3.4 De WIC en Suriname

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 3.4 De WIC en Suriname

Hoofdstuk 3 De Republiek in de Gouden Eeuw

2 VWO

Programma

• Terugblik 3.3
• Uitleg 3.4
• Opdrachten

Terugblik 3.3

Wat kun je nog vertellen over de Inter-Aziatische handel?

Wat is een handelsmonopolie?

1. De plicht om handel te drijven
2. Het recht om als enige producten te verhandelen
3. Het recht om overal handel te drijven
4. De plicht om als enige producten te verhandelen

Wat voor plan had Van Oldenbarnevelt voor de voorcompagnieën?

Leerdoel

'Waar hield de WIC zich mee bezig en waardoor ontstond de trans-Atlantische slavenhandel?'

Tijdlijn 

Lof der zotheid.

Oprichting van de West-Indische Compagnie

Nieuw Amsterdam op Manhatten gesticht

Piet Hein verovert de Spaanse zilvervloot

Acte van Navigatie, begin Engelse Zeeoorlogen

1621

1624

1628

1652

Begrippen deze les 2/2

West-Indische compagnie

Handelsmaatschappij met het monopolie op de zeevaart naar West-Afrika en de Amerika's

Kaapvaart 

Zeeroverij als middel om oorlog te voeren, algemeen gebruik in de 17e eeuw

Zilvervloot

Jaarlijks zeetransport naar Spanje met de opbrengst van de zilvermijnen uit de Amerika's

Begrippen deze les 2/2

Plantagekolonie

Kolonie met katoen- suiker- of tabaksplantages, meestal met slavernij

trans-Atlantische slavenhandel 

Handel in slaven, vanuit Afrika over de Atlantische Oceaan naar Amerika

Wereldeconomie 

Stelsel van handels- en financiele relaties dat de hele wereld omspant

Ketikoti-feest

Feest vanwege de afschaffing van de slavernij in Suriname (1863)

Jaartallen uit deze les:

1621: WIC opgericht
1628: Zilvervloot
1651: Acte van Navigatie

1757-1793: slavenopstanden- en oorlogen onder leiding van Boni

1863: Slavernij afgeschaft

Kaapvaart en Manhatten

De Nederlanders wilden ook naar West- Afrika en Amerika. In 1621 werd daarvoor de West-Indische Compagnie (WIC) opgericht.

Zij kregen van de Staten-Generaal het monopolie op de handel op die gebieden. 

1624 Nieuw Amsterdam -> Manhatten. Plan mislukte.

Slavenhandel en -plantages

• Om geld te verdienen moest je plantages aanleggen
• WIC veroverde Spaanse en Portugese gebieden
• 1630 Plantage kolonie in Brazilie 
• WIC gaf deze kolonie op
• WIC wilde zelf tot slaaf gemaakten ophalen 
• Veel slavernij in Afrika 
• Afrikaanse staten wilden niet dat WIC ambtenaren zelf tot slaaf gemaakten ophaalden

Piet Hein

Met kaperbrieven kaapten de WIC Spaanse en Portugese schepen beladen met goud, zilver, koffie en suiker voor Europa.

1624 Nieuw Amsterdam werd gebouwd op Manhatten. Plan mislukte.

Piet Hein overviel Spaanse zilvervloot in 1628.

Atlantische driehoekshandel

• In El Mina woonden WIC-ambtenaren die tot slaaf gemaakten kochten 
• Om te slaaf gemaakten te kopen werd er geruild met goud, zilver en katoen
• Namen vanuit Amerika suiker, tabak en koffie mee
• Schepen voeren in een driehoek
• Hoewel winstgevend geen grote bijdrage aan welvaart Republiek.

Wereldeconomie

• Republiek verbond de economieën van de wereld
• Engeland voerde Acte van Navigatie in, 1651
• Volgden Engelse zeeoorlogen
• Michiel de Ruyter 1667 
• Bij vrede Nieuw Nederland ingeruild voor Suriname

Acte van Navigatie 1651

Engelse scheepsvaartwet uit 1651 ter bescherming van haar eigen handel en economie. Met deze wet mochten er geen schepen van andere landen meer in Engeland aanmeren met handelsproducten. 

schooltv.nl

Ketikoti

• Suriname werd grootste plantagekolonie 
• Opbrengst ging via Paramaribo naar Europa 
• Marrons bouwden eigen gemeenschap op 
• Pas op 1 juli 1863 werd de slavernij in Nederland afgeschaft 
• Regering deed veel moeite om de tot slaaf gemaakten op de plantages te houden 
• Op 1 juli Ketikoti-feest: feest van verbreken van de ketenen

Aan het werk!

Wat ga je doen? Je maakt van 3.4 de opdrachten 52, 53, 54, 55, 56, 57, 59, 62 en 68 af.

Wanneer moet het af? Je krijgt deze les de tijd, volgende les moet het af zijn.

Hulp? 1. eerst de theorie goed lezen, gebruik eventueel internet.

            2. buurman/buurvrouw naast je vragen, dan pas je docent.

Klaar? Markeren belangrijke zinnen 3.1, gebruik de doelenlijst hierbij.

Tijd: Zie timer.