2.5 Delfstoffen in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wat zie je hier?

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoutwinning

1886 in Delden

2.5 Delfstoffen in Nederland

En hier?

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoutwinning

1886 in Delden

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoutwinning

1886 in Delden

§2.5 Delfstoffen in Nederland
 

Lesdoelen

1. Je weet welke delfstoffen in Nederland gevonden worden en hoe ze ontstonden.

2. Je begrijpt waarom Nederland wat delfstoffen betreft afhankelijk is van het buitenland. 

3. Je kunt met bodemdoorsneden aangeven waar aardolie en aardgas in de Nederlandse ondergrond voorkomen. 

Welke delfstoffen zijn in
Nederland aanwezig?

Delfstoffen in de diepte*    

• Wanneer delfstoffen die onder de grond liggen worden ze door bijvoorbeeld schachtbouw gewonnen.

* steenkool, aardgas, aardolie

Delfstoffen in Nederland

In welke periode is steenkool ontstaan?

1. Carboon
2. Krijt
3. Perm
4. Precambrium

Waarom wordt er in Nederland geen steenkool meer gewonnen?

Waar in Nederland is de grootste aardgasveld? Gebruik de kaart en wees precies.

In welke periode is de meeste aardolie op aarde ontstaan?

1. Siluur, Devoon, Carboon (Laat Paleozoïcum)
2. Trias, Jura, Krijt (Mesozoïcum)
3. Cambrium, Ordovicium (Vroeg Paleozoïcum)
4. Tertiair, Kwatair (Kenozoïcum)

Steenkool

Aardolie

aardgas

plankton

veen

warme zee

tropisch moeras

carboon

trias jura krijt

vouwen en scheuren door platentektoniek

dagbouw

offshore platform

Reservoirgesteente

Moedergesteente

Afdekkende laag

Het poreuze gesteente waarin de delfstof ligt opgeslagen

Het gesteente waarin de delfstof is ontstaan

De ondoordringbare laag die de delfstof tegenhoudt

Moedergesteente

Reservoirgesteente

Afsluitend gesteente

Carboon

oudste materiaal

Perm, begin

Perm, eind

Poreus

ondoorlatend

zout

zandsteen

Sleep de woorden naar de juiste laag. 

Moedergesteente

Aardolie

Afsluitende laag

Water

Aardgas

Ondoordringbare laag zout

 Wordt gebruikt voor productie van chloor > 

PVC, textiel, zeep, keukenzout

Zandsteen uit het Perm fungeert als ..... gesteente voor aardgas

1. moedergesteente
2. reservoirgesteente
3. afdekkingsgesteente

Delfstoffen aan de oppervlakte*    

• Wanneer delfstoffen relatief dicht aan het oppervlakte liggen, worden ze door dagbouw gewonnen.

* kalksteen, klei, zand en grind

Delfstoffen in Nederland

Waar in Nederland komt veel kalksteen aan de oppervlakte voor?

De kalksteen mijnen in Limburg waren/zijn een voorbeeld van

1. Dagbouw
2. Schachtbouw

Pleistoceen

(periode van 2,6 miljoen jaar tot 10.000 jaar geleden)

Grind & zand afzettingen 

Wat wordt er als laatste neergelegd door rivieren?

1. stenen
2. grind
3. zand
4. klei

Waarvoor kan zand, grind en klei
gebruikt worden?

Is Nederland voor delfstoffen afhankelijk van het buitenland?

1. ja
2. nee

Afhankelijkheid van het buitenland

• Nederland importeert delfstoffen die wij niet zelf kunnen delven (o.a. 'kritieke mineralen en fossiele brandstoffen). 
• Om de afhankelijkheid van het het buitenland te verkleinen streeft Nederland naar een circulaire economie.

Wat is een circulaire economie?

Aan de slag!

Lezen par. 2.5

Maken par. 2.5 verkorte leerroute

Ben je klaar? Kies uit:

- leren voor proefwerk

- begrippen zetten in StudyGo