Hoofdstuk 7: paragraaf 1 t/m 3 2021

Wateroverlast
Herhaling
Domein Leefomgeving
1 / 45
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 45 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

Items in this lesson

Wateroverlast
Herhaling
Domein Leefomgeving

Slide 1 - Slide

Lesdoel
  • Hoe ziet een rivier eruit?
  • Welk beleid wordt er gevoerd rondom rivieren?
  • Welk kustbeleid wordt er gevoerd in Nederland?

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Video

Start les

Slide 4 - Slide

Wat zie je hier?

Slide 5 - Slide

7.1 Wateroverlast: Overstromingsgevaar

Slide 6 - Slide

Stroomgebied
en 
waterscheiding

Slide 7 - Slide

Lengteprofiel
Stroomstelsel:
  • Bovenloop
  • Middenloop
  • Benedenloop

Verval en verhang

Slide 8 - Slide

Dwarsprofiel: ongetemde rivier

Slide 9 - Slide

Dwarsprofiel: getemde rivier

Slide 10 - Slide

Soorten rivieren
  1. Gletjserrivier
  2. Regenrivier
  3. Gemengde rivier

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

Begrippen
  • Debiet
  • Regiem
  • Piekafvoer
  • Vertragingstijd

Slide 13 - Slide

Vertragingstijd
afhankelijk van:
  1. vegetatie
  2. ondergrond
  3. invloed van de mens

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

De dynamische Nederlandse kust
  1. Zeestroming
  2. Getijdenstroming
  3. Opbouw
  4. Afbraak


Vloedstroom hetzelfde als zeestroom, dus hardere stroming. 
Er wordt meer zand achtergelaten dan dat er wordt meegenomen. 

Slide 16 - Slide

Zachte kust:
Zand en klei

Z -> N
1. Estuariumkust
2. Duinenkust
3. Waddenkust



Harde kust:
gevormd door de mens

1. Zeewerende dijken in een duinenkust
2. Dammen; kustlijnverkorting
3. Strekdammen en pieren

Slide 17 - Slide

Estuarium

Slide 18 - Slide

Zeewerende dijk

Slide 19 - Slide

Dammen en pieren

Slide 20 - Slide

Dreiging
  1. Zeespiegelstijging
  2. Bodemdaling (kanteling + inklinken)
  3. Combinatie van 1 en 2: relatieve zeespiegelstijging
  4. Klimaatverandering: instabiel weer -> meer stormen

Slide 21 - Slide

Klimaatverandering vergroot het overstromingsgevaar langs de grote rivieren. Dit komt onder andere door een grotere toestroom van gletsjerwater en doordat de jaarlijkse hoeveelheid neerslag toeneemt. Geef nog twee manieren waarop door klimaatverandering het overstromingsgevaar groter wordt.
De volgende vragen komen uit het examen 2016, eerste tijdvak

Slide 22 - Open question

De Zandmaas (zie de bron) heet zo omdat de bedding van de rivier uit zand bestaat. Stroomopwaarts van de Zandmaas ligt de Grindmaas, waar de bedding vooral bestaat uit grind.
Leg uit dat het grind stroomopwaarts van het zand ligt.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.
De volgende vragen komen uit het examen 2017, tweede tijdvak

Slide 23 - Open question

Hoogwater in de Rijn komt vrijwel uitsluitend in de winter voor.
In de zomer komt hoogwater in de Rijn vrijwel nooit voor.
Geef twee oorzaken waardoor in de zomer vrijwel nooit hoogwater in de Rijn voorkomt.
De volgende vragen komen uit het examen 2017, eerste tijdvak

Slide 24 - Open question

De IJssel is een aftakking van de Rijn die water uit het stroomgebied van deze rivier afvoert.
Geef aan
− waardoor het debiet van de IJssel het hoogst is in de winter;
− waardoor het regiem van de IJssel regelmatiger is dan dat van de Maas.
De volgende vragen komen uit het examen 2016, tweede tijdvak

Slide 25 - Open question

Winterbed
Buitendijks
Zomerbed
Binnendijks
Uiterwaarde
Zomerdijk
winterdijk

Slide 26 - Drag question

Bovenloop
Middenloop
Benedenloop
Veel diepte-erosie
Zand en klei
Transport
Sedimentatie
Keien, stenen, grind
Grind, zand en klei
Smalle rivier
Brede rivier
Breedste rivier

Slide 27 - Drag question

7.2 De wateroverlast: beleid

Slide 28 - Slide

Nieuwe visie beleidsmaatregelen: 

  1. klimaatverandering: onregelmatiger neerslagregiem, hoger debiet, zeespiegelstijging
  2. Maatregelen voor hele stroomgebied
  3. Ecologische diversiteit

Slide 29 - Slide

Menselijk handelen
onregelmatiger regiem
grotere kans op verhoogde piekafvoer

Slide 30 - Slide

Klimaatverandering
als gevolg van versterkte broeikaseffect:

  • neerslag neemt toe
  • glestjers zullen sneller smelten
  • vaker extreme weersituaties

Slide 31 - Slide

Gevolg voor rivieren
  1. onregelmatiger regiem rivieren door onregelmatig neerslagregiem
  2. vaker verhoogde piekafvoer door afname waterbergend vermogen uiterwaarde
  3. moeilijkere afvoer rivieren door verhoogde zeespiegel, hogere waterstanden en verzilting

Slide 32 - Slide

Ruimte voor de rivier

Slide 33 - Slide

Nationaal waterbeleid
Aandacht voor: 
  • zoetwatervoorziening en waterveiligheid
  • drietrapsstrategie
  • watertoets

Slide 34 - Slide

Bescherming tegen het water
Constant aanpassing nodig.

1. Kribben: stroomsnelheid, diepte en sedimentatie vertraagd

Slide 35 - Slide

Beschermingsmaatregelen
2. Dijkverzwaring: sedimentatie in winterbed, rivier hoogt zichzelf op.

3. Kanaliseren van de rivier:  stuwen, rechttrekken bochten -> bevaarbaarheid

Slide 36 - Slide

Beschermingsmaatregelen
5. ophogen zomerdijk: meer agrarisch gebruik uiterwaarde, verkleining overstromingsgebied

6. Verstedelijking en verstening: afname vertragingstijd, kans op piekafvoer


Slide 37 - Slide

Beschermingsmaatregelen
7. Noodoverloopgebieden

Slide 38 - Slide

Nieuw kustbeheer
"zacht waar het kan, hard waar het moet"

1. Vooroever en zandsuppletie
2. Dynamisch kustbeheer: ruimte voor de zee
3. harde kustverdediging
4. Tegengaan bebouwing, bolwerkvorming

Slide 39 - Slide

7.3 Wateroverlast: vraagstukken op regionaal niveau

Slide 40 - Slide

Slide 41 - Video

Slide 42 - Slide

Fluviaal schaalniveau
  • Intergouvernementele samenwerking
  • Actieplan hoog water
  • Actieplan Rijn 2020

Slide 43 - Slide

Slide 44 - Link

Slide 45 - Link