H8.2 + H8.3 Radioactief verval en straling gebruiken

Hst 8 Straling en atomen

Jas in de kluis
Mobiel in de bak
Spullen op tafel;

boek & schrift,

schrijfspullen,

rekenmachine

Tas op de grond

1 / 35

Slide 1: Slide

NatuurkundeMiddelbare schoolvmbo k, gLeerjaar 3

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

Items in this lesson

Hst 8 Straling en atomen

Jas in de kluis
Mobiel in de bak
Spullen op tafel;

boek & schrift,

schrijfspullen,

rekenmachine

Tas op de grond

Slide 1 - Slide

Planning tot PTA

Vorige week (30 mei): H8.1 Atomen als stralingsbron
Deze week (5 juni): H8.2 radioactief verval
H8.3 Straling gebruiken
Week 3 (12 juni) H8.4 Bescherming tegen straling
Herhaling H5 Licht en H8 Atomen en straling
Week 4 (19 juni) Diagnostische toets
PTA H5 en H8 op 22 juni 2023

Slide 2 - Slide

Leerdoelen vandaag

Ik kan beschrijven wat radioactiviteit is en hoe ik dit kan meten

Ik kan het verschil omschrijven tussen stabiele en instabiele kernen

Ik kan berekenen hoe de activiteit van radioactief materiaal in een bepaalde tijd afneemt (halfwaardetijd)

Slide 3 - Slide

Vandaag

korte herhaling 8.1 het Atoom en Isotopen

Korte instructie H8.3 α- β- en γ-straling

Instructie H8.2 Radioactief verval

Demo radioactief materiaal

Slide 4 - Slide

Samengevat

Slide 5 - Slide

Isotopen

Hetzelfde atoom, dus gelijk aantal protonen, maar verschillend aantal neutronen hebben

het atoomnummer is hetzelfde, maar het massagetal is anders bij isotopen

de chemische eigenschappen van zwaardere isotopen zijn bijna hetzelfde!

=> moeilijk van elkaar te scheiden

grootste getal = Protonen + Neuronen = massagetal

kleinste getal = Protonen = atoomnummer

Slide 6 - Slide

Soorten kernstraling

- Alfa straling

afsplitsen He-atoom

- Bètastraling

afsplitsen Elektron

- Gammastraling

geen deeltje; elektromagnetische straling

Slide 7 - Slide

Activiteit meten

Activiteit = aantal kernen dat per seconde verandert

Activiteit wordt gemeten in becquerel (Bq)

Activiteit kun je meten met een geigerteller (= dosistempometer).

Radioactief verval

Bij radioactief verval ontstaat een nieuwe atoomkern met een ander aantal neutronen en protonen

Slide 8 - Slide

Halveringstijd (halfwaardetijd)

Na de halveringstijd:

- is de helft van de instabiele atoomkernen verdwenen

(deze zijn vervallen en een ander soort atoom geworden)

- is de hoeveelheid straling ook met de helft verminderd (er blijven steeds minder instabiele kernen over)

Slide 9 - Slide

Halfwaardetijd

Halfwaardetijd Cu-28: 50 min

Halfwaardetijd Uranium-235: 704 miljoen jaar

Slide 10 - Slide

IJzer-55 heeft een halfwaardetijd van drie dagen.

Hoeveel radioactiviteit is er na zes dagen nog over?

de helft

een kwart

een achtste

niets meer

Slide 11 - Quiz

Wat is de halveringstijd van de volgende stof.

Slide 12 - Open question

Juist/onjuist:

Hoe hoger de waarde van de activiteit van een radioactieve bron, des te schadelijker de straling?

Ja dit is juist

Nee dit is onjuist

Dat kun je niet zeggen aan de hand van de activiteit alleen

Slide 13 - Quiz

Welke deeltjes binnen het atoom zorgen NIET voor de massa?

De protonen

De neutronen

De elektronen

Slide 14 - Quiz

Radium (Ra)

* Ra-226 ; protonen 88, neutronen ...

neutronen 138 (226 - 88 = 138)

* Halveringstijd: 1600 jaar

* Vervalproduct: Radon-222

* meten met geigerteller (dosestempometer); [Bq] Becquerel

geeft aantal kernen aan dat in 1 seconde vervalt (=> straling vrij)

Slide 15 - Slide

Zelfstandig werken

Lees eerst H8.2 goed door

en maak de volgende opgaven:

GT: opg 1 t/m 9 (p. 211)

Kader: opg 1/ t/m 13 (p. 208)

