Dêrom Frysk Eksamen Frysk

• Frysk
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Wolkom

Wolkom allegear, wat geweldich moai dat jim hjir binne. Wy kinne eins wol stelle dat dit in histoarysk momint is. Noch noait earder wie der safolle ynteresse fanút ferskillende fuortset ûnderwiis skoallen om it eksamenfak Frysk op harren skoalle oan te bieden.

Yn 1974 waard Frysk foar it earst oanbean as eksamenfak op it Nassau College op it Fean en Bogerman Snits (Burgum doe of wat letter ek, freegje ik noch nei)

Tsjintwurdich biedt csg Bogerman it op alle lokaasjes oan: neist Snits ek Koudum, (Wommels) en Balk. It Drachtster Lyceum, it Ljouwerter Lyceum, Liudger Burgum en OSG Singelland. It Dockinga College en it Marne hearden dêr ek by, mar op it stuit biede sy it net oan. Hiel lang bleau dat sa, sa'n 8 fuortset ûnderwiis skoallen yn hiel Fryslân. Doe kaam in pear jier lyn AMS Frjentsjer derby en sûnt dit skoaljier ek Aeres It Fean en aanst Aeres Ljouwert.

Geweldich! In boppeslach! Mar tagelyk ek in reality check: fijn dat we no op 10 skoallen sitte, mar fan de pak 'm beet 60 lokaasjes yn Fryslân is dat fansels mar in hiel lyts bytsje...

En we sjogge dat it fak op guon skoallen ek hiel fragyl blykt te wêzen, in nije direkteur dy't in oare wyn waait en fuort binne alle jierrenlange ynspanningen en suksessen.

De krantekoppen fan de ôfrûne jierren soargen foar noch in reality check, en ek foar argewaasje....

Mar 0,0 noch wat prosint fan de learlingen kieze Frysk as eksamenfak. Wat wie dit foar berekkening? De sifers waarden ferdraaid. Want fan al dy eksamenlearlingen fan dy 60 skoallen, koenen je it überhaupt mar op wat mear as in hantsje fol skoallen kieze! Dat lei ‘m net oan ynteresse, mar oan oanbod.

At wy no sjogge nei hoe grut de eksamenklassen wurde kinne (Tjeerd?) en we dat berekkenje soenen op it totaal oantal eksamenlearlingen fan dy skoallen, dan krije we fansels in hiele oare útkomst.

Hawar...

Wy sjogge foaral prachtige dingen barren op de skoallen dy't it eksamenfak Frysk oanbiede. Entûsjaste bern, dy't we jierren letter gauris oantreffe yn it Fryske fjild (Joyce Folkertsma, Antsje Greidanus, Gretha -Geart Tiggelaar, Douwkje, Arnold Hiemstra), geweldige dosinten mei in passy foar it Frysk, bysûndere gearwurkingen, útwikselingen nei it bûtenlân (WikiWomen), in (hiel) soad oandacht fanút de media, sels fanút it bûtenlân (BBC) en sa kinne we noch wol efkes trochgean.

Alles foar it Frysk liket wol yn de lift te sitten, de digitale metoade Searje 36 mei hast 6000 brûkers, LêsNo mei 5,500 earste klassers, Tydskrift LinKk mei 3700 abonnees, eveneminten as FeRstival, SjONG, nije entûsjaste dosinten!

Allegear fjoer! Positiviteit! Taalplan Frysk 2030 hat hjiryn in soad nije kânsen bean en dat wat al stie, fersterke. En... as skoalstipers binne we op alle fû skoallen yn Fryslân binnen. Guon moatte miskien noch fan fier komme, mar we sjogge oan bygelyks PJ Ynsicht dat it ek hiel hurd gean kin (Debbie).

En hjoed, hjir yn it Reade Hynder yn Wommels, binne der ek nije skoallen dy’t harren oriëntearje om aanst ek eksamen Frysk oan te bieden. Yes!

- Tjalling Koopmans

- PJ Ynsicht

- Bornego

- RSG Snits

- Comenius Zamenhof

- Ulbe van Houten

- Dalton Dokkum/PJ De Dyk

- OSG Sevenwolden, lokaasje Buitenbaan (Is Menno der?)

