de derde laag van de middeleeuwse stad.

1. Oude of zieke mensen
2. Mensen zonder vast werk
3. Rijke kooplieden & meesters van gilde
4. Winkeliers & ambachtslieden

(doel 14) Wie waren vaak bestuurders van de stad?

1. Winkeliers & ambachtslieden
2. Oude of zieke mensen
3. Mensen zonder vast werk
4. Rijke kooplieden & meesters van gilde

(doel 14) Wat is een gilde?

1. Een groep ambachtslieden in dezelfde beroepsgroep.
2. Een kerkgebouw.
3. Een middeleeuws kasteel.
4. Een soort stadhuis.

(doel 14) Hoe werd je een meester in de middeleeuwen?

1. Door een meesterproef af te leggen.
2. Door te solliciteren bij de gilde.
3. Door veel geld te betalen.
4. Door veel te oefenen.

Leerdoel 15 - Je kunt uitleggen dat de burgers van de steden steeds machtiger werden 

• Lezen bladzijde 80. stadsrechten
• Stadrechten zijn: rechten om zelf te mogen besturen, wetten te maken en rechtspreken.
• De heer kreeg hiervoor belasting  van de heer 
• Steden werden zo rijk dat ze een eigen leger hadden en werden heel zo machtig. 

Leerdoel 15 - Je kunt uitleggen dat de burgers van de steden steeds machtiger werden (1/2)

• 1.  Leg uit wat stadsrechten zijn en van wie een stad deze rechten kreeg.  
• Stadrechten zijn: rechten om zelf te mogen besturen, wetten te maken en rechtspreken.
• 2.  Leg uit wat de heer hiervoor terugkreeg van de stad. 
• Belasting 
• 3.  Verklaar waarom steden machtig werden. 
• Steden werden zo rijk dat ze een eigen leger hadden en werden zo machtig. 

Leerdoel 15 - Je kunt uitleggen dat de burgers van de steden steeds machtiger werden (2/2)

• 4. De schout en schepenen vervulden drie functies tegelijkertijd. Leg dit uit. 
• Bestuurder, rechter en politie in één. 
• 5. Leg uit wat de rol is van de schout en van de schepenen.  
• Schout: Belangrijkste bestuurder van de stad  
• Schepenen: bestuurders stad, gekozen door rijke kooplieden en meesters van gilde. 

Wat is de rol van schout en de schepenen?

1. Politieagenten van de stad
2. Bestuurder en bestuurders van de stad
3. Burgemeester en wethouders van de stad
4. Rechters van de stad

Wat zijn de drie functies van de schout en de schepenen?

1. Bestuurder, rechter en politie
2. Bestuurder, advocaat en politie
3. Bestuurder, rechter en secretaris
4. Bestuurder, rechter en burgemeester

Tijdvak (3!) & 4 - Monniken & Ridder, Steden & Staten 

3.5 Koningen willen meer de macht

16 Je kunt uitleggen dat het lastig was om een  middeleeuwse koninkrijk te besturen. 

1.  Leg uit van wie de koning hulp kreeg tijdens het besturen van het koninkrijk. 

2. Welke twee oorzaken maakten besturen van deze koninkrijken lastig? 

Klaar?

Maak opdracht 3a tot en met 4d op blz. 162 

Daarmee klaar? 

https://schooltv.nl/video/de-middeleeuwen-de-stad/

16 Je kunt uitleggen dat het lastig was om een  middeleeuwse koninkrijk te besturen. 

1. De koning kreeg hulp tijdens het besturen van het koninkrijk. 

• Een koning kreeg hulp van de adel om zijn land te besturen. 
• Edelmannen bestuurden stukken land voor de koning.

2. Welke twee oorzaken maakten besturen van deze koninkrijken lastig? 

• Ten eerste: Koningen moesten veel reizen om te controleren. 
• Ten tweede: Overal andere wetten/regels.