les 5 B1-K1-W5 Reageert op onvoorziene en crisissituaties

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

B1-k1-W5 Reageert op Onvoorziene en crisis situaties

Les 5

Datum: 7 Maart 2022

Docent: Jantien den Hoed

Programma

• Terug blik vorige les

• Lesdoelen

• Theorieles  agressief gedrag

• Zelfstandig werken

Wat weet je nog van de vorige les?

Aan het einde van de les weet je de gevolgen van een crisissituatie op korte termijn en lange termijn kunnen zijn

Aan het einde van de les weet je wat een verwerkingsproces en hoe je cliënten hierin moet ondersteunen

Aan het einde van de les weet je wat stress betekent en hoe je met cliënten die stress ervaren moet omgaan

Aan het einde van de les weet je welke afweermechanisme er zijn en hoe je ermee moet omgaan

Aan het einde van de les weet je het verschil tussen reële en niet reële angst en hoe je ermee moet omgaan

Aan het einde van de les weet je wat rituelen en symbolen zijn

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

- weet je welke agressie vormen er zijn

- weet je wat de oorzaken kunnen zijn van agressie

- kun je de STOP- methode toepassen in de praktijk

Theorie les

Pak je aantekeningen/ notities erbij!

Agressief gedrag 

Agressief gedrag is gedrag dat zich uit in gewelddadige verbale en/of non-verbale acties naar personen en/of materialen.

4 vormen:
Primaire agressie; de agressie staat direct in relatie tot wat er is gebeurd. Hoe groter de frustratie, het onrecht of de angst, des te groter de agressie. (Frustratie-agressie)

Secundaire agressie; ontstaat zomaar. Geen directe aanleiding.

Kwaadaardige agressie; heeft het doel iemand te verwonden, uit de weg te ruimen of een lesje te leren.

Doelgerichte agressie; heeft het doel een of andere ‘beloning’ te krijgen. De betrokkene is erop uit je bang te maken door te dreigen (instrumentele agressie)

Oorzaken

• Gevoelens als oorzaak van agressie.

• De situatie als oorzaak van agressie.
  

• Jouw houding als MMZ-er als oorzaak van agressie.
  

• Cliënt is zelf oorzaak van agressie.

Gevoelens als oorzaak van agressie

• Agressie als reactie op bedreiging
   Een cliënt die zich bedreigd voelt, is bang: hij heeft het gevoel de controle te verliezen over de situatie. Dat roept kwaadheid op
  
  
• Agressie als reactie op frustratie
  
  
  
• Agressie als reactie op onrecht
  

De situatie als oorzaak van agressie

• Onverwachte situaties
  

• Iemand is iets kwijt
  

• Iemand heeft iets kapot gemaakt

• Gebruik van middelen en maatregelen die agressie uitlokken. Bv: fixatie
  

Jouw houding als MMZ-er als oorzaak van agressie

• Eigenlijk kan alles wat je doet tegen je gebruikt worden (zoals je bent te confronterend of je kijkt de cliënt aan).
  
  
• Agressie als reactie op behoefte aan veiligheid, begrip en liefde
  
  
  
• Agressie als schreeuw om hulp
  

Client is zelf oorzaak van agressie

• Agressie als symbool van ziektebeeld
  
  Denk aan de ziekte van Huntington, dementie of hersenletsel. Ook psychiatrische stoornissen maken de kans op agressief gedrag groter.
  
  
• Agressie door alcohol en drugsgebruik
  

Agressie ontladen

Veel mensen onderdrukken of verdringen hun agressieve gevoelens. Dit kan lang goed gaan, zeker als je een uitlaatklep hebt. Denk aan: er flink tegenaan gaan bij het sporten. Is die uitlaatklep er niet, dan gaat het vroeg of laat vaak fout. De frustratie en de bijhorende spanning blijft aanwezig. Emoties krijgen geen kans zich te ontladen.

De volgende effecten kunnen optreden:

Overmatige agressie. De bekende druppel die de emmer doet overlopen. In de meest extreme vorm is het een cliënt die ‘volledig door het lint gaat’. Een kleinigheid is de aanleiding tot een (enorme) agressieve uitbarsting.

Zelfdestructief gedrag. In dit geval richt de agressie van de cliënt zich tegen zichzelf. In dergelijke gevallen komt dat vaak tot uiting in psychische stoornissen en psychosomatische klachten. De meest extreme vorm hiervan is zelfdoding. Ook depressies kunnen wijzen op agressieve gevoelens die gericht zijn op zichzelf.

Veel mensen onderdrukken of verdringen hun agressieve gevoelens.
Dit kan lang goed gaan, zeker als je een uitlaatklep hebt. 

Is die uitlaatklep er niet, dan gaat het vroeg of laat vaak fout. De frustratie en de bijhorende spanning blijft aanwezig. Emoties krijgen geen kans zich te ontladen.

De volgende effecten kunnen optreden:

Overmatige agressie: De bekende druppel die de emmer doet overlopen. In de meest extreme vorm is het een cliënt die ‘volledig door het lint gaat’. 

Zelfdestructief gedrag: In dit geval richt de agressie van de cliënt zich tegen zichzelf. 

Agressie ontladen

Duo-opdracht

Wat zijn richtlijnen voor het omgaan met agressie?

Bedenk wat je kan doen als een cliënt verbaal agressief is?

Richtlijnen voor het omgaan met agressief gedrag

• Blijf rustig, vriendelijk en beheers je
• Toon begrip
• Probeer op een niet-eisende manier grenzen te stellen. Bijvoorbeeld: ‘Het is beter om...’ in plaats van: ‘Ik wil dat u...
• Vertel de cliënt wat hij kan doen om zijn agressie kwijt te raken zonder schade aan te richten.
• Geef gelegenheid en tijd om bij te draaien en waardeer zelfcorrecties en pogingen van de cliënt om zichzelf in de hand te houden
• Soms (maar dan ook echt soms) helpt het om paradoxaal te reageren. BV gooi nog maar een kopje kapot.

Thieme opdrachten

Huiswerk deze week:                                    Groepscode: PRWH6NX8

Boek communicatie 

Thema 9.21: 1AC, 4AB, 5AC, 6A, 7B, 9B

Huiswerk afgelopen weken:

Thema 9.19: 1AB, 3A, 4A, 5A, 6A, 7AB, 8A, 9A, 10A, 11, 12AB

Thema 9.20: 1ABC, 2, 3AB, 4A

Thema 9.22: 1, 3, 4, 5

Lesdoelen check

Aan het einde van de les:

Wat neem je mee van deze les?

- benoem de vormen van agressie

- benoem de oorzaken van agressie die er kunnen zijn 

- benoem waar de STOP- methode voor staat