Machtich moai! Geweldich dat jim der binne! Wy hoopje jim hjoed te ynspirearjen, te ynformearjen en te entûsjasmearjen. Sadat bern yn hiel Fryslân fan 2030 ôf (of earder fansels) de kâns krije kinne om aanst Frysk kieze te kinnen!

It programma fan hjoed:

PROGRAMMA

15.00-15.15 Ynrin, kofje en gebak

15.15-15.35 Wolkom en yntroduksje troch team fû

15.35-15.45 Fakfernijingskommisje Frysk

15.45-16.05 Good practices

16.05-16.15 Fernijd promoasjemateriaal

16.15-16.45 Lesmateriaal & belied

16.45-17.00 Romte foar fragen en ôfsluting

YNTRODUKSJE DOKUMINT 

'Examenvak Friese taal en cultuur'

Skoalstiper/ûnderwiisbegelieder Marrit de Schiffart, Cedin

EXAMENVAK FRIESE TAAL EN CULTUUR

 Deel 1

 Waarom Fries als examenvak?

 - Taalsituatie in Fryslân

 - Wettelijke kaders vak Fries

 - Actuele onderwijsontwikkelingen

 - Argumenten om vak aan te bieden

 Deel 2

 De route naar het Fries als examenvak

 - Formaliteiten en draagvlak

 - Manier van aanbieden

 - Inhoud van het vak (vakwerkplan)

 

Hoe geef ik daar vorm aan in het voortgezet onderwijs?

ENKÊTE

Skoalstiper/ûnderwiisbegelieder Jaap Cuperus, Cedin

útkomsten enkête 

- ôfnommen under skoallen dy't it eksamen al oanbiede

- útsetten op tsien skoallen

- allinich eksamen op GL/TL, HAFU, TWU (op de skoallen dy't in reaksje jûn hawwe)

-respons 80%

Wolkom allegear, wat geweldich moai dat jim hjir binne. Wy kinne eins wol stelle dat dit in histoarysk momint is. Noch noait earder wie der safolle ynteresse fanút ferskillende fuortset ûnderwiis skoallen om it eksamenfak Frysk op harren skoalle oan te bieden.

Yn 1974 waard Frysk foar it earst oanbean as eksamenfak op it Nassau College op it Fean en Bogerman Snits (Burgum doe of wat letter ek, freegje ik noch nei)

Tsjintwurdich biedt csg Bogerman it op alle lokaasjes oan: neist Snits ek Koudum, (Wommels) en Balk. It Drachtster Lyceum, it Ljouwerter Lyceum, Liudger Burgum en OSG Singelland. It Dockinga College en it Marne hearden dêr ek by, mar op it stuit biede sy it net oan. Hiel lang bleau dat sa, sa'n 8 fuortset ûnderwiis skoallen yn hiel Fryslân. Doe kaam in pear jier lyn AMS Frjentsjer derby en sûnt dit skoaljier ek Aeres It Fean en aanst Aeres Ljouwert.

Geweldich! In boppeslach! Mar tagelyk ek in reality check: fijn dat we no op 10 skoallen sitte, mar fan de pak 'm beet 60 lokaasjes yn Fryslân is dat fansels mar in hiel lyts bytsje...

En we sjogge dat it fak op guon skoallen ek hiel fragyl blykt te wêzen, in nije direkteur dy't in oare wyn waait en fuort binne alle jierrenlange ynspanningen en suksessen.

De krantekoppen fan de ôfrûne jierren soargen foar noch in reality check, en ek foar argewaasje....

Mar 0,0 noch wat prosint fan de learlingen kieze Frysk as eksamenfak. Wat wie dit foar berekkening? De sifers waarden ferdraaid. Want fan al dy eksamenlearlingen fan dy 60 skoallen, koenen je it überhaupt mar op wat mear as in hantsje fol skoallen kieze! Dat lei ‘m net oan ynteresse, mar oan oanbod.

At wy no sjogge nei hoe grut de eksamenklassen wurde kinne (Tjeerd?) en we dat berekkenje soenen op it totaal oantal eksamenlearlingen fan dy skoallen, dan krije we fansels in hiele oare útkomst.

Hawar...

