Reflecteren

• Mentorles
• MBO
• Studiejaar 4

Wat heb jij nog te leren als het gaat over reflecteren?

Reflecteren

Heb je een prettige methode?

😒🙁😐🙂😃

Reflecteren

Reflecteren is een cyclische manier van leren waarin je vaardig moet worden. Daarmee is het tegelijkertijd een vaardigheid. 

Reflecteren is altijd gericht op het eigen gedrag/handelen. 

Zorgt voor: bewustwording en inzichten. 

 Je formuleert handelingsalternatieven. Het doel ervan is je (professioneel) handelen te verbeteren in toekomstige situaties.

Reflecteren

Ervaringsleren = Reflecteren

• Je doet een ervaring op, kijkt hierop terug, haalt eruit wat belangrijk voor je is en mogelijk pas je nieuw gedrag toe in nieuwe situaties.
  

Over deze manier van leren heeft David Kolb veel geschreven.

Model cyclisch leren: leercyclus van Kolb. Hierin is reflectie een noodzakelijke fase in het leren. Zonder reflectie is er geen sprake van een leercyclus.

Gedrag

Wat is gedrag?

Datgene wat iemand waarneembaar en niet-waarneembaar doet.

Gedrag is een samenstel van waarneembare handelingen en niet waarneembare processen

Het waarneembare gedrag: dat wat je doet, je handelen.

Het niet- waarneembare deel; dat is je beleving, wat je erbij denkt en voelt of wat je wilt.

Vaak is het niet waarneembare deel voor jezelf nog onbewust. (zie model ijsberg)

De ijsberg

Boven de top van de ijsberg is het gedrag wat mensen van jou zien. Onder de waterlijn zit nog een heel groot en belangrijk deel van de ijsberg dat de top draagt. Dit verborgen deel beïnvloedt het gedrag boven de waterlijn.

Reflectievragen richten zich op de gehele ijsberg. Het zichtbare gedrag vormt de aanleiding om vragen te stellen over het niet waarneembare, vaak nog onbewuste gedrag, het onderwaterdeel.

Wat is het verschil tussen evalueren en reflecteren?

Verschil evalueren - reflecteren

Evalueren wil zeggen waarderen of beoordelen. Bij een evaluatie kijk je terug op het verrichten van een bepaalde taak. De taak staat centraal. Het eindresultaat van de taak (product) wordt beoordeeld, evenals het proces dat tot het eindresultaat heeft geleid.

  

Bij reflecteren staat de persoon met zijn handelen, denken en voelen centraal. Bij reflecteren staat ook het onderzoeken centraal. Onderzoeken zonder er een waardeoordeel aan te koppelen.

Welke modellen van reflecteren ken je?

Het spiraal van Korthagen

Gschema

STARR (t)

Reflectiecirkel D

Zoek op.. 

Bekende modellen voor reflectie !

REFLECTIEVERSLAG

Bij het reflecteren gaat het erom dat je kunt motiveren en legitimeren hoe je door het voltooien van je stage anders bent gaan denken en doen. Welke ervaringen heb je gehad waardoor je anders bent gaan denken en doen? 

Reflecteren is het (her)interpreteren van ervaring en kennis.

In een reflectieverslag beantwoord je volgende vragen:

-Beschrijving: wat is er (feitelijk) gebeurd?

-Gevoelens: wat denk en voel ik daarover?

-Evaluatie: wat ging er goed en wat ging er verkeerd?

-Analyse: wat kan ik hiervan leren?

-Conclusie: wat had ik anders kunnen doen?

-Actieplan: wat doe ik een volgende keer anders?

Enkele tips bij het maken van je verslag:

-Begin op tijd met reflecteren. Begin dus niet pas zodra je het verslag moet inleveren. Het is namelijk lastig om terug in je geheugen te moeten graven.

-Houd een dagboek bij waarin je beschrijft wat je op een dienst/dag is opgevallen.

Hiermee voorkom je veel werk achteraf.-Schrijf het verslag in de ik-vorm.-Bespreek eventueel met je begeleider en collega’s je reflectieverslag. Zij kunnen je van goede feedback voorzien.