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Halfwaardetijd

Halfwaardetijd Cu-28: 50 min

Halfwaardetijd Uranium-235: 704 miljoen jaar

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Hst 8 Straling en atomen

Jas in de kluis
Mobiel in de bak
Spullen op tafel;

boek & schrift,

schrijfspullen,

rekenmachine

Tas op de grond

Slide 20 - Slide

Vandaag

Herhaling vorige les

Instructie H8.3 Straling gebruiken (vervolg)

Slide 21 - Slide

Leerdoelen vandaag

Ik kan drie soorten straling benoemen die door radioactieve stoffen uitzenden

Ik kan verschil tussen het doordringend vermogen van de

α-, β- en γ-straling uitleggen

Ik kan beschrijven hoe kankergezwellen inwendig of uitwendig worden bestraald

Slide 22 - Slide

Isotopen

Hetzelfde atoom, dus gelijk aantal protonen, maar verschillend aantal neutronen hebben

het atoomnummer is gelijk, maar massagetal is verschillend

de chemische eigenschappen van zwaardere isotopen zijn bijna hetzelfde!

=> moeilijk van elkaar te scheiden

grootste getal = Protonen + Neuronen = massagetal

kleinste getal = Protonen = atoomnummer

Slide 23 - Slide

Soorten straling

- Alfa straling; α-straling

afsplitsen He-atoom

- Bètastraling; β-straling

afsplitsen Elektron

- Gammastraling; γ-straling

geen deeltje; elektromagnetische straling

Slide 24 - Slide

α-straling

Afsplitsing van :

He-4

(2 protonen + 2 neutronen)

Alfastraling (α-straling) kan niet ver in stoffen doordringen.

=> laag doordringend vermogen

Hoge energie en dus sterk ioniserend!!!

Slide 25 - Slide

β-straling

Afsplitsing van:

elektronen

Bètastraling (β-straling) heeft een groter doordringend vermogen dan alfastraling.

Slide 26 - Slide

γ-straling

Afsplitsing van:

Elektromagnetische straling

Gammastraling (γ-straling) heeft een hoog doordringend vermogen

Om mensen tegen deze straling te beschermen, wordt lood en beton gebruikt.

Slide 27 - Slide

Toepassing bestraling

Uitwendig:

Ioniserende straling buitenaf voor :

kanker beschadigd de kankercel => sterft af.

Inwendig:

Bestraling van binnenuit voor onderzoek of bestraling

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Video

Voorbeeld toepassing bestraling

Uitwendig:

Ioniserende straling buitenaf voor:

Inwendige bestraling:

Voor bestraling: bv prostaatkanker

- Jodium-125, Halfwaardetijd van 60 dagen

Voor onderzoek: bv tumor in maag-darmstelsel

- dmv tracer (radio-actieve stof) => opname lichaam => kanker cellen zichtbaar maken

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Video

Zelfstandig werken (K)

Maak opgaven H8.2 verder af:

opg 1/ t/m 13 (p. 208)

Lees eerst H8.3 goed door en maak

opg 1/ t/m 11 (p. 219)

Donderdag paragraaf 8.2 en 8.3 af!!!

timer

10:00

Slide 32 - Slide

Zelfstandig werken (GT)

Maak opgaven H8.2 verder af:

opg 1 t/m 9 (p. 211)

Lees eerst H8.3 goed door en maak

opg 1/ t/m 12 (p. 223)

Donderdag paragraaf 8.2 en 8.3 af!!!

timer

10:00

Slide 33 - Slide

Alfa straling

Bètastraling

Gammastraling

- Klein doordringend vermogen

- straling door afsplitsen He-kern

- Groter doordringend vermogen dan alfa

- afsplitsen elektron

- Groter doordringend vermogen dan Beta

- elektromagnetische straling

Slide 34 - Slide

bestraling buitenaf (uitwendig)

je bent zelf niet radioactief
kankercellen kapot maken
geen langdurige effecten achteraf

bestraling binnenuit (inwendig)

je wordt zelf radioactief
kankercellen kapot maken
je bent nog een tijd lang radioactief

Slide 35 - Slide

H8.2 + H8.3 Radioactief verval en straling gebruiken

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Quiz

Slide 12 - Open question

Slide 13 - Quiz

Slide 14 - Quiz

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Video

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Video

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

More lessons like this

GT: Samenvatting H8 Atomen en Straling

herhaling H8.2 - H8.3

H8 Atomen en Straling: korte les en herhaling H8.3

GT: Samenvatting H8 Atomen en Straling

Atomen en Straling samenvatting

4.3/4.4 Radioactief verval

H8 Atomen en Straling Samenvatting

8.3 "Straling gebruiken"