Wolkom allegear, wat geweldich moai dat jim hjir binne. Wy kinne eins wol stelle dat dit in histoarysk momint is. Noch noait earder wie der safolle ynteresse fanút ferskillende fuortset ûnderwiis skoallen om it eksamenfak Frysk op harren skoalle oan te bieden.

Yn 1974 waard Frysk foar it earst oanbean as eksamenfak op it Nassau College op it Fean en Bogerman Snits (Burgum doe of wat letter ek, freegje ik noch nei)

Tsjintwurdich biedt csg Bogerman it op alle lokaasjes oan: neist Snits ek Koudum, (Wommels) en Balk. It Drachtster Lyceum, it Ljouwerter Lyceum, Liudger Burgum en OSG Singelland. It Dockinga College en it Marne hearden dêr ek by, mar op it stuit biede sy it net oan. Hiel lang bleau dat sa, sa'n 8 fuortset ûnderwiis skoallen yn hiel Fryslân. Doe kaam in pear jier lyn AMS Frjentsjer derby en sûnt dit skoaljier ek Aeres It Fean en aanst Aeres Ljouwert.

Geweldich! In boppeslach! Mar tagelyk ek in reality check: fijn dat we no op 10 skoallen sitte, mar fan de pak 'm beet 60 lokaasjes yn Fryslân is dat fansels mar in hiel lyts bytsje...

En we sjogge dat it fak op guon skoallen ek hiel fragyl blykt te wêzen, in nije direkteur dy't in oare wyn waait en fuort binne alle jierrenlange ynspanningen en suksessen.

De krantekoppen fan de ôfrûne jierren soargen foar noch in reality check, en ek foar argewaasje....

Mar 0,0 noch wat prosint fan de learlingen kieze Frysk as eksamenfak. Wat wie dit foar berekkening? De sifers waarden ferdraaid. Want fan al dy eksamenlearlingen fan dy 60 skoallen, koenen je it überhaupt mar op wat mear as in hantsje fol skoallen kieze! Dat lei ‘m net oan ynteresse, mar oan oanbod.

At wy no sjogge nei hoe grut de eksamenklassen wurde kinne (Tjeerd?) en we dat berekkenje soenen op it totaal oantal eksamenlearlingen fan dy skoallen, dan krije we fansels in hiele oare útkomst.

Hawar...

Nijsgjirrich om te witten

- sa'n 207 eksamenlearlingen learlingen yn boppebouw.

- 6 skoallen hawwe in trochgeande line

- Dekanen hawwe in kaairol, se moatte goed op de hichte wêze!

Nijsgjirrich om te witten

- sa'n 207 eksamenlearlingen learlingen yn boppebouw.

- 6 skoallen hawwe in trochgeande line

- Dekanen hawwe in kaairol, se moatte goed op de hichte wêze!

Tips:

Tips:

- Doar lyts te begjinnen, hifkje wat de learlingen wolle en soargje foar in positive hâlding fan de direksje.

- Mei entûsjasme en help fan Cedin slagget it.

- Wize op de oansluting by de taalmienskip fan Fryslân. It is raar oft in skoalle net Frysk oanbiedt.

Tips:

Mear tips:

- Fertrouwen hawwe yn dit fak en al dyn kollega's. Ynsette en wurkje oan it belang fan meartaligens, dus ek de oare taaldosinten meinimme

- 'brutale mensen hebben de halve wereld' Soargje dat Frysk op in keuzevakkenpakket formulier stiet, foarljochtingen troch dekaan, subsydzjes oanfreegje, op bestjoerlik nivo oanwakkerje

FAKFERNIJINGSKOMMISJE

Gerrit Hoekstra, fak-ekspêr en rezjyfierder

GOOD PRACTICE

Tjeerd Kooistra, dosint Frysk CSG Liudger Burgum

GOOD PRACTICE

Idske Bangma, dosint Frysk AMS Frjentsjer

FERNIJD PROMOASJEMATERIAAL

Lisa Boersma, projektkoördinator FÛ, Afûk

LESMATERIAAL         &           BELIED

Stephan Berger, Afûk                                                Provinsje, Cedin

FRAGEN & FERLET

En dêrnei, WOL THÚS!